Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Jak podkreślił, dotyczy ona kwestii, nad którymi dyskusja toczyła się od dłuższego czasu.

Efektem tych dyskusji była właśnie ustawa z 5 sierpnia 2015 roku, która rozpoczęła etap formalnego, zorganizowanego prawnie udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej. Wcześniej ona była, chociaż nieuregulowana prawnie - sam prowadząc biuro poselskie takiej pomocy udzielałem. Regulacja spowodowała, że ta pomoc prawna ma być wspierana ze środków budżetowych, co jest najistotniejszym elementem. To m a być pomoc prawna finansowana przez polskie państwo

— podkreślił prezydent.

Ustawa została przygotowana w ramach prezydenckiej inicjatywy ustawodawczej we współpracy m.in. z Ministerstwem Sprawiedliwości. Jak mówił prezydent Duda, jest ona refleksją nad funkcjonowaniem tych przepisów przez dwa lata. Mówił również o głównej myśli nowelizacji przepisów, którą przede wszystkim jest dostępność.

Jak podkreślił, do tej pory katalog osób, które mogły skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej był katalogiem zamkniętym, ponieważ ustawa wskazywała konkretne kategorie osób, którym nieodpłatna pomoc prawna może być udzielona.

Nowa ustawa powoduje odwrócenie, można powiedzieć, tego rozwiązania. Nieodpłatna pomoc prawna będzie udzielana każdemu, kto tej pomocy potrzebuje i złoży oświadczenie, że nie stać go na to, aby otrzymać pomoc prawną normalną, na zasadach rynkowych, od radcy prawnego lub adwokata, czyli pomocy prawnej odpłatnej

— mówił prezydent.

Nie ma wydzielenia konkretnych kategorii osób, którym ta pomoc prawna może być udzielona, będzie ona udzielona każdemu, kto tej pomocy prawnej potrzebuje

— dodał prezydent.

Prezydent zwrócił również uwagę na ograniczenia. Dotyczą one osób, które prowadzą działalność gospodarczą. Jednak z porad będą mogły skorzystać osoby, które chcą taką działalność założyć.

Pomoc nie przysługuje też na etapie toczącego się postępowania.

Co się jeszcze zmienia? Zostaje wprowadzona nowa kategoria pomocy finansowania ze środków publicznych, która została nazwana nieodpłatnym poradnictwem obywatelskim.

Nieodpłatne poradnictwo jest znacznie szersze, niż nieodpłatna pomoc prawna. To pomoc osobom w trudnej sytuacji życiowej, osobom nieporadnym. Ustawa wskazuje, które obszary życia społecznego i problemy są najłatwiej w tej chwili obserwowane. To problem zadłużenia, sprawy mieszkaniowe i zabezpieczenie społeczne

— wyjaśnił prezydent Duda.

Będzie można liczyć na to, że o trzyma się w zrozumiały sposób podstawową poradę prawną plus możliwość pomocy w czynnościach urzędowych. Takie będą zadania doradców

— dodał.

Nowym elementem jest nieodpłatna mediacja. Podmioty, które będą chciały realizować tę ustawę, będą mogły od 2020 roku prowadzić nieodpłatną mediację.

Będzie ona dotyczyła rozwiązywania sporów w sposób pozasądowy. To zmierza także do odciążenia sądów. Nie każda sprawa musi trafić do sądów. To jest potrzebne w rożnego rodzaju sprawach rodzinnych - chociażby w  kwestii opieki nad dziećmi

— mówił prezydent.

Odniósł się również do kwestii działalności edukacyjnej, która w dotychczasowej ustawie nie była wystarczająco uregulowana.

Teraz ustawa wprost przewiduje, że będzie wydzielona określona część środków na taką działalność. Przynajmniej raz w roku będzie musiała być prowadzona akcja edukacyjna o określonej tematyce. Wszystko po to, żeby upowszechnić wiedzę prawną. Takie instytucje funkcjonują na zachodzie Europy. Wydaje nam się, że obywatele dobrze przyjmą to rozwiązanie

— podkreślił prezydent Andrzej Duda.

Bardzo się cieszę, że udaje nam się dzisiaj zakończyć pewien etap w procesie tworzenia w Polsce warunków, które można określać jako przyjazne państwo, państwo, które wyciąga rękę do obywatela, państwo, które rzeczywiście pomaga obywatelowi

— oświadczył prezydent Andrzej Duda.

wkt