W środę po godz. 10 Sejm rozpoczął posiedzenie. Izba przeprowadziła już pierwsze czytanie dwóch projektów - prezydenckiego oraz senackiego - zakładających zmiany dotyczące terminu wnoszenia skargi nadzwyczajnej. Prezydencką propozycję krytykowała opozycja, argumentując, że jej celem jest przejęcie większej władzy w SN. Posłowie rozpatrzą też poprawki Senatu do ustawy ws. czternastej emerytury oraz do ustawy wprowadzającej zasadę pierwszeństwa pieszych przy wchodzeniu na pasy.
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
Sejm przeprowadził pierwsze czytanie dwóch projektów noweli o SN
Zgodnie z deklaracjami, głównym założeniem projektu prezydenta jest przedłużenie o dwa lata terminu na wnoszenie przez Prokuratora Generalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich skarg nadzwyczajnych od prawomocnych orzeczeń zapadłych po wejściu w życie konstytucji z 1997 r. Taką samą zmianę zakłada senacki projekt przyjęty przez Senat w ubiegły piątek.
Prezydencka propozycja wprowadza jednak m.in. dodatkowe regulacje dotyczące wyboru prezesów poszczególnych izb Sądu Najwyższego. Jeśli wybór nie zostałby dokonany za pierwszym razem, na kolejnym posiedzeniu byłaby wymagana obecność co najmniej połowy członków zgromadzenia izby, a na jeszcze kolejnym - jednej trzeciej członków. Jednocześnie - jeśli kandydaci na prezesa SN nie zostaliby wybrani zgodnie z zasadami ustawowymi - miałaby się pojawić możliwość tymczasowego powierzenia wykonywania obowiązków prezesa izby SN sędziemu wskazanemu przez prezydenta.
W środę Sejm przeprowadził pierwsze czytanie obu projektów. Prezydencka minister Małgorzata Paprocka podkreśliła, że zmiany proponowane w prezydenckim projekcie wynikają z doświadczeń ze stosowania ustawy o SN z grudnia 2017 r. Paprocka zaznaczyła, że do podmiotów uprawnionych do składnia skarg wciąż wpływają nowe wnioski. Polityk wskazała również na inne zmiany wprowadzane w projekcie, m.in. wydłużenie o rok kadencji ławników SN oraz doprecyzowanie kwestii tworzenia akt sprawy w Sądzie Najwyższym, ich digitalizacji i archiwizacji.
Głos zabrała również sprawozdawca senackiego projektu, senator niezależna Lidia Staroń, która prosiła o procedowanie senackiego projektu oddzielnie od prezydenckiego, jako że ten skupia się tylko i wyłącznie na kwestii skargi nadzwyczajnej.
Jest tam tylko jeden przepis, który powinien jak najszybciej stać się obowiązującym prawem
— wskazała.
W dyskusji nad projektami poseł PiS Daniel Milewski zwracał uwagę, że obydwa z nich mają w założeniu „głęboki szacunek do obywatela”. Wskazywał jednak, że w „sensie legislacyjnym” senacki projekt jest „skonsumowany” przez propozycję prezydenta, która jego zdaniem jest propozycją „bardziej kompleksową”.
Krytycznie o projekcie prezydenckim wypowiadali się wszyscy przedstawiciele opozycji.
W przekazach KPRP tworzy się obraz, jakoby pan prezydent troszczył się o sposób funkcjonowania skargi nadzwyczajnej, ale jest to obraz fałszywy
— mówił poseł KO Arkadiusz Myrcha, wskazując, że jeśli prezydent „tak troszczy się” o ten instrument, to jego kancelaria powinna dołączyć do podmiotów uprawnionych do składania takiej skargi.
Prawdziwą intencją tego projektu nie jest skarga nadzwyczajna, tylko zmiany personalne w Sądzie Najwyższym
— ocenił.
Pamiętamy, jak w poprzedniej kadencji wyglądały wybory I prezesa SN. Wysłannicy władzy (…) przeprowadzili w ogromnym chaosie wybór I prezesa Sądu Najwyższego, którego wybór i legitymacja są kwestionowane. Dlatego pan prezydent teraz w swoim projekcie ustawy proponuje, żeby te rozwiązania, które zawiodły, przenieść na prezesów wszystkich izb. Kończą się kadencje, więc jest okazja, żeby władza zrobiła skok na stanowiska
— mówił.
Chodzi o kadencje prezesów dwóch izb Sądu Najwyższego, prezesa Izby Cywilnej Dariusza Zawistowskiego* oraz prezesa Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Józefa Iwulskiego**, które kończą się w sierpniu bieżącego roku.
W podobnym tonie wypowiadała się posłanka Lewicy Anna-Maria Żukowska, która wskazywała, że „gdyby celem projektu było tylko przedłużenie terminu na wniesienie skargi nadzwyczajnej, można byłoby po prostu poprzeć projekt senacki”.
Prezydent nie ma odwagi powiedzieć wprost, że chce stworzyć mechanizm ręcznego zarządzania Sądem Najwyższym
— oceniła. Jej zdaniem, prezydencki projekt zmierza do tego, by nowych prezesów poszczególnych izb wybrać jedynie głosami „nowych sędziów”.
Poseł Koalicji Polskiej Jacek Protasiewicz wskazywał, że prezydent w ostatnim czasie wykazywał się niewielką aktywnością.
I oto teraz pojawia się projekt nowelizacji o SN
— powiedział, dodając, że ustawa ta nowelizowana była już „bodajże dziesięciokrotnie”, a obecnie proponowane rozwiązania były krytykowane już wcześniej.
Poseł Robert Winnicki (Konfederacja) przekonywał, że polskiego sądownictwa nie da się uzdrowić bez „systemowego resetu”, a nie wymiany kadrowej. Natomiast posłanka Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050) mówiła, że intencje prezydenta Dudy są dla niej „bardzo jasne i czytelne”, ponieważ chodzi o „większą władzę w Sądzie Najwyższym”.
Odpowiadając na zarzuty opozycji, prezydencka minister podkreśliła, że rozwiązanie dotyczące kworum potrzebnego do wyboru prezesa SN to jedynie „wentyl bezpieczeństwa” na wypadek, gdyby wyboru nie udało się dokonać w „trybie podstawowym”.
Dywagacje na temat nominacji są w ogóle nieuzasadnione
— dodała. Paprocka zapowiedziała jednocześnie, że w marcu w Kancelarii Prezydenta odbędzie się „bardzo szeroka debata publiczna, zapewne z udziałem przedstawicieli Sądu Najwyższego”, która poświęcona będzie nad instytucją skargi nadzwyczajnej.
Senacki projekt, który uzyskał poparcie wszystkich ugrupowań, został skierowany do sejmowej komisji sprawiedliwości. W dyskusji zgłoszono trzy tożsame wnioski o odrzucenie propozycji prezydenta w pierwszym czytaniu; głosowanie nad nimi odbędzie się w popołudniowym bloku głosowań.
Marszałek Witek: „Te dwa dni są bardzo pracowite”
Przed rozpoczęciem obrad marszałek Sejmu Elżbieta Witek poinformowała, że uwzględniła wniosek klubu KO o informację rządu ws. zagrożenia powodzią; informacja będzie przedstawiona w czwartek wieczorem. Dodała, że informacja bieżąca na wniosek Koalicji Polskiej będzie dotyczyła krajowego planu odbudowy.
Był także wniosek klubu Koalicja Polska o uwzględnienie w porządku obrad informacji Prezesa Rady Ministrów na temat przygotowań do ew. powodzi, ponieważ temat jest aktualny i wiem, że niepokoi wielu obywateli, w związku z tym tę informację uwzględniłam i ona będzie w czwartek, dosyć późno, ponieważ te dwa dni są bardzo pracowite i nie wszystkie wnioski opozycji udało się uwzględnić
— mówiła Elżbieta Witek podczas konferencji prasowej dodając, iż „informacja bieżąca w tym tygodniu, na tym posiedzeniu należy do Koalicji Polskiej, będzie dotyczyła Krajowego Planu Odbudowy i oczywiście pytania w sprawca bieżących”.
Marszałek Sejmu stwierdziła ponadto, że będą rozpatrywane dwa ważne projekty ustaw.
Wracają z Senatu i będziemy kończyć to w trzecim czytaniu, bardzo ważne społecznie projekty, tzn. 14. emerytura w 2021 roku, ustawa zwiększająca, podnosząca emerytury w związku z waloryzacją rent i emerytur i ustawa o bezpieczeństwie pieszych w ruchu drogowym. Mamy dwa projekty ustaw, które są równie ważne, bo terminowe, to jest senacki projekt ustawy, ale także prezydencki projekt ustawy o Sądzie Najwyższym. Chodzi o wydłużenie z trzech do pięciu lat terminu na składanie skargi nadzwyczajnej. Oba te projekty będą procedowane na posiedzeniu Sejmu
— poinformowała Witek podczas konferencji prasowej.
Pytana, czy jest pewna większości PiS Witek odpowiedziała, że „pewnym można być tylko dwóch rzeczy. Śmierci i podatków”.
— Więc proszę nie żądać ode mnie składania przysięgi z ręką na Sejmu
— apelowała.
Harmonogram prac
Sejm rozpocznie prace od debaty nad prezydenckim projektem nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym, który zakłada przedłużenie o dwa lata - do kwietnia 2023 r. - terminu na wnoszenie przez Prokuratora Generalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich skarg nadzwyczajnych od orzeczeń z ostatnich ponad 20 lat oraz uzupełnienie trybu wyłaniania kandydatów na prezesów izb Sądu Najwyższego.
Inna zmiana „ma na celu zagwarantowanie możliwości wyboru prezesa SN”. Zgodnie z obecnym zapisem ustawy prezes SN kierujący pracą danej izby tego sądu jest powoływany przez Prezydenta RP, po zasięgnięciu opinii I prezesa SN, na trzyletnią kadencję spośród trzech kandydatów wybranych przez zgromadzenie sędziów tej izby.
Podobny projekt zmiany ustawy o SN, tyle że węższym zakresie, przygotował Senat. Również ten projekt zakłada wydłużenie o dwa lata - do kwietnia 2023 r. - terminu na wniesienie skargi nadzwyczajnej przez RPO i Prokuratora Generalnego od wyroków zapadłych po 1997 r. Drugie czytania obu projektów - prezydenckiego i senackiego - wstępnie zaplanowano na czwartek.
Posłowie zajmą się też projektem nowelizacji Prawa o ruchu drogowym, który ma uregulować status prawny hulajnóg elektrycznych i tzw. urządzeń transportu osobistego (UTO), w tym m.in. deskorolek elektrycznych.
Sejm rozpatrzy też projekt noweli ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Projekt autorstwa grupy posłów PiS zakłada podwyższenie progów dochodowych, od których możliwe jest udzielanie pomocy pieniężnej przez szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Według uzasadnienia, chodzi o umożliwienie udzielenia pomocy szerszej grupie osób uprawnionych. Zwiększeniu ulegną również stawki możliwej do udzielenia przez szefa UdSKiOR pomocy. Zmiany pozwolą szefowi tego Urzędu udzielić pomocy pieniężnej dwa razy w roku (obecnie raz na 12 miesięcy).
Posłowie rozpatrzą też rządowy projekt noweli o podatku akcyzowym, którego celem jest uszczelnienie rynku obrotu skażonym alkoholem etylowym, wyrobami energetycznymi czy suszem tytoniowym. Resort finansów informował, że wśród proponowanych rozwiązań jest m.in. elektronizacja - od przyszłego roku przedsiębiorcy będą składać deklaracje elektroniczne w zakresie akcyzy, co ma umożliwić automatyczną weryfikację i szybsze wykrycie firm dokonujących nadużyć, a w przypadku uczciwych przedsiębiorców - szybsze wydawanie decyzji.
W porządku obrad jest rządowy projekt zmian w ustawie o działach administracji rządowej. Poprzednią nowela została zawetowana przez prezydenta Andrzeja Dudę. Obecny projekt, podobnie jak zawetowana nowelizacja, zakłada wyodrębnienie nowego działu leśnictwo i łowiectwo, natomiast nie ma w nim przeniesienia podsekretarzy stanu do korpusu Służby Cywilnej. Nie powstanie także, zakładane w poprzedniej nowelizacji, Narodowe Centrum Sportu.
Projekt wprowadza także nowy dział administracji – centrum administracyjne rządu, która ma obejmować działania dotyczące określania strategicznych kierunków rozwoju państwa i oceny funkcjonalności jego struktur, analiz, prognoz oraz ocen skutków społeczno-gospodarczych projektowanych regulacji, koordynacji działań administracji rządowej w zakresie powierzonym przez Radę Ministrów lub Prezesa Rady Ministrów, polityki kadrowej w administracji rządowej.
Posłowie rozpoczną także prace nad rządowym projektem zmian w Kodeksie postępowania cywilnego. Nowe przepisy mają umożliwić prowadzenia sprzedaży nieruchomości poprzez licytacje elektroniczne, na wzór sprawdzonych już rozwiązań, umożliwiających sprzedaż ruchomości w takim trybie.
W czwartek wieczorem odbędą się głosowania nad poprawkami Senatu do ustawy w sprawie czternastej emerytury. Senat proponuje zniesienie progu dochodowego uprawniającego do świadczenia tak, by świadczenie w pełnej wysokości mogli pobierać wszyscy emeryci i renciści. Druga poprawka zakłada inne źródło finansowania czternastek (zamiast Funduszu Solidarnościowego – Fundusz Ubezpieczeń Społecznych).
Zgodnie z ustawą pełną czternastą emeryturę w wysokości minimalnej emerytury otrzymają seniorzy pobierający świadczenie w wysokości nieprzekraczającej 2900 zł brutto. W przypadku emerytów i rencistów pobierających świadczenie w wysokości powyżej 2900 zł stosowana będzie zasada złotówka za złotówkę, a więc czternasta emerytura będzie pomniejszana o kwotę przekroczenia ponad 2900 zł. Rząd szacuje, że czternastą emeryturę otrzyma ok. 9,1 mln osób. Zdecydowana większość, bo 7,9 mln osób – otrzyma wypłatę w pełnej wysokości. Na wypłatę świadczenia rząd przeznaczył ok. 11,4 mld zł.
Posłowie będą też głosować nad poprawką Senatu do nowelizacji Prawa o ruchu drogowym, która wprowadza zasadę pierwszeństwa pieszych przy wchodzeniu na pasy. Senacka poprawka doprecyzowuje przepis dotyczący zakazu korzystania z telefonu podczas przechodzenia przez przejście dla pieszych. W przepisie przewidziano, że zakaz dotyczy nie tylko sytuacji przechodzenia przez przejście, ale również wchodzenia.
Sejm ma zająć się też wnioskiem Senatu o odrzucenie ustawy o służbie zagranicznej. Ustawa zakłada oprócz utworzenia odrębnego stanowiska Szefa Służby Zagranicznej, zmianę struktury stopni dyplomatycznych. Najwyższym stopniem będzie minister-pełnomocny, a nie jak obecnie ambasador. Ustawa przewiduje też zmianę zasad naboru kandydatów do służby zagranicznej oraz udostępnienie archiwów MSZ obejmujących okres do 1990 r. Instytutowi Pamięci Narodowej. W myśl przyjętych poprawek dyplomata może być oddelegowany do Kancelarii Prezydenta; sam prezydent będzie mógł powoływać ambasadorów-specjalnych.
Posłowie uczcili minutą ciszy pamięć Jana Lityńskiego
Sejm rozpoczął środowe obrady od uczczenia minutą ciszy pamięci zmarłego b. działacza opozycji w PRL Jana Lityńskiego.
Jan Lityński utonął w niedzielę w Narwi w okolicach Pułtuska, próbując ratować psa.
Jan Lityński urodził się w 1946 r. Był organizatorem i uczestnikiem studenckich wystąpień w marcu 1968 r., za co został skazany na 2,5 roku więzienia. Pracował jako robotnik, następnie programista komputerowy.
W 1976 r. był współzałożycielem „Biuletynu Informacyjnego”, pierwszego pisma ukazującego się poza cenzurą. Był wielokrotnie aresztowany. W 1977 r. był współredaktorem „Robotnika”, niezależnego pisma na rzecz zakładania wolnych związków zawodowych. Należał do KSS „KOR”, był współpracownikiem Biura Interwencyjnego KSS „KOR” i „Krytyki” (członek redakcji).
W 1980 r. doradca władz NSZZ „Solidarność”. Był autorem uchwalonego przez I Zjazd „Solidarności” Posłania do Ludzi Pracy Europy Wschodniej. W 1981 r. w stanie wojennym był internowany, a następnie aresztowany. Po ucieczce z przepustki z więzienia od 1984 r. w solidarnościowym podziemiu, członek Regionalnego Komitetu Wykonawczego NSZZ „S”, Region Mazowsze. W 1989 r. uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu. Wybrany do Sejmu RP w 1989 z woj. wałbrzyskiego.
W latach 1989-2001 był posłem na Sejm, m.in. przewodniczącym Komisji Polityki Społecznej i Komisji Służb Specjalnych. Od 1990 r. w ROAD, następnie w UD i UW (wiceprzewodniczący). W latach 2008-2010 doradca PLL LOT do spraw społecznych, mediator sporów. W latach 2010–2015 był doradcą prezydenta Bronisława Komorowskiego ds. kontaktów z partiami i środowiskami politycznymi.
Odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą.
aw/PAP/300polityka.pl
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/540513-sejm-przeprowadzil-pierwsze-czytanie-projektow-noweli-o-sn
