"Kasta" zawiedziona? Niejednoznaczna opinia rzecznika TSUE ws. sędziego Żurka. To sądy powinny badać, czy dany sędzia został wadliwie powołany

Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej umywa ręce ws. pytania prejudycjalnego Sądu Najwyższego, który był zainicjowany sprawą wniesioną przez sędziów Żurka i Frąckowiak. Sędziowie podważali status „nowych” Izb Sądu Najwyższego. Evgeni Tanchev przyznał wprawdzie, że dwie nowo utworzone izby polskiego Sądu Najwyższego mogą nie spełniać wymogów ustanowionych w prawie Unii”,ale to sąd składający pytania musi to samodzielnie ocenić. To nie koniec. By podważyć status danego sędziego i Izb SN muszą pojawić się konkretne przesłanki.

CZYTAJ TAKŻE: TSUE po stronie „kasty” i anarchizacji prawa w Polsce! „Nowelizacje polskiej ustawy o KRS mogą naruszać prawo Unii Europejskiej

Z niewiążącej TSUE opinii Rzecznika Generalnego TSUE niewiele wynika. Nie przedstawił on jasnego i klarownego stanowiska ws. pytań Sądu Najwyższego. Co wynika z opinii? Tyle, że Izby mogą nie spełniać wymogów ustawowych, ale tylko w przypadku, gdy „zasiadający w nich sędziowie zostali powołani do pełnienia urzędu z rażącym naruszeniem przepisów krajowych dotyczących powoływania sędziów tego sądu**.Szkopuł w tym, że Trybunał Konstytucyjny już orzekł, iż podważanie statusu sędziów powołanych przez prezydenta RP nie może mieć miejsca, gdyż jest to niezgodne z konstytucją. W orzeczeniach TK wielokrotnie stano na stanowisku, że polska konstytucja jest prawem nadrzędnym, a TK jest „sądem ostatniego słowa”.

Nowe izby SN. Co powiedział rzecznik generalny TSUE?

Rzecznik generalny uważa, że „izba sądu nie stanowi niezawisłego i bezstronnego sądu w rozumieniu prawa Unii, jeżeli obiektywne okoliczności, w jakich została ona utworzona, jej cechy, a także sposób, w jaki zostali powołani jej członkowie, mogą wzbudzić w przekonaniu jednostek uzasadnione wątpliwości co do niepodatności tej izby na czynniki zewnętrzne, w szczególności na bezpośrednie lub pośrednie wpływy organów władzy ustawodawczej i wykonawczej, oraz jej neutralności względem ścierających się przed nią interesów i prowadzić w ten sposób do braku widocznych oznak niezawisłości lub bezstronności tej izby, co mogłoby podważyć zaufanie, jakie sądownictwo powinno budzić w tych jednostkach w społeczeństwie demokratycznym”.

Do sądu kierującego pytanie należy ustalenie, przy wzięciu pod uwagę wszystkich istotnych informacji, którymi dysponuje, czy jest tak w przypadku organu takiego jak Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego

— czytamy w opinii.

Opinia TSUE jest wstępem do wyroku. Sędziowie TSUE mogą się z nią zgodzić i zwykle tak się dzieje. Mogą jednak wydać zupełnie inny wyrok.

To konsekwencja pytań prejudycjalnych i skargi Żurka

Cała sprawa jest konsekwencją pytania prejudycjalnego skierowanego do TSUE przez Sąd Najwyższy RP. Dotyczy ono powoływania sędziego Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, i jest efektem skargi, jaką złożył w tej sprawie sędzia Waldemar Żurek.

W 2018 roku Żurek został przeniesiony z wydziału Sądu Okręgowego, w którym dotąd orzekał, do innego wydziału. Sędzia odwołał się od tej decyzji do Krajowej Rady Sądownictwa, ale ta umorzyła postępowanie. Żurek zaskarżył uchwałę KRS w tej sprawie do Sądu Najwyższego i zawnioskował, żeby ze sprawy wyłączeni zostali wszyscy sędziowie z Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN.

Argumentował, że izba ta, ze względu na swój kształt i sposób wyboru jej członków przez KRS, nie może – w jakimkolwiek składzie złożonym z osób, które ją tworzą – bezstronnie i niezależnie rozpoznać odwołania.

Sąd Najwyższy zapytał TSUE, czy unijne przepisy traktatowe oraz Kartę Praw Podstawowych należy interpretować w ten sposób, że „nie jest sądem niezawisłym, bezstronnym i ustanowionym uprzednio na mocy ustawy w rozumieniu prawa Unii Europejskiej sąd, w którego jednoosobowym składzie zasiada osoba powołana do pełnienia urzędu sędziego z rażącym naruszeniem reguł prawa państwa członkowskiego”.

„Salomonowa” decyzja Rzecznika Generalnego TSUE nie ma mocy wiążącej sam Trybunał, który dopiero orzeknie w tej sprawie. Pozostawienie tej sprawy w gestii sądu, który inicjował pytania, oznacza, że Evgeni Tanchev nie chciał ingerować w tę materię i de facto „umył ręce”.

CZYTAJ WIĘCEJ: TYLKO U NAS. Jaki: KE łamie prawo. Wniosek do TSUE to temat zastępczy, aby odwrócić uwagę od prawdziwych problemów

kpc/PAP