Prezydencki minister Krzysztof Szczerski odniósł się do wygranej Joe Bidena w wyborach w Stanach Zjednoczonych. W tym kontekście zwrócił uwagę na zachowanie polskiej opozycji.

Wszystkie cztery filary, które przez ostatnie cztery lata pan prezydent Andrzej Duda zbudował w relacjach polsko-amerykańskich, cieszą się poparciem obu amerykańskich partii politycznych. To jest nasze wielkie osiągnięcie

— powiedział na antenie TVP Info.

Ulica i zagranica

Oczywiście będą różnice ideologiczne, ale tutaj potrzebny jest po prostu dialog, tutaj będziemy gotowi do rozmowy. Jeśli tylko polska opozycja nie będzie chciała włączyć Waszyngtonu do swojej strategii ulica i zagranica, nie będzie lobbowała przeciwko Polsce, gdyby zwyciężył Joe Biden, to sobie poradzimy. Jeśli polska opozycja będzie chciała za wszelką wykorzystać także Waszyngton do strategii ulica i zagranica, to będziemy mieli sytuację trudniejszą, niż na to wskazują relacje polsko-amerykańskie

Ratyfikacja nowej umowy

Prezydent Andrzej Duda w przyszłym tygodniu dokona ratyfikacji nowej umowy dot. amerykańskiej obecności wojskowej w Polsce - poinformował w czwartek szef gabinetu prezydenta RP Krzysztof Szczerski.

Szef gabinetu prezydenta poinformował w czwartek w TVP Info, że w przyszłym tygodniu w Pałacu Prezydenckim, Andrzej Duda dokona ratyfikacji nowej umowy dotyczącej amerykańskiej obecności wojskowej w Polsce. „Tym samym zamkniemy formalną stronę negocjacji, jeżeli chodzi o obecność amerykańską w Polsce, dającą pole do tego, żeby tę obecność stale zwiększać” - podkreślił Szczerski.

Umowę o wzmocnionej współpracy obronnej podpisali 15 sierpnia br. w Warszawie minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak i sekretarz stanu USA Michael Pompeo.

Umowa o wzmocnionej współpracy obronnej (Poland – United States Enhanced Defense Cooperation Agreement) zakłada stworzenie w Polsce Wysuniętego Dowództwa V. Korpusu Sił Lądowych USA, czyli jednostki, która będzie odpowiedzialna za dowodzenie Siłami Zbrojnymi USA znajdującymi się na wschodniej flance NATO.

Umowa zakłada również możliwość dalszego zwiększania obecności Sił Zbrojnych USA w Polsce oraz organizację większych niż dotychczas ćwiczeń wojskowych armii amerykańskiej. Dzięki infrastrukturze wojskowej, która zostanie przygotowana przez Polskę, w razie ewentualnego zagrożenia możliwy będzie natychmiastowy przerzut do naszego kraju dodatkowych sił, zapewniając łącznie obecność do 20 tysięcy żołnierzy USA.

Ustalono również ramy prawne obecności wojsk USA w Polsce. Przyjęte zasady opierają się w dużym stopniu na regulacjach wspólnych dla wszystkich członków NATO, czyli umowy NATO SOFA z 1951 r., którą Polska przyjęła wraz z członkostwem w Sojuszu Północnoatlantyckim.

Polska w każdym przypadku, który uzna za szczególnie ważny będzie sprawować jurysdykcję karną nad personelem Sił Zbrojnych USA. Tak jak obecnie, zgodnie z Umową NATO SOFA z 1951 r., państwo wysyłające (w tym przypadku USA) zachowuje pierwszeństwo w sprawowaniu jurysdykcji karnej tylko w przypadku czynów lub zaniechań popełnionych w ramach wykonywania obowiązków służbowych.

W porównaniu do obecnych zasad wprowadzono dodatkowe rozwiązania korzystne dla Polski, np. w przypadku prowadzenia postępowania przed sądem amerykańskim, USA ma obowiązek zapewnienia tych samych zasad traktowania osób poszkodowanych lub świadków jakie obowiązują w stosunku do obywateli USA.

Na mocy umowy, Polska będzie określać, które części współużytkowanych baz wojskowych będą udostępnione żołnierzom USA, a zasady takiego użytkowania nie będą ograniczać polskiej suwerenności. Przedstawiciele polskich służb i straży będą mieli dostęp do obiektów współużytkowanych lub wyłącznie użytkowanych przez wojska USA, niezależnie od tego czy za kontrolę dostępu do części obiektów odpowiadać będą Amerykanie czy Polacy.

Polska, podobnie jak inne państwa, które goszczą u siebie wojska amerykańskie, zapewni bezpłatne zakwaterowanie, wyżywienie, corocznie określane ilości paliwa, a także wybrane elementy wsparcia w magazynowaniu sprzętu i uzbrojenia oraz obsłudze wykorzystywanej infrastruktury. Szacunkowy koszt tych działań dla wojsk USA stale obecnych w Polsce wyniesie około 500 mln. zł rocznie.

Umowa jest rozszerzeniem dwóch porozumień zawartych przez prezydentów: Andrzeja Dudę i Donalda Trumpa w 2019 r. Zdecydowano wtedy o zmianie formuły stacjonowania wojsk USA w Polsce z rotacyjnej na trwałą. Liczba żołnierzy USA stacjonujących w Polsce zwiększy się o ok. 1 tys. do co najmniej 5,5 tys. Uzgodniono też lokalizacje dla planowanej zwiększonej obecności wojskowej Stanów Zjednoczonych w Polsce.

mly/PAP/TVP Info