Prezes Trybunału Konstytucyjnego opowiada na ataki mediów i opozycji! W specjalnym wystąpieniu w Sejmie złożyła swoiste sprawozdanie z funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego i opisała najważniejsze orzeczenia. Trybunał wydał łącznie 408 orzeczeń w postępowaniu merytorycznym w tym 36 wyroków , 53 postanowienia o umorzeniu postępowania, 1 postanowienie sygnalizacyjne,178 postanowień o odmowie nadania skardze dalszego biegu w całości lub części, 98 postanowień nie uwzględniających zażalenia na powyższe postanowienia.
W 2017 nastąpiła stabilizacja funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego - oświadczyła w środę w Sejmie prezes TK Julia Przyłębska. Jej zdaniem orzecznictwo Trybunału miało istotne znaczenie dla ochrony konstytucyjnych wolności i praw obywateli.
Julia Przyłębska przedstawiła w środę w Sejmie informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2017. Według Przyłębskiej „rok 2017 był rokiem stabilizacji funkcjonowania Trybunału”. „Z jednej strony sprzyjał temu spokój normatywny, jeżeli chodzi o przepisy regulujące postępowanie przed Trybunałem. Z drugiej strony na stabilizację funkcjonowania Trybunału wpłynęły także orzeczenia samego Trybunału Konstytucyjnego” - uzasadniła Przyłębska.
Jak dodała, „generalnie wiele orzeczeń wydanych przez Trybunał w 2017 r. miało istotne znaczenie dla ochrony konstytucyjnych wolności i praw obywateli”. „Trybunał w 2017 r. przypomniał ustawodawcy o konieczności ochrony podmiotów słabszych. Trybunał zwracał się też do właściwych władz publicznych o szczególną uwagę na potrzeby osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Trybunał podkreślił szczególną wagę wolności oraz nietykalności osobistej człowieka” - zaznaczyła prezes Trybunału.
Prezes Trybunału przypomniała też o olbrzymich W 2017 r. Trybunał załatwiał m.in. sprawy z lat ubiegłych: na etapie kontroli merytorycznej załatwił: 7 spraw z 2013 r., 10 spraw z 2014 r., 32 sprawy z 2015 r. oraz 28 spraw z 2016 r.
W tym miejscu pozwólcie Państwo, że przypomnę kilka istotnych spraw związanych z funkcjonowaniem Trybunału Konstytucyjnego w 2017 roku w porównaniu z poprzednimi latami, a które to sprawy bezpośrednio dotyczyły lub miały wpływ na działalność orzeczniczą Trybunału. Otóż w poprzednich latach panował zwyczaj kumulowania przez sędziów urlopów wypoczynkowych a następnie wypłacania wysokich ekwiwalentów pieniężnych. Oczywiście nie dotyczyło to wszystkich sędziów, bo np. Pani sędzia Prof. Ewa Łętowska na własną prośbę przez niemal pół roku przed zakończeniem kadencji korzystała z urlopu wypoczynkowego. Rekordzistą, który pobrał ponad 100 tysięcy złotych był Prezes Andrzej Rzepliński. Dla ówczesnego wiceprezesa Stanisława Biernata zaplanowano wypłatę ponad 180 tysięcy złotych. W tym stanie rzeczy konieczne okazało się udzielenie sędziom zaległych urlopów wypoczynkowych. – przypomniała Julia Przyłębska.
Były to urlopy średnio w wymiarze kilkudziesięciu dni (od 116 dni urlopu Stanisława Biernata do 56 dni urlopu Małgorzaty Szafnickiej). Konieczność wykorzystania zaległych urlopów przez sędziów przełożyła się bezpośrednio na działalność orzeczniczą Trybunału w 2017 roku. Cytowane przez media statystyki, które nie uwzględniają tego kontekstu, nie informują rzetelnie opinii publicznej o faktycznej pracy orzeczniczej sędziów Trybunału.
– dodała.
Prezes poinformowała też, że sędziowie orzekając w składach 3 i 5 osobowych oraz w pełnych składach wydawali, każdy z nich od 61 do 11 orzeczeń kończących postępowanie w sprawie.
Różnice w statystykach orzeczniczych poszczególnych sędziów wynikają również z tego, że nie wszyscy orzekali przez cały rok. W 2017 roku dwóch sędziów zmarło w trakcie kadencji (sędzia Lech Morawski w lipcu 2017 r. i sędzia Henryk Cioch w grudniu 2017 r.). A trzech: sędzia Grzegorz Jędrejek, sędzia Justyn Piskorski, sędzia Andrzej Zielonacki rozpoczęło kadencję. W roku 2017 została przeprowadzona ustawowa reorganizacja, tj. likwidacja Biura Trybunału Konstytucyjnego i powstanie w jego miejsce Kancelarii i Biura Służby Prawnej TK.
– mówiła w Sejmie Julia Przyłebska.
W 2017 roku nie zawierano już umów o dzieło z osobami niezatrudnionymi w TK o przygotowanie projektu wyroku wraz z uzasadnieniem. Takie praktyki występowały w poprzednich latach. Konieczne było również przywrócenie stosowania reguły osobnego podpisywania sentencji postanowienia oraz jego uzasadnienia. Ta oczywista i standardowa we wszystkich procedurach sądowych instytucja nie tylko w Polsce, ale szerzej - w europejskim kręgu kultury prawnej - nie była stosowana w działalności Trybunału . Sentencje postanowień w ramach postępowania w tzw. kontroli wstępnej jak również postanowień o umorzeniu postępowania nie były dotychczas podpisywane. Podpisywano jedynie ich uzasadnienie. Należało tę praktykę niezwłocznie zakończyć.
– poinformowała.
Zdaniem Prezes Trybunału Konstytucyjneg rok 2017 był rokiem stabilizacji funkcjonowania Trybunału. Z jednej strony sprzyjał temu spokój normatywny, jeśli chodzi o przepisy regulujące postępowanie przed Trybunałem. Z drugiej strony na stabilizację funkcjonowania Trybunału wpłynęły także orzeczenia samego Trybunału Konstytucyjnego.
Dla przykładu w wyroku z 24 października 2017 r., K 1/17 Trybunał potwierdził, że sędzia Trybunału wybrany przez Sejm, który złożył ślubowanie wobec Prezydenta podejmuje obowiązki sędziowskie, a obowiązkiem Prezesa TK jest przydzielanie mu spraw. Sędzia jest bowiem w wypełnianiu swojej funkcji niezawisły i podlega jedynie Konstytucji. W wyroku z 11 września 2017 r., K 10/17 Trybunał przesądził, że powołanie Prezesa TK i Wiceprezesa TK spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK stanowią prerogatywy Prezydenta, które nie podlegają kontroli sądów powszechnych i Sądu Najwyższego.
– podkreślała Julia Przyłebska.
Rozstrzygnięcie powyższych problemów, które do tej pory polaryzowały opinię publiczną, umożliwiło normalną pracę Trybunału i podjęcie się rozstrzygania spraw ważnych dla obywateli. Warto podkreślić, że najwięcej wyroków w 2017 r. zapadło w postępowaniach wszczętych skargami konstytucyjnymi.
– przypomniała.
Prezes Trybunału Konstytucyjnego analizowała też poszczególne wyroki TK.
Trybunał w 2017 r. przypomniał ustawodawcy o konieczności ochrony podmiotów słabszych. Trybunał przypomniał, że podmiotami tymi są pracownicy, którzy z natury rzeczy mają słabszą pozycję wobec pracodawcy (wyrok z 22 marca 2017 r., P 121/15), są nimi również rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne (wyrok z 27 września 2017 r., SK 36/15), ale także są to osoby zagrożone bezdomnością. W wyroku z 18 października 2017 r., K 27/15 Trybunał podkreślił, że prawo do mieszkania, chociaż należy do praw ekonomiczno-socjalnych, niewątpliwie łączy się z poszanowaniem zasady godności osoby ludzkiej. Człowiek pozbawiony mieszkania, dostatecznych środków na zakup żywności czy leczenia , nie ma szans na godne życie. Z tego powodu Trybunał orzekł o niekonstytucyjności niektórych przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji z uwagi na brak regulacji gwarantujących co najmniej minimalna ochronę przed bezdomnością osobom, które nie są w stanie we własnym zakresie zaspokoić swoich potrzeb mieszkaniowych.
– wyliczała Prezes TK.
Trybunał zwracał się do właściwych władz publicznych o szczególną uwagę na potrzeby osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. W postanowieniu sygnalizacyjnym z 17 października 2017 r., S 1/17 Trybunał przedstawił Sejmowi uwagi dotyczące celowości podjęcia działań ustawodawczych zmierzających do uregulowania kwestii zwrotu kosztów przejazdu niepełnosprawnego ucznia i opiekuna do placówek oświatowych. Obowiązujące przepisy umożliwiały ustalenie stawek zwrotu kosztów dowozu według różnych kryteriów i, w rezultacie, w różnych wysokościach, niekiedy na tak niskim poziomie, że kwota refundacji w tak istotny sposób różniła się od kosztów faktycznie poniesionych przez rodziców, że prowadziła do ograniczenia istoty prawa do zwrotu kosztów przyznanego rodzicom. Z punktu widzenia konstytucyjnego konieczne jest wyrównywanie szans edukacyjnych, w sposób zapewniający wszystkim podmiotom równy dostęp do tego rodzaju formy pomocy władz publicznych.Trybunał podkreślił konieczność pełnego upodmiotowienia pozycji jednostki w postępowaniu przed organami wymiaru sprawiedliwości, w szczególności jeżeli w rachubę wchodzą kwestie związane z ograniczeniem wolności. Trybunał w wyroku z 22 marca 2017 r., SK 13/14 orzekł o niekonstytucyjności pozbawienia skarżącego prawa do udziału w posiedzeniu sądu w przedmiocie wykonywania środka zabezpieczającego – dalszego przebywania w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym. Trybunał przypomniał ustawodawcy, że wolność osobista jest fundamentem wolności konstytucyjnych, której ograniczenie musi podlegać skrupulatnej kontroli sądowej. Kontrola ta musi zakładać możliwość czynnego w niej udziału osoby zainteresowanej.
Trybunał podkreślił szczególną wagę wolności oraz nietykalności osobistej człowieka. Mając na celu zapewnienie należytej ochrony jednostki przed arbitralnością władzy, w wyroku z 14 grudnia 2017 r., K 17/14, to sprawa z 2014 roku nakazał prawodawcy zmianę przepisów regulujących przeszukanie osób, dokonywanie kontroli osobistej oraz przeszukanie pojazdów. Kwestionując niedostateczną precyzję tych przepisów Trybunał odroczył utratę ich mocy obowiązującej, dając prawodawcy termin na wprowadzenie niezbędnych zmian. Jednocześnie Trybunał zobowiązał prawodawcę do zapewnienia odpowiednich mechanizmów kontroli sądowej stosowania tych środków.
– mówiła Prezes Julia Przyłębska.
Trybunał przypomniał o tym jak ważne jest zaufanie obywateli do państwa i stanowionego prawa. Istotą tej zasady jest zapewnienie obywatelom stabilnego otoczenia prawnego − bezpieczeństwa opartego na pewności prawa, umożliwiającej rozsądne planowanie działań własnych i przewidywanie działań organów państwa. W wyroku z 14 grudnia 2017 r., K 36/15, jeszcze z 2015 roku Trybunał zakwestionował pobieranie opłat za wydanie nowego dokumentu prawa jazdy na skutek zmiany zawartych w nim danych, spowodowanej działaniem organów władzy samorządowej. Zdaniem Trybunału jeżeli konieczność wymiany takich dokumentów nie jest następstwem działania ich posiadaczy, to zgodnie z zasadą lojalności państwa wobec obywateli, opłaty te nie powinny ich obciążać. W wyroku tym Trybunał zobowiązał również ustawodawcę do dokonania przeglądu systemu prawnego biorąc pod uwagę istnienie innych podobnych unormowań, w celu ich niezwłocznej, zbiorczej nowelizacji.
– mówiła.
Przedstawione wyroki nie wyczerpują oczywiście bogatego spektrum istotnych dla obywateli i państwa jako ich wspólnoty zagadnień jakie rozstrzygnął Trybunał w 2017 roku. Niemniej dobitnie dowodzą tego, iż wbrew podnoszonym zarzutom, Trybunał nie tylko prawidłowo działa, ale również zapewnia swym orzecznictwem należytą ochronę wolności i praw konstytucyjnych obywateli RP oraz właściwe funkcjonowanie organów państwa.
– podsumowała.
WB,PAP
-
Masz jeszcze szansę na skorzystanie z wyjątkowej oferty!
Zamów i opłać roczną prenumeratę pakietu: tygodnik „Sieci” i miesięcznik „wSieci Historii”, a koszulkę z kultowym już powiedzeniem #JaCięNieMogę otrzymasz GRATIS!
Pospiesz się! Szczegóły na: https://www.wsieciprawdy.pl/prenumerata.html
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/437883-tk-nie-dziala-mocna-odpowiedz-prezes-przylebskiej
Dziękujemy za przeczytanie artykułu!
Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.
