Wstępna propozycja KE: 14 z 16 polskich województw pozostanie po 2020 roku w grupie regionów najsłabszych ekonomicznie

14 z 16 polskich województw pozostanie po 2020 roku w grupie regionów najsłabszych ekonomicznie, która nie obejmie jedynie Mazowsza i Dolnego Śląska - wynika ze wstępnej propozycji Komisji Europejskiej.

Zgodnie z koncepcją Komisji Europejskiej, Mazowsze zostanie zaklasyfikowane do najbogatszych regionów Unii Europejskiej, w których PKB per capita przekracza 100 proc. średniej unijnej.

Wstępne propozycje KE nie uwzględniają statystycznego podziału Mazowsza. Od 1 stycznia br. województwo mazowieckie formalnie składa się z dwóch jednostek statystycznych, co w założeniach miało pomóc w uzyskaniu większych środków unijnych.

Z kolei województwo dolnośląskie będzie traktowane jako region w okresie przejściowym (między 75 proc. i 100 proc. średniej unijnej PKB na mieszkańca). Pozostałe polskie województwa będą w grupie regionów najsłabszych ekonomicznie (poniżej 75 proc. PKB per capita).

Mapę unijnego wsparcia w latach 2021-2027 przedstawił w środę Eric von Breska z Dyrekcji Generalnej do spraw Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG REGIO) Komisji Europejskiej, który wziął udział w wyjazdowym posiedzeniu komisji do spraw budżetu (COTER) Europejskiego Komitetu Regionów w Sofii.

W ten sposób my postrzegamy świat w przyszłości

— powiedział przedstawiciel KE, prezentując mapę regionów w trzech kolorach.

Komisja zakłada bowiem, że w kolejnym rozdaniu środków unijnych zostanie utrzymany podział na trzy kategorie regionów, w zależności od ich kondycji gospodarczej. Skorygowano jedynie górny pułap dla „środkowej” kategorii - regionów średniozamożnych, które zgodnie z unijną terminologią określane są jako regiony w okresie przejściowym. W tej grupie mają znaleźć się obszary, w których PKB na mieszkańca wynosi od 75 proc. do 100 proc. średniej UE. Dotychczas górna granica w tej grupie wynosiła 90 proc., a powyżej tego progu regiony uważane były za lepiej rozwinięte.

W efekcie nowego podejścia - jak zaznaczył Breska - na mapie wsparcia „następuje szereg zmian”, przy czym KE w swoich wyliczeniach opiera się na średniej z lat 2014-2016.

To oczywiście nadal może się zmienić, co w dużej mierze zależy od tego, kiedy podjęte zostaną ostateczne decyzje. Myślę, że weźmiemy pod uwagę najnowsze dane statystyczne

— zastrzegł.

Jak wynika z propozycji KE, w grupie regionów przejściowych znajdzie się większość regionów Francji, natomiast Litwa i Estonia, które są pojedynczymi regionami statystycznymi, stracą status najbiedniejszych rejonów UE.

Duży obszar Hiszpanii i Portugalii zabarwił się na czerwono (kolor, którym w dokumentach zaznaczono regiony najsłabsze ekonomicznie - PAP). Podobnie sytuacja wygląda w południowych Włoszech, które się zaczerwieniły całkowicie

— zaznaczył Breska.

Na bogatszych obszarach UE stopniowo zwiększa się udział środków krajowych i wkład beneficjentów w realizowanych inwestycjach. Według dotychczasowych reguł zmienia się też model unijnego finansowania - przejście z regionu słabiej rozwiniętego do regionu w okresie przejściowym prowadzi m.in. do istotnego zmniejszenia środków UE na infrastrukturę.

W latach 2014-2020 jedynie Mazowsze traktowane jest jako region średniozamożny. Pozostałe polskie województwa klasyfikowane są jako regiony słabiej rozwinięte.

Jak wynika z przedstawionej przez Komisję Europejską propozycji, w nowym wieloletnim budżecie UE Polska w ramach polityki spójności ma otrzymać 23 proc. środków mniej niż obecnie. Podobna skala cięć dotyczyć ma m.in. Węgier, Czech, Litwy, Estonii i Malty (po 24 proc.). Jeśli dalsze negocjacje nie przyniosą istotnych zmian, mniej środków otrzyma w sumie 14 krajów członkowskich.

Spotkanie w Sofii odbyło się w ramach prezydencji bułgarskiej w Radzie UE.

Komisja Europejska zaproponowała również w przyszłym budżecie unijnym na lata 2021-2027 utworzenie programu InvestEU. Ma on łączyć całe finansowanie z budżetu UE w formie pożyczek i gwarancji oraz przyczynić się do powstania nowych inwestycji wartości 650 mld euro.

InvestEU ma połączyć szereg dostępnych obecnie programów finansowych i stymulować tworzenie miejsc pracy, inwestycje i innowacje.

Plan inwestycyjny dla Europy okazał się sukcesem, jeśli chodzi o przyciągnięcie prywatnych inwestycji i tworzenie miejsc pracy w Europie. Uruchomiono już inwestycje o wartości blisko 290 mld euro, które nie byłyby możliwe bez tego planu. Zapewniono finansowanie 635 tys. małych przedsiębiorstw. Program InvestEU to dalszy rozwój tego modelu i rozszerzenie go na inne programy finansowe UE

— poinformował w środę szef KE Jean-Claude Juncker.

Wiceszef KE Jyrki Katainen, odpowiedzialny za zatrudnienie, wzrost gospodarczy i inwestycje wyjaśnił, że program InvestEU to reforma strukturalna budżetu UE.

Łączy on szereg unijnych programów finansowania w jedną strukturę pod jedną marką: InvestEU. Opierając się na sukcesie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, możemy w dalszym ciągu działać na rzecz rozwoju miejsc pracy, innowacji i umiejętności w Europie. Dodatkowy bonus to ułatwienia i poprawa przejrzystości dla beneficjentów

— zaznaczył.

Jak dodał, InvestEU ma się przyczynić do powstania inwestycji o wartości 650 mld euro, głównie z sektora prywatnego.

Nowy program będzie się składał z Funduszu InvestEU, Centrum Doradztwa InvestEU i portalu InvestEU.

Fundusz będzie mobilizował inwestycje publiczne i prywatne w UE. Komisja proponuje przeznaczyć na niego 15,2 mld euro. Pozwoli to na udzielenie gwarancji z budżetu UE w wysokości 38 mld euro, które zostaną przeznaczone na wsparcie strategicznych projektów w całej UE. Komisja oczekuje, że dzięki przyciągnięciu inwestycji prywatnych i publicznych w okresie 7 lat Fundusz InvestEU przyczyni się do powstania w całej UE dodatkowych inwestycji o wartości ponad 650 mld euro.

Centrum Doradztwa InvestEU ma zapewniać wsparcie techniczne i pomoc w przygotowaniu, opracowaniu, strukturyzacji i realizacji projektów.

Europejski portal projektów inwestycyjnych ma łączyć ze sobą inwestorów i promotorów projektów. W ten sposób ma powstać łatwo dostępna i przyjazna dla użytkownika baza danych; inwestorzy będą mogli znaleźć możliwości inwestycyjne w wybranym sektorze lub w interesującej ich lokalizacji.

gah/PAP