Trybunał Konstytucyjny już w 2005 roku rozstrzygnął kwestię nadrzędności polskiej konstytucji nad prawem unijnym i działaniami Trybunału Sprawiedliwości UE. Sędziowie nie mieli wątpliwości, że polska ustawa zasadnicza ma pierwszeństwo. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, normy Konstytucji stanowią „wyraz suwerennej woli narodu” i dlatego „nie mogą utracić mocy obowiązującej bądź ulec zmianie przez sam fakt powstania nieusuwalnej sprzeczności pomiędzy określonymi przepisami (aktami wspólnotowymi a konstytucją.

CZYTAJ TAKŻE:RELACJA. Gorąca debata w TSUE! Przedstawiciel Polski domagał się wyłączenia prezesa. Stanowcza odpowiedź: „Nie wycofam się”

„(…) przepisy (normy) Konstytucji jako aktu nadrzędnego i stanowiącego wyraz suwerennej woli narodu nie mogą utracić mocy obowiązującej bądź ulec zmianie przez sam fakt powstania nieusuwalnej sprzeczności pomiędzy określonymi przepisami (aktami wspólnotowymi a Konstytucją). W takiej sytuacji suwerenny polski ustrojodawca konstytucyjny zachowuje prawo samodzielnego zadecydowania o sposobie rozwiązania tej sprzeczności (…)

– czytamy w wyroku TK z 11 maja 2011.

Trybunał Konstytucyjny zwrócił też uwagę, iż dotyczące pytań prejudycjalnych unormowanie art. 234 TWE ma zastosowanie tylko wówczas, gdy z uregulowań konstytucyjnych lub z ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych wynika powinność stosowania przez sądy lub trybunały RP aktów (przepisów) prawa wspólnotowego. Zakres stosowania prawa wspólnotowego przez organy Rzeczypospolitej Polskiej, w tym: sądy i trybunały, zdeterminowany został przez zasięg przekazania kompetencji w oparciu o uregulowania konstytucyjne art. 90 ust. 1 i art. 91 ust. 3.

Państwa członkowskie mogą zgodnie akceptować – w sposób wyraźny lub dorozumiany – wykładnię wykraczającą poza ścisłe ramy wyznaczone postanowieniami traktatów. W takich sytuacjach do tychże państw i ich organów należy zajęcie własnego stanowiska. Każda bowiem organizacja międzynarodowa pozostaje podmiotem wtórnym, którego powstanie, funkcje oraz kształt instytucjonalny zależą od odpowiednio wyrażonej woli państw członkowskich i suwerennych zbiorowości narodowych w tychże państwach. ETS nie dysponuje przy tym przekazaną mu kompetencją dokonywania wykładni prawa krajowego.

– stwierdzili sędziowie.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:NASZ NEWS. Znamy kulisy manipulacji Komisji Europejskiej przed TSUE! W tle niemieckie interesy i brak argumentów przeciwko Polsce. [DOKUMENT]

Trybunał Konstytucyjny zajmował się podobną kwestią także 24 listopada 2010 roku, badając zgodność z konstytucją RP Traktatu z Lizbony. Także w tym wyroku TK podtrzymał tezy zawarte w uzasadnieniu orzeczenia w sprawie zgodności z konstytucją naszego traktatu akcesyjnego. Traktat z Lizbony wprowadził zmiany w dotychczasowych umowach. W efekcie tych zmian obecną podstawą prawną funkcjonowania Unii Europejskiej jest Trakt o Unii Europejskiej, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Karta Praw Podstawowych.

Pogląd o związku nadrzędności Konstytucji z zasadą suwerenności jest zbieżny ze stanowiskiem doktryny, w myśl którego zachowanie pierwszeństwa Konstytucji w warunkach integracji europejskiej musi być uznane za równoznaczne z zachowaniem suwerenności państwa, a przystąpienie Polski do Unii Europejskiej zmienia perspektywę patrzenia na zasadę najwyższej mocy prawnej konstytucji (jej – nadrzędności), lecz nie stanowi jej zakwestionowania.

– orzekli sędziowie.

W przekonaniu Trybunału Konstytucyjnego zatem, z punktu widzenia podstawowych zasad Unii, interpretacja postanowień traktatowych zmierzająca do przekreślenia suwerenności państwowej czy zagrożenia tożsamości narodowej, do pozatraktatowego przejmowania suwerenności w zakresie kompetencji nieprzekazanych, byłaby sprzeczna z Traktatem z Lizbony. Traktat wyraźnie potwierdza doniosłość zasady zachowania suwerenności w procesie integracji europejskiej, co jest w pełni zbieżne z wyznacznikami kultury integracji europejskiej sformułowanymi w Konstytucji.

– czytamy w wyroku TK.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:UJAWNIAMY. TSUE czy konstytucja? Znamy orzeczenia z krajów UE: „Trybunał nie może stwierdzić, czy dany przepis prawa wspólnotowego jest zgodny z konstytucją narodową”

Sędziowie podkreślali także, że nie jest również możliwe rozumienie przekazania kompetencji w taki sposób, który oznaczałby dopuszczenie możliwości ustalania jakichkolwiek kompetencji objętych przekazaniem w drodze domniemania. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie podkreślał w swoim orzecznictwie, że w demokratycznym państwie prawnym nie jest możliwe kreowanie kompetencji w drodze domniemania.

Dotyczy to także stosunków w obrębie Unii Europejskiej, która nie będąc państwem, posługuje się prawem, a zatem musi sprostać standardom w tej dziedzinie właściwym. Przekazanie kompetencji nie może prowadzić do stopniowego pozbawiania państwa suwerenności na skutek dopuszczenia możliwości przekazania kompetencji „w niektórych sprawach”. Jako wyjątek od zasady niepodległości i suwerenności państwa przekazywanie kompetencji nie może być interpretowane rozszerzająco.

– orzekli sędziowie TK.

Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje swe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu wyroku o sygn. K 18/04, zgodnie z którym ani art. 90 ust. 1, ani art. 91 ust. 3 nie mogą stanowić podstawy do przekazania organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu upoważnienia do stanowienia aktów prawnych lub podejmowania decyzji, które byłyby sprzeczne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W szczególności wskazane tu unormowania nie mogą posłużyć do przekazania kompetencji w zakresie, który powodowałby, iż Rzeczpospolita Polska nie może funkcjonować jako państwo suwerenne i demokratyczne.

– czytamy w wyroku z 2010 roku.

WB