Sejm uchwalił w piątek wieczorem ustawę o lotach najważniejszych osób w państwie. Reguluje ona, jakie loty mają status HEAD, kto może znajdować się na pokładzie rządowych samolotów wraz z najważniejszymi osobami w państwie oraz kto jest odpowiedzialny za prowadzenie Centralnego Rejestru Lotów.

Za uchwaleniem ustawy opowiedziało się 233 posłów, przeciwko było 171, od głosu wstrzymało się 5.

Tuż przed głosowaniem nad jedyną poprawką do projektu ustawy zgłoszoną przez klub PO-KO, poseł Sławomir Nitras (PO-KO) oświadczył z mównicy sejmowej, że jego ugrupowanie popiera przepisy dotyczące Centralnego Rejestru Lotów, ale sprzeciwia się tym, które - według niego - sprowadzają się do tego, że wladza wykonawcza będzie sprawowała kontrolę nad lotami marszałków Sejmu i Senatu.

„Nie może być tak, że premier rządu będzie kontrolował marszałka Sejmu”. „Nie może marszałek Sejmu oczekiwać akceptacji dla latania w celach służbowych, tylko dlatego, że jeden marszałek nadużywał, nie może władza wykonawcza kontrolować władzy ustawodawczej” - powiedział Nitras.

W podobnym tonie wypowiedział się poseł Kukiz‘15 Maciej Masłowski. „Uważamy, że kiedy to szef kancelarii premiera decyduje o tym, że gdzie, kiedy marszałek Sejmu czy Senatu mogą polecieć, to jest to zachwianie funkcji kontrolnej nad rządem przez Sejm” - mówił apelując o usunięcie części przepisów z projektu ustawy.

Ostatecznie w głosowaniu poprawka, która zakładała usunięcie z ustawy wszystkich artykułów, oprócz tych, które dotyczyły Centralnego Rejestru Lotów została odrzucona. Jej odrzucenie rekomendowała sejmowa komisja administracji i spraw wewnętrznych.

Zgodnie z ustawą, każdy lot prezydenta będzie lotem „wykonywanym w misji oficjalnej”. W lotach prezydentowi będą mogli towarzyszyć członkowie rodziny oraz inne zaproszone przez prezydenta osoby. Natomiast lotem w misji oficjalnej premiera oraz marszałków Sejmu i Senatu, będzie tylko lot „odbywany w celu realizacji zadań bezpośrednio związanych z pełnioną funkcją”.

Ustawa precyzuje także listę osób, które mogą towarzyszyć najważniejszym osobom w państwie w trakcie lotu. Według przepisów na pokładzie samolotu mogą znajdować się członkowie delegacji - zaproszeni posłowie, senatorowie, przedstawiciele władz publicznych oraz eksperci; osoby zapewniające obsługę techniczną, medyczną lub organizacyjną; a także dziennikarze.

Zgodnie z ustawą, w przypadku wystąpienia wątpliwości związanych z lotami marszałków Sejmu i Senatu, szef KPRM będzie występować o ich wyjaśnienie. Jeśli takie wątpliwości nie zostaną w wyznaczonym czasie wyjaśnione, szef KPRM będzie zobowiązany do powiadomienia szefów kancelarii Sejmu lub Senatu o braku możliwości organizacji takiego lotu.

Według dotychczasowych zapowiedzi ustawą w sobotę zajmie się Senat.

Sejm uchwalił również w piątek ustawę o Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, wobec małoletniego poniżej lat 15. Pierwszy raport komisja ma opracować w ciągu roku od dnia wejścia ustawy w życie.

Za ustawą głosowało 401 posłów, sześciu było przeciw, a czterech wstrzymało się od głosu. Wcześniej posłowie przyjęli poprawki PiS zgłoszone podczas drugiego czytania.

Jedna z poprawek doprecyzowała, że członkiem komisji ds. pedofilii nie może być m.in. radny, wójt, burmistrz, prezydent miasta oraz członek zarządu powiatu lub województwa. Poprawki dotyczyły też m.in. konsekwencji odmowy udzielenia odpowiedzi na pytania zadawane w toku wysłuchania.

Do zadań komisji będzie należało m.in. wydawanie postanowień o wpisie do Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, zawiadamianie odpowiednich organów o podejrzeniu popełnienia przestępstwa pedofilii, ale także o przypadkach niezawiadomienia właściwego organu o podejrzeniu przestępstwa pedofilii. Komisja będzie też identyfikować zaniedbania i zaniechania w wyjaśnianiu przypadków nadużyć seksualnych.

Chodzi o zaniedbania i zaniechania organów państwa, organizacji pozarządowych, podmiotów i instytucji prowadzących działalność edukacyjną, wychowawczą, opiekuńczą, kulturalną i związaną z kulturą fizyczną, wypoczynkiem i leczeniem, a także samorządów zawodowych, kościołów oraz związków wyznaniowych, w tym kościelnych osób prawnych oraz osób prywatnych. Zadaniem komisji będzie również prowadzenie działalności prewencyjnej i edukacyjnej.

Komisja ma być organem niezależnym od innych organów władzy państwowej. Ma się składać z siedmiu członków: trzech – powołanych przez Sejm większością trzech piątych w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów; jednego – powołanego przez Senat większością trzech piątych głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów, a także po jednym członku powołanym przez prezydenta, premiera i rzecznika praw dziecka.

Członkowie komisji będą musieli m.in. posiadać wyższe wykształcenie prawnicze, medyczne lub psychologiczne oraz „cieszyć się nieposzlakowaną opinią”. W komisji nie mogą zasiadać m.in. posłowie, senatorowie, posłowie do Parlamentu Europejskiego oraz osoby zajmujące kierownicze stanowisko państwowe.

Wśród podmiotów, które będą mogły zgłaszać kandydatów na członków komisji, wskazano: Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Prawnych, Krajową Radę Sądownictwa, Krajową Radę Prokuratorów, Naczelną Izbę Lekarską, Krajową Izbę Psychologów oraz organizacje pozarządowe, których zadania statutowe przez co najmniej dwa lata obejmowały działania związane z prawami dzieci, w szczególności związane z ochroną i przeciwdziałaniem przemocy, w tym seksualnej.

Kandydatów na członków komisji powoływanych przez Sejm mogą zgłaszać także Marszałek Sejmu lub co najmniej 35 posłów. Z kolei kandydatów na członka Komisji powoływanego przez Senat może zgłaszać także Marszałek Senatu lub co najmniej 7 senatorów.

Przewodniczącego komisji wybierać będzie – spośród członków komisji – Sejm zwykłą większością głosów. Kadencja komisji trwać będzie siedem lat. W pracach komisji będzie mógł brać udział, z głosem doradczym i na zaproszenie przewodniczącego, przedstawiciel rzecznika praw obywatelskich.

Zgodnie z ustawą „każdy może zgłosić Komisji podejrzenie popełnienia nadużycia seksualnego lub podejrzenie niezawiadomienia właściwego organu o podejrzeniu popełnienia nadużycia seksualnego”. Zgłoszenie może być wnoszone pisemnie, ustnie do protokołu lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Zgłoszenie takie komisja ma niezwłocznie przekazywać prokuratorowi prokuratury właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby poszkodowanej.

W przypadku wszczęcia postępowania sądowego komisji przysługuje prawo wglądu do akt sądowych oraz uzyskiwania informacji o prowadzonym postępowaniu. Komisja może także uczestniczyć w prowadzonym postępowaniu na prawach oskarżyciela posiłkowego (za zgodą osoby poszkodowanej lub jej opiekuna prawnego).

Ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Pierwszy raport komisja opracowuje i udostępnia w terminie roku od dnia wejścia ustawy w życie.

gah/PAP