Inicjatywa Trójmorza ma olbrzymi potencjał; kraje członkowskie Inicjatywy są coraz częściej postrzegane jako motor napędowy gospodarki europejskiej oraz atrakcyjne miejsce do inwestowania - powiedział prezydent Andrzej Duda, otwierając we wtorek w Lublinie II Forum Regionów Trójmorza.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

-Premier Morawiecki bez ogródek: „Inicjatywa Trójmorza jest wciąż niedoceniana przez administrację Stanów Zjednoczonych”

-NASZ WYWIAD. Prof. Krysiak: Niemcy mają apetyt na Trójmorze. Widzą, że to będzie potęga. Nie można dać im się ograć

Prezydent wyraził zadowolenie, że Inicjatywa Trójmorza z takim powodzeniem się rozwija. Podziękował marszałkowi województwa lubelskiego Jarosławowi Stawiarskiemu za zorganizowanie Forum. Odebrał też nagrodę honorową Samorządowego Kongresu Gospodarczego II Forum Regionów Trójmorza.

Cała rzecz polega na tym, by to współdziałanie w ramach Trójmorza odbywało się nie tylko na poziomie prezydentów. (…) Żeby to działało, konieczne były dwa elementy - z jednej strony impuls polityczny ze strony prezydentów, (…) ale także i dobra wola ze strony rządów, współdziałanie premierów, ministrów, współdziałanie wszystkich poziomów - dziś powiedzielibyśmy władz publicznych

— powiedział Duda.

Prezydent zaznaczył, że Forum Regionów Trójmorza to wyraz współdziałania samorządów, „tego odrębnego szczebla władz publicznych”, „także w realizacji tej wielkiej idei budowania więzi między naszymi krajami i rozwoju infrastruktury w naszym regionie”.

„To naprawdę olbrzymi, gigantyczny potencjał”

Podkreślając, że Lublin jest jednym z absolutnie najpiękniejszych polskich miast we wschodniej części Polski, zaznaczył, że o tej części kraju „w ciągu ostatnich lat mówimy, że stanowi przykład tego, że Polska może się rozwijać w sposób zrównoważony i że wreszcie także i na tej ziemi realizowane są duże inwestycje, na które ta część Rzeczypospolitej przez tak wiele lat czekała”. Duda stwierdził, że „to ogromny krok naprzód, który będzie potężnym impulsem rozwojowym, dla tej ziemi, a tym samym dla naszej części Europy”.

Prezydent zaznaczył, że Inicjatywa Trójmorza to 112 mln mieszkańców i 30 proc. Unii Europejskiej i jest to „naprawdę olbrzymi, gigantyczny potencjał”.

Zwracał przy tym uwagę, że w ostatnich 15 latach państwa Trójmorza rozwijały się najbardziej dynamicznie w całej Europie, ponieważ - jak mówił - nasze społeczeństwa są złaknione tego, aby osiągnąć taki poziom życia, jaki jest w państwach zachodniej Europy.

A ludzie u nas przyzwyczajeni są do ciężkiej pracy i gotowi są ciężko pracować po to, by osiągnąć sukces. Mają ogromne ambicje i ogromną wolę. To jest nasz potężny kapitał, którego niewykorzystanie byłoby błędem, którego nigdy by nam nie wybaczono

— powiedział prezydent.

„Chcemy transformować nasze gospodarki w kierunku gospodarki bezemisyjnej”

Według niego, kraje członkowskie Inicjatywy Trójmorza są coraz częściej postrzegane jako motor napędowy gospodarki europejskiej oraz atrakcyjne miejsce do inwestowania.

Przyznał, że w realizacji wspólnych i odważnych celów Inicjatywy Trójmorza wciąż znajdujemy się na początku drogi.

Chcemy budować nowe połączenia między naszymi państwami, drogi, mosty, szybkie koleje, rurociągi, światłowody. Chcemy rozwijać cyfrowe innowacje, aby nasze kraje były nie tylko nowoczesne, ale także bezpieczne i odporne na nowe, trudne wyzwania

— zadeklarował.

Chcemy transformować nasze gospodarki w kierunku gospodarki bezemisyjnej, z poszanowaniem sprawiedliwości społecznej oraz z uwzględnieniem zagrożeń dla bezpieczeństwa energetycznego, a przede wszystkim z uwzględnieniem naszego potencjału i naszych realnych możliwości - zarówno tych finansowych, jak i uwarunkowań społecznych

— podkreślił prezydent.

Jak ocenił, dobra współpraca państw Trójmorza, poza znaczeniem gospodarczym i infrastrukturalnym, ma także szczególnie istotne znaczenie w pokonywaniu negatywnych skutków pandemii Covid-19.

Według niego, sztandarowym przykładem wspólnoty interesów Trójmorza jest droga Via Carpatia, która - jak powiedział - z jego punktu widzenia „będzie stanowić taki swoisty kręgosłup Trójmorza, a jej ukończenie będzie stymulować rozwój regionów także niepołożonych bezpośrednio wzdłuż trasy”.

Prezydent zaznaczył również, że wydatki na infrastrukturę poszczególnych państw Trójmorza powinny być skoordynowane „tak, abyśmy uniknęli tego, że tacy, którzy będą gotowi, doprowadzą infrastrukturę do swojej granicy, a za granicą u sąsiadów już jej nie będzie”.

„Na szczeblu regionalnym najlepiej widać skalę potrzeb i wyzwań”

Jak podkreślił, takie inwestycje pociągają za sobą ogromne koszty, a wymierne zyski przynoszą w przyszłości i „zacząć trzeba od tego, że trzeba podjąć decyzję o wydaniu pieniędzy”.

Proszę, żebyście państwo „cisnęli” swoje koleżanki i swoich kolegów, którzy są odpowiedzialni na poziomie państwowym za te kwestie, by te zadania były realizowane

— zaapelował do uczestników Forum.

Prezydent podkreślił, że to „na szczeblu regionalnym najlepiej widać skalę potrzeb i wyzwań” dla Inicjatywy Trójmorza, ale również „widać, w jaki sposób Inicjatywa Trójmorza przekłada się na wymierne korzyści dla naszego regionu”.

Pośrednim zadaniem współpracy regionalnej powinno być również upowszechnianie wiedzy o wymiernych korzyściach Trójmorza dla naszych społeczeństw, jak również wiedzy o krajach partnerskich, ich historii, kulturze, tradycjach

— dodał.

Inicjatywa Trójmorza - zaznaczył prezydent - jest realizowana we współpracy z USA i Niemcami, a także ma poparcie Komisji Europejskiej.

Cieszy mnie to, że inne potężne państwa i gospodarki - także te azjatyckie, myślę tu o Japonii - zgłaszają swoje zainteresowanie współpracą z państwami Trójmorza

— dodał.

Mówiąc o rozwoju państw Inicjatywy Trójmorza zapewnił, że rozwój ten będzie „wartością dodaną do postulatów europejskich - równego rozwoju całej Europy”.

To da także naszym partnerom z zachodu Europy, ich przedstawicielom biznesowym, możliwości rozwoju inwestycyjnego w naszych krajach dalece lepszego niż to, co możemy im zaoferować dzisiaj

— powiedział Duda.

Zapewnił, że Inicjatywa Trójmorza stanowi jeden z priorytetów jego prezydentury i wyraził oczekiwanie, że utworzony w jego kancelarii Sekretariat ds. Trójmorza, będzie „realną wartością dodaną, wzmacniającą zainteresowanie i pozwalającą na koordynację licznych inicjatyw w zakresie trójmorskim na terenie Rzeczypospolitej”.

Prezydent wspominał też początki Inicjatywy Trójmorza, która narodziła się podczas jego spotkania z prezydent Chorwacji Kolindą Grabar-Kitarović w Krakowie jesienią 2015 r., gdy rozmawiali o potrzebie stworzenia szerokiej formuły współpracy w naszej części Europy. Duda zaznaczył, że kierował się wtedy wspomnieniem działań prezydenta Lecha Kaczyńskiego i wspomniał w tym kontekście jego wyjazd, wraz z prezydentami Estonii, Litwy, Ukrainy i premierem Łotwy, do Gruzji w 2008 roku w obliczu inwazji rosyjskiej na ten kraj.

Zaznaczył, że przywódcy państwa tego regionu Europy współdziałali wówczas nie tylko w kwestii bezpieczeństwa militarnego, ale również bezpieczeństwa energetycznego „planując budowanie połączeń infrastrukturalnych pomiędzy krajami Europy Środkowej”. Lech Kaczyński - powiedział prezydent - „próbował szukać szerszych możliwości współdziałania, m.in. właśnie w Chorwacji (…) ale w tamtym czasie to się nie udawało, warunki polityczne nie były do końca sprzyjające”.

Duda zaznaczył, że gdy został prezydentem, „te warunki okazały się dalece lepsze, możliwość realizowania współdziałania między krajami Europy Środkowej stała się absolutnie realną perspektywą” i poprzez porozumienie na początku polsko-chorwackie powstała Inicjatywa Trójmorza w obecnej wersji.

Forum Regionów Trójmorza to projekt zainicjowany przez prezydenta Dudę w 2018 r. w Rzeszowie. W tym roku, drugiej edycji Forum Regionów Trójmorza w Lublinie towarzyszy Samorządowy Kongres Gospodarczy skupiający m.in. przedstawicieli administracji samorządowej, sektora nauki i biznesu z 12 państw członkowskich Inicjatywy Trójmorza.

Deklaracja Lubelska zapowiada powołanie Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza

Powołanie Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza zapowiada Deklaracja Lubelska o współpracy gospodarczej podpisana we wtorek w Lublinie przez przedstawicieli regionów Polski i sześciu innych państw Inicjatywy Trójmorza.

Uwzględniając wspólne dziedzictwo i historię regionu oraz ideę Inicjatywy Trójmorza, jak również realizowany w jej ramach projekt korytarza transportowego Via Carpatia wyrażamy wolę współpracy na rzecz wspólnego budowania siły gospodarczej obszaru Europy Środkowo-Wschodniej, opartej na zintegrowanych i skoordynowanych działaniach, zmierzających do zrównoważonego i odpowiedzialnego rozwoju poszczególnych jej regionów w ramach Unii Europejskiej

— głosi Deklaracja.

Podpisanie Deklaracji miało miejsce podczas odbywającego się w Lublinie II Forum Regionów Trójmorza połączonego z Samorządowym Kongresem Gospodarczym. Przy jej podpisaniu obecny był prezydent Andrzej Duda, który podkreślił, że dla rozwoju Inicjatywy Trójmorza potrzebna jest współpraca nie tylko na poziomie najwyższych władz poszczególnych państw, ale także na poziomie władz samorządowych, regionalnych.

Solidną podstawą takiej współpracy z pewnością będzie podpisana Deklaracja Lubelska w sprawie utworzenia Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza, za którą wszystkim Państwu z całego serca dziękuję. Za pracę nad jej treścią, za decyzję o jej sygnowaniu, za to, że będzie ona takim widomym znakiem na przyszłość pozostającym po tym spotkaniu i wychodzącym naprzeciw już kolejnym wyzwaniom, jakie są przed nami

— powiedział prezydent.

Deklaracja Lubelska dotyczy utworzenia Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza, która ma na celu zacieśnienie współpracy między samorządami lokalnymi państw Inicjatywy Trójmorza. Mają one wspierać się wzajemnie w działaniach na rzecz zrównoważonego i odpowiedzialnego rozwoju gospodarczego regionów, a także w realizacji wspólnych inicjatyw w ramach polityki wspólnotowej Unii Europejskiej.

Celem niniejszego porozumienia jest współdziałanie na rzecz rozwoju i osiągania wzajemnych korzyści społeczeństw tego obszaru oraz podnoszenia konkurencyjności regionów w wymiarze europejskim. Wyrazem pogłębionej współpracy międzyregionalnej będzie powołanie Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza jako narzędzia współpracy na rzecz realizacji wspólnych inicjatyw

— głosi Deklaracja.

Dokument podpisali marszałkowie województw: lubelskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego i świętokrzyskiego oraz przedstawiciele 11 regionów z pięciu państw: Bułgarii, Litwy, Słowacji, Węgier, Rumunii. Część z nich podpisała deklarację w formie on-line.

Strony zadeklarowały wspólne działania na rzecz stworzenia Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza i „jej poszerzenia o nowych partnerów reprezentujących samorządy, instytucje gospodarcze, uniwersyteckie i inne pochodzące z krajów Inicjatywy Trójmorza”.

Formalne powołanie Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza nastąpi na podstawie umowy zawartej pomiędzy Stronami o przystąpieniu do Sieci Gospodarczej Regionów Trójmorza

— zapisano w Deklaracji.

Inicjatywa Trójmorza zrzesza 12 państw: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry. Ideą tego przedsięwzięcia jest pobudzanie rozwoju gospodarczego państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz stworzenie stabilnego i spójnego partnerstwa państw z obszaru pomiędzy Morzem Bałtyckim, Adriatykiem i Morzem Czarnym.

Ważny instrument wzmacniania relacji transatlantyckich

Minister Rau w przemówieniu do uczestników Forum powiedział, że obecnie kraje Inicjatywy Trójmorza skupiają się na zasypaniu „luki infrastrukturalnej - jeśli chodzi o transport, o korytarze transportowe i rozwój cyfrowy”.

Według analiz ekonomicznych kraje Inicjatywy Trójmorza będą potrzebowały nakładów rzędu 1,1 biliona euro do 2030 roku, aby tę przepaść zasypać. Część z tych środków będzie pochodziła od międzynarodowych instytucji, część ze środków własnych budżetowych, część z środków samorządowych

— powiedział.

Zaznaczył, że Polska podwyższyła swój wkład do Funduszu Trójmorza do ponad 750 mln euro.

Minister przypomniał, że Inicjatywa Trójmorza skupia państwa członkowskie Unii Europejskiej z flanki wschodniej.

Jest to bardzo ważny instrument wzmacniania relacji transatlantyckich. W ostatnich sześciu latach Inicjatywa Trójmorza bardzo się rozwinęła

— dodał.

Zdaniem Raua bardzo ważną cechą Inicjatywy jest „jej komplementarność w stosunku do instrumentów polityk spójnościowych Unii Europejskiej”. Minister podkreślił, że w latach 2015-2019 kraje Trójmorza zanotowały średni wzrost 3,5 proc. rocznie.

One są motorem wzrostu w Unii Europejskiej

— zaznaczył.

W ocenie szefa MSZ, Inicjatywa Trójmorza powinna wygenerować nowe projekty, nowe obszary współpracy w ramach osi priorytetowych, którymi są transport, infrastruktura, rozwój cyfrowy.

Powinniśmy rozważyć bliższą współpracę, jeśli chodzi o rynki finansowe, utworzenie wspólnej giełdy, a także jeśli chodzi o platformy cyfrowe, które łączyłyby nasze sieci transportowe i cyfrowe. Osiągnięcie tych celów nie będzie możliwe bez wspólnych rozwiązań ponadnarodowych, regionalnych

— powiedział minister.

aw/PAP