Być może to będzie początek próby rzeczowej dyskusji. Plus jest taki, że politycy w Polsce zaczęli zadawać sobie sprawę, z jakimi siłami Polska jest konfrontowana i w jakim stopniu. I jak istotną rzeczą jest polityka historyczna

—mówi w rozmowie z portalem wPolityce.pl prof. Bogdan Musiał, historyk specjalizujący się w badaniu dziejów Niemiec, Polski i Rosji w XX wieku.

CZYTAJ WIĘCEJ: RELACJA. Sejm przyjął nowelę ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. Za zmianami opowiedziała się zdecydowana większość posłów

wPolityce: W Sejmie i Senacie przegłosowano dziś zmiany w noweli o ustawie IPN. Jak Pan to przyjął?

Prof. Bogdan Musiał: Jestem wdzięczny premierowi za to, że zdecydował się na taki krok. Wymagał on dużej odwagi, bo wiemy, jakie były naciski w Polsce. Innego wyjścia, w moim przekonaniu, nie było, ponieważ ustawa w takim kształcie, jak do tej pory była szkodliwa dla Polski. Te wszystkie akcje, prowokacje były nie do wytrzymania i tylko szkodziło to Polsce i szkodziłoby też przez lata. Polska jest dziś bowiem konfrontowana z takimi wypaczeniami i  fałszerstwami, że ustawa w tej formie i w tej sytuacji byłaby kontr produktywna. Na Zachodzie są bowiem przekonani, że Polacy są współodpowiedzialni za Holokaust. Władze w Polsce muszą zdawać sobie sprawę z tego, że nie da się tego załatwić ustawa.

Ale mimo wszystko znowelizowana ustawa wejdzie w życie. Czy to jest ukłon w stronę środowisk żydowskich, czy pójście na pewien kompromis?

Nie będzie w niej aspektu karania, więc w sumie ona nic nie robi. To nie jest ukłon, lecz zostało to wymuszone przez naciski medialne. Trzeba powiedzieć jasno, że to nie jest nic dobrowolnego. To jest bolesna porażka, ale lepiej przegrać bitwę niż wojnę. W dalszej perspektywie możemy wyjść z tego obronną ręką. Z pewnością dla Izraela jest to zwycięstwo i mam nadzieję, że nie będą tryumfować. Być może to będzie początek próby rzeczowej dyskusji. Plus jest taki, że politycy w Polsce zaczęli zadawać sobie sprawę, z jakimi siłami Polska jest konfrontowana i w jakim stopniu. I jak istotną rzeczą jest polityka historyczna.

Trzeba dziś mocno postawić na szeroko zakrojoną działalność informacyjno-edukacyjną?

Tak, ale tu nie tylko o to chodzi, bo to jest za mało. My musimy najpierw przedłożyć fakty, które na Zachodzie są nieznane i nieprzyjmowane do wiadomości. Także w Polsce wielu ludzi o tym nie wie. Tutaj są dwie narracje: tzw hurra patriotyzm, gdzie Polacy Polaków gloryfikują i druga narracja, że Polacy są odpowiedzialni za Holokaust. Nie ma tego wybalansowania pośrodku. Istotne jest, żebyśmy położyli na stół historyczne fakty, opracowane spokojnie i rzeczowo, ponieważ po drugiej stronie grossowo- michnikowskiej są manipulatorzy i fałszerze. Ich kłamstwa są jednak szyte tak grubymi nićmi, że faktami można je zweryfikować. Oczywiście to nie dojdzie do wszystkich, bo nie sądzę, żeby pan Rzepliński czy pani Środa zmądrzeli.

Czyli patrzy Pan z optymizmem na te zmiany?

Absolutnie tak. Podejrzewam też, że TK wycofałby tę ustawę, bo są pewne aspekty, o których sam pan minister Ziobro mówił, że są one nie do zrealizowania. Mam nadzieję, że to też utemperuje zapędy tych, którzy politykę historyczną chcą robić ustawami. My oczywiście możemy je zrobić i przepchnąć, ale istnieje niebezpieczeństwo, że w następnym rozdaniu przyjdą do  władzy tacy ludzie jak np. pan Łączewski i będą skazywać ludzi. Już skazali pana Wyszkowskiego za to, że  mówił o Wałęsie, że jest kapusiem. To jest fakt, a sąd go skazał. A jak oni zadekretują, że to nie jest fakt historyczny, to mamy wtedy problem. To może się wtedy obrócić przeciwko nam, przeciwko prawdzie historycznej. Oni mogą bowiem wtedy zadekretować np., że Geremek razem z Michnikiem, Kuroniem i Wałęsą obalili komunizm i nie będzie można tego krytykować, a to jest bzdura. Nie możemy więc robić ustaw na dzisiaj dla ans, tylko takie, które rzeczywiście zapewniają wolność słowa. Nie jest bowiem możliwe, żeby wszystkich przekonać do faktów historycznych.

CZYTAJ TAKŻE: RELACJA. Senat debatuje nad nowelą ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. Premier: Celem tych zmian jest prawda historyczna

CZYTAJ TAKŻE: NASZ WYWIAD. Prof. Nowak o nowej ustawie IPN: „Wycofywanie się z poprzedniej nowelizacji sprawia wrażenie gwałtownej rejterady”

CZYTAJ TAKŻE: NASZ WYWIAD. Prof. Polak o zmianach w ustawie IPN: „Nie będzie dawała pretekstów do ataków, zapewni pewien spokój”

CZYTAJ TAKŻE: Patrzmy realnie: Polska zmienia ustawę, ale wcześniej wytrzymała presję. Nie wychodzi też ze sprawy bez poważnych korzyści

Rozmawiał Piotr Czartoryski- Sziler