Gazety wydawane w Tel Avive nie rozpisują się o polskiej ustawie o IPN, a ludzie na ulicy unikają rozmów na temat historii i Holokaustu. Kiedy słyszą „Polska”, wolą nie rozmawiać. Choć ci najbardziej religijni Żydzi gotowi są nas bronić, to większość ma żal, że nie zakończyliśmy piekła Holokustu tak, jak w ich rozumieniu, Rosjanie.

Mówiąc w Izraelu, że jest się z Polski można wyczuć lekką niechęć. A że Polki podobne są do Rosjanek, to kiedy się nie przedstawić, mylą. I łatwo zauważyć, że o Rosji Izraelici chcą mówić już znacznie chętniej.

To z uwagi na długoletnią przyjaźń Rosji z Izraelem, ten z łatwością przyjął rosyjską narrację o II drugiej wojnie światowej. Mówiącą o tym, że to Armia Czerwona wyzwoliła obozy i gdyby Polacy chcieli dopuścić do tego wcześniej, wiele tysięcy istnień udałoby się ocalić. A kolejnym tysiącom oszczędzić piekła obozów śmierci.

Tyle, że zdaniem Żydów, Polacy tego nie chcieli. To polska ziemia kojarzy im się z koszmarem Holokaustu. I to dlatego tak łatwo obwiniać Polaków o zatrzymanie ratunku płynącego z Rosji i walkę z rosyjskim okupantem. Walkę z ludźmi, którzy przynieśli im ratunek.

A przecież ci Żydzi, którzy przed laty Polskę przekazywali swoim dzieciom, wnukom i prawnukom swoją wersję historii. Taką, która opowiada o Polsce, z której musieli uciekać. Niejednokrotnie także o Polakach, przed którymi musieli uciekać. Tylko czy gdyby nie ci Polacy, którzy ich chronili i ukrywali, udałoby się w ogóle uciec?

My wiemy swoje, oni swoje. Możemy teraz tylko próbować się nawzajem zrozumieć.