Rozwiązania zawarte w noweli ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej to element zaspokojenia potrzeby sprawiedliwości i poczucia, że żyje się w państwie praworządnym – mówił w piątek prezydent Andrzej Duda. Apelował do mediów lokalnych o wsparcie w popularyzacji wiedzy o tych przepisach.

Podczas piątkowego spotkania w Pałacu Prezydenckim Andrzej Duda apelował do przedstawicieli mediów lokalnych i regionalnych, by upowszechniały wiedzę o systemie nieodpłatnej pomocy prawnej, który wprowadziła obowiązując od stycznia tego roku nowelizacja ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej i o edukacji prawnej.

Postanowiliśmy zaprosić do siebie media lokalne, regionalne z całej Polski, żeby zwrócić się do państwa, którzy w sensie medialnym są najbliżej mieszkańców i też w bardzo wielu przypadkach są dla nich najbardziej wiarygodni, o wsparcie

—mówił prezydent.

Apelował do mediów „o wsparcie w tym, żeby informować, że jest ustawa, która ma bardziej pomóc w dostępie do nieodpłatnej pomocy prawnej, żeby uświadamiać możliwość korzystania z niej, żeby patrzeć na ręce włodarzom lokalnym, starostom, wojewodom, czy ta nieodpłatna pomoc prawna rzeczywiście jest organizowana zgodnie z ustawą, czy podmioty ją świadczące są wyłaniane, a następnie, by monitorować, jak ta pomoc się odbywa”.

Prezydent podkreślił, że ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej ma „z zasady doprowadzić z jednej strony do pogłębienia wiedzy prawniczej wśród społeczeństwa, a przede wszystkim doprowadzić do tego, aby ludzie, którzy znajdują się lub znajdą w przyszłości w problemach prawnych, (…) znajdą pomoc prawną, nawet jeżeli są w takiej sytuacji życiowej w danym momencie, że nie stać ich na skorzystanie z pomocy profesjonalnego prawnika, radcy prawnego czy adwokata”.

Chcemy, żeby te rozwiązania służyły jak najlepiej zwykłemu człowiekowi. Właśnie temu człowiekowi w potrzebie, który bardzo często tej pomocy otrzymać nie jest w stanie w inny sposób niż tylko poprzez taką nieodpłatną, a jednak profesjonalną, pomoc prawną. I na tym nam ogromnie zależy

—podkreślił prezydent.

Zaznaczył, że tymi samymi motywami była spowodowana jego inicjatywa wprowadzenia do Sądu Najwyższego instytucji skargi nadzwyczajnej.

Zupełnie specjalnego instrumentu pozwalającego na weryfikację przez Sąd Najwyższy wyroków, które uzyskały prawomocność nawet już dosyć dawno temu, po to, by zadośćuczynić potrzebie uzyskania sprawiedliwości przez obywatela

—mówił prezydent.

Jak dodał, także rozwiązania zawarte w nowelizacji ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej to „element zaspokojenia potrzeby sprawiedliwości i poczucia tego, że żyje się w państwie sprawiedliwym, praworządnym, państwie, które zwraca uwagę na zwykłego człowieka”.

Stąd ta idea i stąd moja prośba do państwa o wsparcie w tym zakresie

—mówił prezydent.

Doradczyni prezydenta Zofia Romaszewska odniosła się do instytucji poradnictwa obywatelskiego, jaka pojawiła się w ramach nowelizacji ustawy. Jej zdaniem „problem poradnictwa obywatelskiego jest taki, że w mniemaniu obywatela to jest takie gorsze poradnictwo prawne”. Wskazała, że zasadniczą rzeczą w przypadku poradnictwa obywatelskiego jest to, że człowiek, który zdecyduje się, aby skorzystać z takiej możliwości, „już nigdy nie zostanie sam”. Dodała też, że do poradnictwa prawnego uprawniony jest każdy.

Na mocy nowelizacji ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej, która była inicjatywą prezydenta Andrzeja Dudy, od nowego roku zrezygnowano ze spisu kategorii osób, którym taka bezpłatna pomoc prawna na etapie przedsądowym przysługiwała. Dotychczas do takiej pomocy były uprawnione m.in. osoby, którym przyznano świadczenie z pomocy społecznej, mające Kartę Dużej Rodziny, które nie ukończyły 26 lat albo ukończyły 65 lat, kobiety w ciąży i ofiary klęsk żywiołowych.

W ramach nowelizacji pojawia się również instytucja poradnictwa obywatelskiego. Polega ona na udzieleniu wsparcia przez przygotowanie planu rozwiązania problemu, z jakim zgłasza się osoba potrzebująca. Doradca poinformuje interesanta o przysługujących mu uprawnieniach i o spoczywających na nim obowiązkach, a także udzieli pomocy w samodzielnym rozwiązaniu problemu, w tym w realizacji przygotowanego wspólnie planu.

Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy „osoba uprawniona, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, składa pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej”. Oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.

kk/PAP