Uproszczenie zasądzenia alimentów natychmiastowych to jedno z założeń reformy prawa rodzinnego, którą we wtorek przedstawiło kierownictwo resortu sprawiedliwości. Sądy miałyby przyznawać określoną z góry kwotę alimentów w ciągu dwóch tygodni od momentu wystąpienia z wnioskiem w tej sprawie.

CZYTAJ TAKŻE:

— Ministerstwo Sprawiedliwości chce zakazu adopcji dzieci przez m.in. pary homoseksualne. Oburzyli się Gdula i Staszewski

— Ustawa antyprzemocowa działa! Minister sprawiedliwości: Przepisy pozwoliły na izolację sprawców przemocy w niemal 800 przypadkach

Ich wysokość mogłaby być następnie zmodyfikowana na drodze procesowej. Jak podkreślono, chodzi o to, by zminimalizować ryzyko tego, że przez dłuższy czas dziecko w ogóle nie będzie otrzymywać żadnego świadczenia.

O planach zmian w tym zakresie na wtorkowej konferencji mówili: szef resortu sprawiedliwości Zbigniew Ziobro oraz wiceszef MS Marcin Romanowski.

Ochrona prawna dzieci

Ziobro podkreślił, że nowe rozwiązania mają poprawić ochronę prawną dzieci.

Dzisiaj, kiedy dochodzi do sporu między rodzicami, sprawy alimentacyjne ciągną się długimi miesiącami, czasami latami. Brak regulacji w tym zakresie sprawia, że cierpią na tym najbardziej dzieci, które nie mają comiesięcznego finansowego wsparcia

— mówił.

Jak wskazał, przedstawiony we wtorek projekt ma całkowicie zmienić tę sytuację.

Celem projektu jest to, by alimenty natychmiastowe były orzekane w ciągu dwóch tygodni od momentu wystąpienia z bardzo uproszczonym formularzem, który będzie można pozyskać w internecie, z postępowaniem dowodowym ograniczonym do minimum

— poinformował.

Minister tłumaczył, że o alimentach, których wysokość byłaby z góry ustalona, sąd miałby orzekać w postępowaniu nakazowym, jednak nie wyklucza to możliwości późniejszego dochodzenia podwyższenia tej kwoty na drodze procesowej.

Chodzi o to, aby nie było takiej sytuacji, że jest jakaś dziura wielomiesięczna (…) ze względu na procesy i spory, i cierpi na tym dziecko, nie mając nawet przysłowiowej złotówki na utrzymanie

— powiedział.

Ziobro podkreślił przy tym, że ściągalność alimentów w momencie, kiedy obejmował swój urząd, wynosiła 13 proc.

A po zmianie przepisów, która nastąpiła w 2017 r., nastąpił wzrost do niemal 44 proc. (…) w wyniku prostego zabiegu uszczegółowienia przepisów, uproszczenia przepisów

— wskazał.

Ten projekt ustawy, który dzisiaj państwu przedstawiamy, jest kolejnym krokiem idącym dokładnie w tym samym kierunku

— podkreślił szef MS.

Wsparcie rodziny i usprawnienie postępowań

W trakcie konferencji wiceszef resortu sprawiedliwości Marcin Romanowski zaznaczył, że projekt reformy prawa rodzinnego ma na celu ochronę rodziny, wsparcie najsłabszych, w szczególności dzieci oraz przyspieszenie, usprawnienie postępowań.

Można by rzecz takimi podstawowymi elementami w ramach tej nowelizacji tj. po pierwsze wprowadzenie tzw. alimentów natychmiastowych, po drugie rodzinnego postępowania informacyjnego oraz po trzecie całego kompleksu rozwiązań, które dotyczą ochrony dzieci przed przemocą oraz usprawnienia postępowania wykonawczego

— podkreślił Marcin Romanowski.

Wskazał, że projekt alimentów natychmiastowych jest „pewną kontynuacją rozwiązań przyjętych w 2017 roku”.

Chcemy przyspieszyć procedurę przyznawania alimentów, bo uznajemy, że dzieci nie powinny ponosić konsekwencji tego właśnie, że rodzice pozostają w konflikcie

— zaznaczył.

Proponujemy postępowanie nakazowe, które może trwać kilkanaście dni. Maksymalnie uproszczony formularz, który będzie dostępny również w internecie. Podstawowa dana, którą trzeba przekazać to akt urodzenia dziecka. Nie ma również potrzeby, mając na względzie prostotę tego formularza, korzystać z adwokatów

— tłumaczył.

Rozwiązania stosowane w Niemczech i Austrii

Poinformował, że wysokość alimentów będzie zależała od dwóch czynników: minimalnego wynagrodzenia oraz od liczby dzieci.

W związku z tym proponujemy rozwiązania, które poniekąd wzorowane są na rozwiązaniach z innych krajów: z Niemiec czy z Austrii. Konsekwencja właśnie będzie taka, że wysokość alimentów będzie prostą funkcją minimalnego wynagrodzenia oraz liczby dzieci. W przypadku wzrostu minimalnego wynagrodzenia zmiana będzie mogła być przeliczana bez konieczności ponownego wydawania rozstrzygnięcia

— wyjawił.

Jeżeli ktoś chce według dotychczasowych zasad regulować swoje uprawnienia alimentacyjne będzie ta droga jak najbardziej otwarta. Jest również możliwość odwołania, ale co jest fundamentalne to to, że mamy do czynienia z natychmiastową wykonalnością

— podał.

Proponujemy również pewne rozstrzygnięcie, które ma na celu usprawnienie postępowania. Mianowicie ex lege wygaśnięcie obowiązków alimentacyjnych w momencie ukończenia 25. roku życia przez uprawnionego. To wynika z dotychczasowych doświadczeń, gdzie postępowania o wygaśnięcie uprawnienia alimentacyjnego przedłużało się na skutek obstrukcji uprawnionego

— powiedział.

Przekazał, że są wyjątki przedłużenia uprawnień alimentacyjnych.

W pierwszej kolejności będzie to dotyczyć dzieci, w stosunku do których stwierdzona jest niepełnosprawność. Również na wniosek uprawnionego sąd będzie mógł na ogólnych zasadach w wyjątkowych okolicznościach przyjąć uprawnienie alimentacyjne po upływie 25. roku życia

— podkreślił.

Druga sprawa to rodzinne postępowanie informacyjne, które wprowadzamy ma poprzedzać postępowanie o rozwód i separację. Ma na celu właśnie pojednanie małżonków, ale jeżeli to nie będzie możliwe to zapewnienie tego, aby rozwód następował bezkonfliktowo. To będzie dotyczyć tylko i wyłącznie sytuacji, w których są wspólne małoletnie dzieci. Taki jest cel regulacji, aby chronić dobro dziecka, które najczęściej i najbardziej cierpi w trakcie postępowań rozwodowych. Szczególnie takich postępowań, w których konflikt narasta, a postępowanie trwa miesiącami

— dodał.

wkt/PAP