Premier zaprezentował Samorządowy Polski Ład: Składa się z 3 filarów. To 8 mld zł na poczet przyszłorocznych wydatków

Dodatkowe 8 mld zł w IV kwartale na 2022 r. w wyniku projektu ustawy, uelastycznienie budżetów, gwarancja dochodów z tytułu PIT i CIT, subwencja ogólna na poziomie ok. 146 mld zł - to niektóre z propozycji Polskiego Ładu dla samorządów, które przedstawił w środę premier Mateusz Morawiecki.

Propozycje zostały przedstawione w Kamieńcu Ząbkowickim, gdzie szef rządu wziął także wziął udział w konferencji na temat nowego systemu finansowania samorządów i podsumowującej pierwszy etap naboru wniosków do Rządowego Funduszu Polski Ład.

W rozwiązaniach przejściowych znalazło się dalsze uelastycznienie budżetów jednostek samorządu terytorialnego przez dostosowanie reguł fiskalnych w związku z potrzebą wspierania ich w czasie pandemii, podniesienie limitu spłaty długu jednostek samorządu terytorialnego, dodatkowe zasilenie jednostek samorządu terytorialnego w środki subwencyjne w wysokości 8 mld zł.

Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że rząd przygotuje w ciągu dwóch tygodni projekt ustawy, w którym przekaże w IV kwartale 8 mld zł na poczet wydatków przyszłorocznych w celu stabilizacji wydatków i dochodów samorządów.

Algorytm będzie sprawiedliwy. Będzie dzielił (środki) dla wszystkich samorządów

—mówił szef rządu podczas konferencji prasowej.

Premier zapewnił, że mechanizm uwzględni pewnego rodzaju różnicę dochodów pomiędzy najbardziej bogatymi gminami, miastami, powiatami, a tymi najmniej zamożnymi.

Po spotkaniu z samorządowcami szef rządu zapewniał, że dochody bieżące samorządów będą wyższe w przyszłym roku niż te, zaplanowane przez samorządy 5 maja bieżącego roku o 4,3 proc.

Według kancelarii premiera po wprowadzeniu Polskiego Ładu oraz rozwiązań stabilizujących i wzmacniających finanse samorządów w 2022 r. samorządy osiągną dochody z tytułu PIT, CIT i subwencji ogólnej na poziomie ok. 146 mld zł. Dochody mają być wyższe o 4,3 proc. od dochodów prognozowanych przez same jednostki samorządu terytorialnego. Według KPRM wzrost dochodów jednostek samorządu terytorialnego ma wynieść 9,6 proc.

Dzisiaj dla Polski lokalnej proponujemy absolutnie bezprecedensowe programy inwestycyjne i Samorządowy Polski Ład. Dochody, które są wyższe niż samorządowcy sami zaplanowaliście

—mówił Mateusz Morawiecki.

Ponadto wśród docelowych rozwiązań stabilizujących znalazły się: gwarancja dochodów dla samorządów, czyli gwarantowany poziom dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tytułu PIT i CIT co najmniej na poziomie roku poprzedniego, wprowadzenie reguły stabilizacyjnej, zgodnie z którą dochody samorządów mają być mniej podatne na wahania cyklu koniunkturalnego oraz uproszczenie systemu tzw. janosikowego i oparcie go na aktualnych dochodach roku bieżącego z CIT oraz PIT.

Wśród rozwiązań proinwestycyjnych Polskiego Ładu dla samorządów znalazło się: wprowadzenie nowej części subwencji ogólnej - części rozwojowej, która obejmuje stałe wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w obszarze inwestycyjnym oraz subwencję ustalaną na podstawie zobiektywizowanego algorytmu uwzględniającego poziom wydatków jednostek samorządu terytorialnego oraz liczbę mieszkańców, a także Rządowy Fundusz Polski Łady: Program Inwestycji Strategicznych obejmujący zwiększenie skali inwestycji publicznych poprzez bezzwrotne dofinansowanie, promesy inwestycyjne udzielane przez Bank Gospodarstwa Krajowego, a wysokość wsparcia inwestycji z programu wyniesie od 80 do 95 proc. wartości zadania.

Prezentując założenia Samorządowego Polskiego Ładu, premier wskazał, że jednym z jego filarów jest subwencja inwestycyjna, która co roku będzie przekazywana samorządom.

Jak mówił, wygospodarowanie tej kwoty było możliwe dzięki stabilizacji finansów publicznych.

Najlepszy dowód - po lipcu mamy ponad 30 miliardów złotych nadwyżki. Ona oczywiście do końca roku będzie mniejsza, pewnie przekształci się w deficyt, ale duży niższy deficyt niż ten planowany w ustawie budżetowej. To bardzo dobra wiadomość

—powiedział premier.

Podkreślił, że do uzdrowienia systemu finansów publicznych doprowadziła m.in. walka z przestępstwami podatkowymi.

Dzięki temu dzisiaj możemy samorządowcom zaproponować Samorządowy Polski Ład

—wskazał.

Przypomnijmy sobie, jaka była propozycja dla Polski lokalnej naszych poprzedników (…) Zwijane posterunki policji, zwinąć przemysł, zwinąć dworce, zwinąć asfalt, zgasić światło, można powiedzieć. A dla tych, którzy mieszkali w miejscowościach takich jak Kamieniec Ząbkowicki (…) - +wyjedź do wielkiego miasta i pracuj za 5 złotych+. Takie były stawki godzinowe za naszych poprzedników

—mówił Morawiecki.

Szef rządu wskazywał też na nadwyżkę budżetową po 2020 r., która w samorządach wyniosła 5,7 mld zł. Zgodnie z danymi KPRM nadwyżka po pierwszym półroczu 2021 r. wzrosła do 22 mld zł. Podkreślał także rolę mechanizmu stabilizacyjnego.

Zaprezentowaliśmy mechanizm stabilizacji, można go nazwać 1/12, czyli dochody podzielone w sposób taki, aby w przewidywalny sposób wpadały do kasy budżetu gminy, budżetu powiatu, czy miasta

—wyjaśniał.

Zdaniem szefa rządu to odpowiedź na apele samorządowców.

To jest jednocześnie coś, co było oczekiwane i wprowadzane, (czyli) odpowiednie mechanizmy w regułach fiskalnych, odpowiednie mechanizmy zaliczania inwestycji z udziałem środków unijnych tak, żeby ta reguła pozwoliła na dynamiczny wzrost wydatków zarówno bieżących, ale w szczególności dynamiczny wzrost wydatków inwestycyjnych

—podkreślił Morawiecki.

Polski Ład to firmowany przez partie tworzące Zjednoczoną Prawicę nowy program społeczno-gospodarczy na okres po pandemii. Jego fundamenty to 7 proc. PKB na zdrowie; obniżka podatków dla 18 mln Polaków (w tym kwota wolna od podatku do 30 tys. zł i podniesienie progu podatkowego z 85,5 tys. zł do 120 tys. zł), inwestycje, które wygenerują 500 tys. nowych miejsc pracy, mieszkania bez wkładu własnego i dom do 70 m kw. bez formalności, a także emerytura bez podatku do 2500 zł.

kk/PAP