Minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz spotkał się w poniedziałek w Waszyngtonie z sekretarzem stanu Mikiem Pompeo. Jak poinformował, rozmowy dotyczyły bezpieczeństwa globalnego i regionalnego oraz stosunków dwustronnych, w tym – kalendarza wizyt.

Polski minister składa wizytę w USA w związku z debatą otwartą w Radzie Bezpieczeństwa ONZ na temat znaczenia prawa humanitarnego i ochrony cywilów w konfliktach, której będzie przewodniczył we wtorek.

W poniedziałek szef polskiego MSZ odbył cały szereg spotkań dwustronnych w Waszyngtonie. Uczestniczył m.in. w konferencji zorganizowanej przez konserwatywny think tank Heritage Foundation, gdzie sekretarz stanu USA Mike Pompeo wygłosił przemówienie, w którym zaapelował do sojuszników w Europie i poza nią o wspólne wywieranie presji na Iran, by skłonić ten kraj do renegocjacji porozumienia atomowego.

Szef polskiej dyplomacji odniósł się do tego wystąpienia po swym spotkaniu z Mikiem Pompeo, gdy udzielał odpowiedzi na pytania dziennikarzy.

W szeroko komentowanym odczycie wygłoszonym w Heritage Pompeo - przed objęciem stanowiska sekretarza stanu dyrektor CIA - zagroził Iranowi „najsilniejszymi sankcjami w historii”, jeśli rząd tego kraju nie zmieni kursu. Wezwał też do nowego porozumienia dotyczącego irańskiego programu nuklearnego, które zastąpiłoby wcześniejsze – z 2015 r. Prezydent Trump wycofał USA z poprzedniej umowy w ubiegłym tygodniu.

Wystąpienie Pompeo spotkało się m.in. z krytyką szefowej dyplomacji UE. Federica Mogherini podkreśliła w wydanym w poniedziałek komunikacie, że „nie ma alternatywy dla porozumienia nuklearnego z Iranem”.

Podczas rozmowy z dziennikarzami po spotkaniu z amerykańskim sekretarzem stanu Czaputowicz podkreślił, że Polska jest członkiem UE. Oznacza to, jak mówił, że „musimy być z innymi członkami Unii Europejskiej, jeśli chodzi o wymiar gospodarczy, bo Unia w tym zakresie decyduje o podejmowanych działaniach. Natomiast, jeśli chodzi wymiar strategiczny i bezpieczeństwa rozumiemy też obawy Stanów Zjednoczonych” wywołane zagrożeniami, „jakie stwarza Iran dla bezpieczeństwa w regionie i na świecie” – dodał.

Minister zapewnił, że polskie władze będą starały się namówić pozostałe kraje członkowskie do „wzięcia pod uwagę nie tylko interesów poszczególnych firm, które zainwestowały w Iranie, ale też względów bezpieczeństwa”.

Czaputowicz zwrócił też uwagę na fakt, że zgodnie z zapewnieniem szefa amerykańskiej dyplomacji będą prowadzone rozmowy z krajami członkowskimi Unii na ten temat, co oznacza, że Amerykanie postarają się też sami o przybliżenie swego stanowiska partnerom z UE.

W kwestiach bezpieczeństwa regionalnego, amerykański sekretarz stanu zgodził się ze swoim polskim gościem, że budowa gazociągu Nord Stream 2 jest niekorzystna dla bezpieczeństwa energetycznego Europy Wschodniej i zagraża integralności terytorialnej Ukrainy.

Polski minister omówił także podczas wizyty w Departamencie Stanu „kalendarz wizyt” przedstawicieli władz RP w Stanach Zjednoczonych. Zdaniem ministra Czaputowicza oficjalna wizyta państwowa z udziałem polskiego prezydenta w Stanach Zjednoczonych „będzie zrealizowana jeszcze w tym roku”. Czaputowicz zapewnił, że rozmawiał o wizycie z sekretarzem stanu Pompeo, który wskazał na pewne trudności, jakie wynikają z kalendarza wyborczego w USA i związanych z tym zobowiązań Donalda Trumpa.

Jacek Czaputowicz odniósł się też do sprawy zniesienia obowiązku wizowego dla Polaków. Poinformował, że poruszył ten problem podczas swojego wcześniejszego spotkania w Heritage Foundation, w którym wzięli udział kongresmeni i senatorzy zainteresowani sprawami polskimi.

Amerykanie wykazują duże zrozumienie dla aspiracji polskich

—zaznaczył Czaputowicz.

Istnieje silny parlamentarny ruch wspierający tę sprawę” w USA

—dodał.

Rzeczniczka amerykańskiego MSZ Heather Nauert w oświadczeniu wydanym po spotkaniu Mike’a Pompeo z Jackiem Czaputowiczem poinformowała, że szef amerykańskiej dyplomacji złożył gratulacje swojemu polskiemu rozmówcy z „okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę i podziękował za polskie przywództwo w Radzie Bezpieczeństwa ONZ”.

Rozmowy sekretarza stanu i ministra spraw zagranicznych RP Jacka Czaputowicza - jak zaznaczono w komunikacie amerykańskiego resortu dyplomacji - „dotyczyły także innych zagadnień: silnego amerykańsko-polskiego strategicznego partnerstwa, w tym – bezpieczeństwa regionalnego, zróżnicowania źródeł energii i pomyślnego rozwoju gospodarczego”.

Poniedziałkowe rozmowy Jacka Czaputowicza z Mike’iem Pompeo były drugim spotkaniem szefa polskiej dyplomacji z amerykańskim sekretarzem stanu. Po raz pierwszy Czaputowicz spotkał się z Pompeo w Brukseli w ubiegłym miesiącu, podczas ministerialnej narady NATO. Doszło do tego zaledwie w dzień po zaprzysiężenie Mike’a Pompeo na sekretarza stanu. Kwietniowe spotkanie w Brukseli miało jednak wyłącznie kurtuazyjny charakter.

kk/PAP