W Sejmie pierwsze czytanie ustawy o szkolnictwie wyższym. Gowin: Finalizujemy prace nad reformą

Finalizujemy ponaddwuletnie prace nad nową ustawą o nauce i szkolnictwie wyższym. Dokument ureguluje w nowoczesny i perspektywiczny sposób kwestie dot. funkcjonowania uczelni

— powiedział w środę wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.

Finalizujemy ponaddwuletnie, wspólne prace nad nową ustawą, ustawą, która w nowy, bardzo nowoczesny i perspektywiczny sposób ureguluje kwestie funkcjonowania polskich uczelni, określi perspektywy rozwojowe polskiej nauki

— mówił w środę w czasie konferencji prasowej w KPRM Jarosław Gowin.

Dodał, że w czasie dwóch lat odbyły szerokie konsultacje społeczne nad projektem ustawy.

W środę po południu w Sejmie rozpoczęło się pierwsze czytanie projektu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tzw. Ustawa 2.0, Konstytucja dla Nauki). Projekt przygotowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW). Sejm zajmie się również projektem ustawy Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Zapisano tam, jak wyglądać będzie funkcjonowanie uczelni w okresie przejściowym, zanim reformy zaczną w pełni obowiązywać. Ustawa, zgodnie z propozycją resortu nauki, ma zacząć obowiązywać już od najbliższego roku akademickiego (1 października 2018 r.).

Mam nadzieję, że ta debata, która będzie towarzyszyć końcowej już fazie już prac nad ustawą, będzie równie merytoryczna, wolna od jakiegokolwiek zacietrzewienia, wolna od ideologii, wolna od partyjniactwa

— mówił Gowin na konferencji, która odbyła się przed czytaniem projektu w Sejmie . Dodał, że projekt ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce jest efektem wielu debat, „ścierania się różnych, racji, różnych argumentów, różnych punktów widzenia”.

W tym sensie jest to ustawa kompromisowa, ale myślę, że mamy do czynienia z kompromisem w najlepszym tego słowa znaczeniu

— ocenił.

Szef resortu nauki jednocześnie wyraził przekonanie, że projekt ustawy „bardzo dobrze równoważy interesy wszystkich typów uczelni i stanowi wyraźny impuls rozwojowy dla szkolnictwa wyższego i dla nauki”.

Ten dialog między ministerstwem nauki i szkolnictwa wyższego a środowiskiem akademickim był unikatowy nie tylko w skali Polski, on był unikatowy w skali całej Europy - dostrzega to Komisja Europejska, która wielokrotnie wskazywała właśnie tą drogę dojścia do „Konstytucji dla Nauki” jako wzór do naśladowania wszystkich krajów Unii Europejskiej przy wszelkiego typu wielkich systemowych reformach

— podkreślił.

Wicepremier podziękował osobom w zaangażowanym w tworzenie projektu ustawy, ale też jej oponentom.

Chcę też podziękować wszystkim tym, którzy poddali ten projekt rzetelnej krytyce. Pewnie nie każda krytyka była rzetelna, a chcę powiedzieć, że bardzo wysoko cenię sobie również tych krytyków, którzy zechcieli głęboko zapoznać się z tym projektem i przedstawić swoje merytoryczne i uzasadnione kontrargumenty

— powiedział.

Szef resortu nauki wyraził nadzieję, że rozpoczynająca się w środę debata parlamentarna nad projektem przebiegnie sprawnie i że projekt trafi do Senatu w ciągu miesiąca i wejdzie w życie 1 października 2018 r.

Gowin ocenił, że środa to „bardzo ważny dzień dla polskiej nauki i polskich uczelni” również dlatego, że agencja MNiSW - Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiła w środę konkurs na Zintegrowane Programy Uczelni. W ten sposób do wszystkich rodzajów uczelni trafi 1 mld zł - zapowiedział wicepremier.

Celem konkursu na Zintegrowane Programy Uczelni jest m.in. dostosowanie i realizacja programów kształcenia uczelni do potrzeb społeczno-gospodarczych, tworzenie i realizacja wysokiej jakości programów stażowych, studiów doktoranckich, podnoszenie kompetencji dydaktycznych uczelnianych kadr.

W konferencji prasowej w KPRM wzięli udział również przedstawiciele środowiska akademickiego, którzy wyrazili poparcie dla reformy szkolnictwa i nauki. Byli wśród nich: przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP), rektor Politechniki Warszawskiej prof. Jan Szmidt, przewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Zbigniew Marciniak oraz przedstawiciele Krajowej Reprezentacji Doktorantów i Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej.

To ważny moment dla całego świata akademickiego w Polsce: rozpoczyna się finałowa faza unikatowego procesu dialogu między rządem a środowiskiem akademickim

— powiedział w środę w Sejmie szef resortu nauki Jarosław Gowin przedstawiając projekt ustawy reformującej szkolnictwo wyższe.

W środę w Sejmie odbywa się pierwsze czytanie projektu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, tzw. Konstytucji dla Nauki, który ma zastąpić cztery dotychczas obowiązujące ustawy. To pierwsza tak szeroka reforma nauki i szkolnictwa wyższego po 1989 r.

To jest ważny moment dla całego świata akademickiego w Polsce, bo rozpoczyna się finałowa faza unikatowego w skali nie tylko Polski, ale w skali całej Unii Europejskiej procesu dialogu między rządem a środowiskiem akademickim - dialogiem, którego finałem na być uchwalenie tego, co zostało nazwane Konstytucją dla Nauki - nowej ustawy, w sposób systemowy regulującej sposób funkcjonowania polskich uczelni czy instytutów naukowych

— ocenił wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.

Przypomniał, że kiedy jesienią 2015 roku rząd obejmował obóz Zjednoczonej Prawicy, polskie uczelnie znajdowały się właśnie w fazie wdrażania wcześniejszej, uchwalonej w 2014 roku, kolejnej już nowelizacji Prawa o szkolnictwie wyższym. „W świecie akademickim powszechne było przekonanie, że każda kolejna nowelizacja tylko pogłębia chaos, doprowadza do tego, że dokument, treść ustawy staje się pod wieloma względami nieczytelna nawet dla autorów tych zmian” - opisywał Gowin.

Mówiąc krótko, powszechne w środowisku akademickim było oczekiwanie, że nie będziemy po raz kolejny poprawiać dokumentu tylekroć już zmienianego, tylko rozpoczniemy prace nad nową ustawą

— przypomniał wicepremier.

Podkreślił, że od początku prace nad ustawą miały przyjąć formę dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi grupami zawodowymi. Punktem wyjścia dla ustawy był konkurs, w którym wyłoniono trzy zespoły składające się z przedstawicieli środowisk akademickich. Ich zadaniem było przygotowanie trzech konkurencyjnych koncepcji szczegółowych założeń do ustawy.

Chodziło nam od początku o to, żeby zderzać ze sobą różne argumenty, różne punkty widzenia i starać się znaleźć między nimi złoty środek

— wyjaśnił szef resortu nauki.

Równolegle do prac zespołów zorganizowano cykl kilkunastu konferencji.

Zwieńczeniem procesu dialogu nad kształtem ustawy był Narodowy Kongres Nauki, który odbył się we wrześniu 2017 roku w Krakowie

— przypomniał Gowin.

Jak dodał, „tę wyjątkowość drogi dochodzenia do nowej ustawy docenia nawet bardzo wielu krytyków, zdecydowana większość krytyków ostatecznych rozwiązań. tę unikalność dostrzegła także Komisja Europejska”. Przypomniał, że KE wielokrotnie stawiała proces tworzenia Konstytucji dla Nauki jako wzór do naśladowania dla wszystkich państw unijnych przy wielkich zmianach systemowych.

A z taką zmianą systemową mamy do czynienia w przypadku Konstytucji dla Nauki

— stwierdził.

ems/PAP