Rumunia – sojusznik Polski i czarnomorski przyczółek NATO

Aneksja Krymu przez Rosję oraz nieprzewidywalna polityka Turcji sprawiły, że Amerykanie zaczęli rozglądać się za nowym przyczółkiem militarnym nad Morzem Czarnym. Ich wybór padł na Rumunię, która wspólnie z Polską staje się kluczowym elementem systemu obronnego wschodniej flanki NATO.

Władze w Bukareszcie, które główne zagrożenie dla bezpieczeństwa swego kraju upatrują w neoimperialnej polityce Moskwy, same od dawna zabiegały o obecność wojskową Amerykanów. W związku z tym przedstawiły ostatnio plan zainwestowania w ciągu najbliższych 20 lat aż 2,6 mld euro w rozbudowę i modernizację bazy lotniczej „Mihail Kogălniceanu” w Dobrudży. Decyzja zapadła po sierpniowym spotkaniu prezydentów Klausa Iohannisa i Donalda Trumpa w Waszyngtonie.

Od lutego 2018 r. we wspomnianej bazie stacjonuje już ok. 500 amerykańskich żołnierzy oraz eskadra samolotów RAF Typhoon. Od kilkunastu miesięcy regularnie wzbijają się one w powietrze, by przechwytywać rosyjskie myśliwce stale naruszające przestrzeń powietrzną Rumunii. Docelowo „Mihail Kogălniceanu” ma zamienić się w małe miasteczko zdolne pomieścić nie tylko 10 tys. żołnierzy i flotyllę F-35, ale także rozbudowaną infrastrukturę z przedszkolami, klubami sportowymi czy szpitalem.

Rumunia przeprowadza też coroczne ćwiczenia wojskowe NATO na Morzu Czarnym, w których uczestniczy nie tylko sąsiednia Bułgaria, lecz również dwa inne kraje leżące nad tym akwenem i doświadczone niedawno rosyjską inwazją – Ukraina i Gruzja.

Obecna administracja USA wspiera projekt powstania nowego formatu bezpieczeństwa w Europie, kontrolującego cały korytarz bałtycko-czarnomorski. Nazwijmy ten format „S” – w taki bowiem kształt układa się ciąg państw od Estonii, przez Łotwę, Litwę, Polskę i Ukrainę aż po Rumunię. Tylko one w naszym regionie widzą zagrożenie ze strony Kremla i najsilniej opowiadają się za obecnością US Army na kontynencie, a nie za budową armii europejskiej.

Nieprzypadkowo wszystkie wspomniane kraje (za wyjątkiem Ukrainy) stały się ofiarami paktu Ribbentrop-Mołotow. Na mocy tego porozumienia część Rumunii została uznana za sowiecką strefę wpływów. 28 czerwca 1940 roku Stalin anektował Besarabię, Bukowinę Północną oraz większość Mołdawii.

Warto przypomnieć, że rywalizacja Moskwy z Bukaresztem o te ziemie trwała już wcześniej. Po rewolucji bolszewickiej w 1917 roku komuniści proklamowali tam bowiem dwie socjalistyczne republiki (mołdawską i besarabską), które ogłosiły swe przyłączenie do Rosji sowieckiej. Rumunom udało się pokonać bolszewików i przyłączyć wspomniane terytoria do macierzy – niestety, tylko na dwie dekady.

Rumuni mają więc podobne doświadczenia historyczne jak Polacy. Po I wojnie światowej musieli walczyć z bolszewikami, zaś po pakcie Ribbentrop-Mołotow przeżyli na swych wschodnich ziemiach podobny koszmar, jak Polacy na Kresach po wkroczeniu Armii Sowieckiej w 1939 roku. Do tego doszła kolejna fala prześladowań i represji po rozpoczęciu drugiej okupacji sowieckiej 23 sierpnia 1944 roku. Ogólną liczbę ofiar – zamordowanych, aresztowanych i deportowanych w głąb Rosji – szacuje się na ziemiach rumuńskich wcielonych do Związku Sowieckiego na 1,5 miliona.

Nic dziwnego, że w Europie Środkowej tylko Rumuni (jako większość społeczeństwa i większość klasy politycznej) potrafią zrozumieć polską politykę wschodnią oraz zgadzać się z jej podstawowymi założeniami. Nie ma tego ani w Czechach, ani na Węgrzech, ani na Słowacji, nie mówiąc już o Słowenii czy Chorwacji. Zapewne więc coraz częściej słyszeć będziemy o zacieśnianiu relacji między Warszawą a Bukaresztem.