Trybunał Konstytucyjny orzekł dziś, że spory kompetencyjne między Sądem Najwyższym, a Sejmem i Prezydentem RP, rozstrzygnięte zostaną na korzyść ustawodawcy i głowy państwa. Dzisiejsze orzeczenie zamyka temat podważania przed Sąd Najwyższy kompetencji prezydenckiej w powoływaniu sędziów. W drugim sporze, Trybunał orzekł, że to ustawodawca, czyli Sejm ma prawo do zmian w porządku i ustroju wymiaru sprawiedliwości.

CZYTAJ TAKŻE:Klęska „kasty”. Trybunał Konstytucyjny uznał, że uchwała SN podważająca Izbę Dyscyplinarną jest niezgodna z konstytucją i prawem międzynarodowym

Kanwą obu sporów była kuriozalna uchwała Sądu Najwyższego z 23 stycznia tego roku, oparta na orzeczeniu TSUE z 19 listopada 2019 roku. W obu przypadkach podważono konstytucyjne umocowanie sędziów powołanych przez prezydenta. Sąd Najwyższy sam sobie chciał decydować kto będzie sędzią, a kogo można pozbawić prawa do orzekania. TK rozstrzygnął spór kompetencyjny - orzekł m.in., że powołania sędziów są wyłączną kompetencją Prezydenta RP, a SN nie ma prawa nadzoru nad tymi powołaniami.

Sąd Najwyższym nie ma kompetencji prowadzącej do zmiany stanu normatywnego w sferze ustroju wymiaru sprawiedliwości

– orzekła przewodnicząca składu sędzia Julia Przyłębska, prezes TK.

Sąd Najwyższy wszedł w prawo ustawodawcy, naruszył kompetencje Sejmu. (…) Władzę ustawodawczą pełnią w Polsce Sejm i Senat. Sędziowie są niezawiśli i podlegają tylko konstytucji i ustawom

– mówiła sędzia Krystyna Pawłowicz, która była sprawozdawcą dzisiejszej rozprawy.

Polski sędzia występuje z polskim orłem, a nie z emblematem unijnym. (…). SN uzurpował sobie prawo do zmian normatywnych.(…)Wyrok TSUE pomijał polski porządek konstytucyjny i jest z nim sprzeczny

— zaznaczyła.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego „SN, również w związku z orzeczeniem sądu międzynarodowego, nie ma kompetencji do dokonywania prawotwórczej wykładni przepisów prawa prowadzącej do zmiany stanu normatywnego w sferze ustroju i organizacji wymiaru sprawiedliwości, dokonywanej w drodze uchwały”.TK podkreślił też, że dokonywanie tych zmian należy do wyłącznej kompetencji ustawodawcy.

Z kolei w kwestii sporu kompetencyjnego między SN a prezydentem, Trybunał zdecydował, że powoływanie sędziego jest wyłączną kompetencją prezydenta, „którą wykonuje on osobiście definitywnie, bez udziału i ingerencji SN”. Trybunał wskazał też, że konstytucja nie przewiduje dla SN kompetencji do sprawowania nadzoru nad wykonywaniem przez prezydenta kompetencji powoływania sędziów.

Trybunał Konstytucyjny wytknął też uchwale Sądu Najwyższego liczne błędy proceduralne oraz działanie polityczne. Przypomniał, że wyroki TSUE nie są prawem w rozumieniu traktatowym, a polska konstytucja jest prawem nadrzędnym. Orzeczenie wydano dziś większością głosów w składzie. Zdania odrębne przygotowało 5 sędziów TK.

Wniosek Sejmu

Rozpatrywany przez TK wniosek marszałek Sejmu wiąże się z pytaniami prawnymi I prezes SN Małgorzaty Gersdorf i podjętą 23 stycznia br. uchwałą trzech izb SN - Cywilnej, Karnej i Pracy. Ogólnie, według uchwały, nienależyta obsada sądów jest wtedy, gdy w ich składzie znajduje się osoba wyłoniona przez aktualną KRS, choć pociąga to za sobą różne skutki w zależności od szczebla sądu i dat orzeczeń.

Wniosek marszałek Witek został sformułowany dzień przed podjęciem uchwały przez SN. Marszałek zwróciła się we wniosku o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego przepisów konstytucji odnoszących się do podziału władz i powoływania sędziów. Przedmiotem sporu jest pytanie, czy SN może wydawać uchwały w związku z orzeczeniem sądu międzynarodowego, które wprowadzają zmiany w przepisach dotyczących ustroju i organizacji wymiaru sprawiedliwości, czy też dokonywanie zmian w tym zakresie pozostaje w wyłącznej kompetencji ustawodawcy. Marszałek zapytała też TK, czy prerogatywa powoływania sędziów może być kontrolowana przez SN lub inny sąd, czy też jest to osobiste uprawnienie prezydenta, które nie podlega kontroli władzy sądowniczej.

WB,PAP

W związku z problemami z dystrybucją drukowanej wersji tygodnika „Sieci” (zamykane punkty sprzedaży, ograniczona mobilność społeczna) zwracamy się do państwa z uprzejmą prośbą o wsparcie i zakup prenumeraty elektronicznej - teraz w wyjątkowo korzystnej cenie! Z góry dziękujemy!