Senacka komisja podzielona ws. ustawy o finansowaniu 13. emerytur. Głosowanie poprzedziła gorąca dyskusja

Członkowie senackiej komisji rodziny, polityki senioralnej i społecznej byli we wtorek podzieleni w sprawie ustawy umożliwiającej finansowanie tzw. trzynastych emerytur i rent socjalnych z Funduszu Solidarnościowego. W głosowaniu nad całością ustawy wraz z poprawkami był remis.

CZYTAJ WIĘCEJ: Może zająłby się Warszawą? Rabiej krytykuje finansowanie 13. emerytur z Funduszu Solidarnościowego: „To skandaliczne”

Podczas głosowania nad ustawą z poprawkami opowiedziało się dwóch senatorów, dwóch było przeciw i dwóch wstrzymało się od głosu. Wcześniej senatorowie w głosowaniu nad poszczególnymi poprawkami zarekomendowali zmiany w ustawie.

Poprawkę zgłosił przewodniczący komisji Jan Filip Libicki (PSL).

Poprawka ma trzy elementy. Pierwszy przywraca dotychczasowe rozwiązania funkcjonujące w funduszu solidarnościowym bez zmiany tytułu. Element drugi wskazuje, aby w planie finansowym funduszu było zagwarantowane co najmniej 20 proc. na finansowanie usług asystencji osobistej i 5 proc. na opiekę wytchnieniową. (…) Trzeci element tej poprawki zakłada, że środki niewydatkowane w danym roku kalendarzowym przechodzą na rok następny, przy tym są wydatkowane na realizację zadań, o których mowa powyżej

—wyjaśnił senator Libicki.

Podczas posiedzenia komisji senatorowie poparli także poprawki zaproponowane przez biuro legislacyjne. Poparcia członków komisji nie uzyskał za to wniosek senatora Ryszarda Majera (PiS) o pozytywne zaopiniowanie ustawy bez poprawek.

Głosowanie poprzedziła debata, w której głos zabierali przedstawiciele rządu, senatorowie oraz organizacje społeczne.

Wiceminister rodziny Stanisław Szwed podkreślił, że w 2015 r. środki przeznaczone na wsparcie osób niepełnosprawnych wynosiły 15 mld zł, w 2019 r. - 20 mld zł, a w 2020 r. kwota ta będzie wynosiła ok. 27 mld zł. Jak dodał, nie ma żadnego zagrożenia, że zmiany w ustawie ograniczą wsparcie osobom niepełnosprawnym.

Z kolei senator Libicki zwrócił uwagę, że obrady komisji odbywają się w Międzynarodowym Dniu Osób Niepełnosprawnych. Jak przyznał, jest tym projektem zdziwiony. Przypomniał, że powstanie Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych zapowiedział premier Mateusz Morawiecki w trakcie protestu osób niepełnosprawnych w Sejmie. Wówczas - jak mówił Libicki - wszyscy rozumieli idee tego funduszu, który miał wesprzeć osoby z niepełnosprawnościami.

Dzisiaj nagle się okazuje, że ma być z tego także finansowana trzynasta emerytura i różne inne wydatki społeczne o charakterze solidarnościowym. Ja tego nie kwestionuję, tylko zaznaczam, że idea powstania tego funduszu była zupełnie inna

—podkreślił.

Dodał, że wraz z powstaniem funduszu, środowisko osób niepełnosprawnych miało konkretne oczekiwania, stąd ich obawa, że wprowadzone zmiany ograniczą wsparcie dla tej grupy osób.

Podczas posiedzenia głos zabierali także przedstawiciele środowisk osób z niepełnosprawnościami. Jak wskazywali, chcą stabilnego finansowania ich potrzeb. Prosili, by nie łączyć wsparcia osób z niepełnosprawnościami ze wsparciem emerytów. Ich zdaniem rząd chce skłócić te dwie grupy społeczne. Przekonywali również, że pieniądze na wsparcie osób z niepełnosprawnościami są niewystarczające.

Prezeska Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Monika Zima-Parjaszewska uważa, że zmiany w ustawie to „sprytne wykorzystanie osób z niepełnosprawnościami, by te pieniądze jakoś przefiltrować”.

Dlaczego rozmawiamy o funduszu solidarnościowym? Nie po to, żeby zabezpieczyć osoby z niepełnosprawnościami, ale żeby zagwarantować im prawo do niezależnego życia. I to nie jest moje marzenie, moje pobożne życzenie, to jest obowiązek Polski

—podkreśliła.

Co muszą myśleć osoby z niepełnosprawnościami, które państwo traktują jakby ich nie było?(…) Zabieranie pieniędzy z tego funduszu na finansowanie emerytów i rencistów jest kradzieżą

—oceniła Zima-Parjaszewska.

Na te słowa odpowiedział wiceminister Szwed.

Nie mogę się zgodzić ze stwierdzeniami, że jesteśmy złodziejami i coś komuś kradniemy, bo tak nie jest. (…) Wspólnie powinniśmy odpowiedzieć sobie na jedno pytanie, czy przez ostatnie cztery lata coś się zdarzyło pozytywnego dla osób niepełnosprawnych czy nie. Jeśli państwo mówicie, że nic się nie wydarzyło, to nie znajdziemy wspólnego języka, by naprawić ten system, który od wielu lat jest słaby

—powiedział.

Podczas dyskusji przedstawiciele biura legislacyjnego zwracali także uwagę na brak konsultacji społecznych w sprawie projektu. W przekazanej opinii biuro wskazało, że przeprowadzenie konsultacji jest obowiązkiem wynikającym z zasady demokratycznego państwa prawnego.

Zgodnie z nowymi przepisami Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych zmieni nazwę na Fundusz Solidarnościowy, a znajdujące się na nim pieniądze będą mogły być przeznaczane nie tylko na osoby niepełnosprawne, ale także na emerytów i rencistów. Ustawa przewiduje, że z pieniędzy Funduszu będą mogły być finansowane tzw. trzynaste emerytury wraz z kosztami ich obsługi, a także renta socjalna i zasiłek pogrzebowy, który przysługuje w razie śmierci osoby pobierającej rentę socjalną.

Zgodnie z nowelizacją pieniądze na refundację tzw. trzynastych emerytur i rent z 2019 r., wypłaconych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, są kosztami Funduszu. Tym samym Fundusz przekaże do FUS pieniądze na refundację tego świadczenia. Minister finansów wpłaci do Funduszu Rezerwy Demograficznej pieniądze z budżetu państwa, zablokowane w części dotyczącej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Funduszowi z kolei zostanie udzielona pożyczka w kwocie do 9 mld zł z Funduszu Rezerwy Demograficznej.

Wskutek nowelizacji maksymalny limit wydatków w latach 2019-2028 zwiększyłby się z prawie 23,7 mln zł do 32,2 mln zł (z części 44 – zabezpieczenie społeczne).

Źródłem przychodów Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych jest przede wszystkim obowiązkowa składka stanowiąca 0,15 proc. podstawy wymiaru składki na Fundusz Pracy, a także danina solidarnościowa od dochodów osób fizycznych – w wysokości 4 proc. od nadwyżki dochodów powyżej miliona złotych za rok podatkowy (suma dochodów będzie pomniejszana o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne). Pierwszy raz daninę najbogatsi podatnicy zapłacą w 2020 r. od dochodów uzyskanych w 2019 r.

kk/PAP