Odmówienie przez szefa ABW informacji m.in. o liczbie zastosowanych tzw. blokad dostępności do danych i usług internetowych było zasadne - ocenił w czwartek Naczelny Sąd Administracyjny. Tym samym NSA oddalił skargę Fundacji e-Państwo, która chciała ujawnienia tych danych.

Szef ABW słusznie stwierdził, iż mając na uwadze bezpieczeństwo obywateli oraz prawo do informacji publicznej, to w tych okolicznościach sprawy bezpieczeństwo jest ważniejsze niż uzyskanie tych informacji

— powiedział w uzasadnieniu czwartkowego wyroku NSA sędzia Zbigniew Ślusarczyk.

Sprawa dotyczyła wniosku Fundacji e-Państwo złożonego do ABW jeszcze w 2016 r. - chodziło w nim o podanie informacji na temat liczby oraz adresów internetowych zablokowanych treści.

Zastosowanie takiej blokady - za zgodą sądu - na 30 dni z możliwością przedłużenia tego czasu jeszcze o trzy miesiące jest możliwe na mocy jednego z przepisów Ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu.

Zgodnie z tym przepisem „w celu zapobiegania, przeciwdziałania i wykrywania przestępstw o charakterze terrorystycznym oraz ścigania ich sprawców sąd, na pisemny wniosek Szefa ABW, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, w drodze postanowienia, może zarządzić zablokowanie przez usługodawcę świadczącego usługi drogą elektroniczną dostępności w systemie teleinformatycznym określonych danych informatycznych mających związek ze zdarzeniem o charakterze terrorystycznym lub określonych usług teleinformatycznych służących lub wykorzystywanych do spowodowania zdarzenia o charakterze terrorystycznym, zwane dalej blokadą dostępności”. Przepis ten został wprowadzony na mocy tzw. ustawy o działaniach antyterrorystycznych, która weszła w życie na początku lipca 2016 r.

Szef ABW odmówił jednak udzielenia fundacji takiej informacji, także w zakresie samych danych statystycznych - powołał się m.in. na kwestię bezpieczeństwa państwa oraz konieczność utrzymania w tajemnicy ewentualnych aktywności Agencji w tym obszarze działań.

W kwietniu 2017 r. odwołanie fundacji od tej odmowy oddalił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Sąd ten wskazał, iż informacja taka w przypadku ujawnienia może „świadczyć o natężeniu intensyfikacji działań organu w ramach uprawnień nadanych powyższym przepisem, również gdy zostanie ujawniona jako dana statystyczna”. Sąd powołał się wtedy również na „stan niewypowiedzianej, ale rzeczywistej wojny terroryzmu z całym światem demokratycznym”, który wymaga zwiększenia „działań dyskrecjonalnych państw demokratycznych w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego ich obywateli”.

Fundacja złożyła skargę kasacyjną do NSA od takiego rozstrzygnięcia WSA. Do sprawy przyłączył się Rzecznik Praw Obywatelskich. Jak wskazywał w swym stanowisku, „zaskarżony wyrok WSA prowadzi do naruszenia prawa dostępu do informacji publicznej, co uniemożliwia dokonanie społecznej kontroli działań służb specjalnych”.

W ocenie Rzecznika niezwykle istotne jest natomiast, aby „zapewnić transparentność działań służb specjalnych, w szczególności podejmowanych na podstawie przepisów ustawy o ABW, zmienionych ustawą o działaniach antyterrorystycznych, co do której nadal istnieją poważne wątpliwości natury konstytucyjnej”.

Istotny jest dostęp do tych danych, aby zweryfikować, czy ABW nie nadużywa swych kompetencji

— mówił przed NSA przedstawiciel z Biura Rzecznika Marcin Malecko. Dodawał, że inne z służb udostępniają dane statystyczne na temat swych działań.

Pełnomocnik ABW ripostował przed NSA, iż Agencja jest służbą specyficzną i zajmuje się działaniami o charakterze kontrwywiadowczym, więc nie można wprost porównywać jej z innymi służbami oraz statystykami ujawnianymi przez tamte służby.

Szef ABW przekonująco wykazał, iż są to informacje niejawne. (…) Dane statystyczne dotyczące działań operacyjno-rozpoznawczych są przedmiotem aktywnych analiz prowadzonych przez obce służby. Jakakolwiek wiedza na ten temat może posłużyć zagranicznym wywiadom np. do prób szacowania sił i środków, potencjału ABW wykorzystywanego do działań kontrwywiadowczych

-zaznaczył zaś w uzasadnieniu czwartkowego wyroku sędzia Ślusarczyk.

Wyrok NSA jest prawomocny.

kpc/PAP