Prezydent z władzami IPN złożył kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary komunizmu. Szwagrzyk: Pamiętamy o naszych bohaterach

Jesteśmy tutaj po to, żeby powiedzieć pamiętamy o naszych bohaterach, żeby dać osobiste świadectwo naszej pamięci i myślę, że to kolejna historyczna chwila

— powiedział PAP wiceprezes IPN Krzysztof Szwagrzyk.

Szwagrzyk, wraz z m.in. prezesem IPN Jarosławem Szarkiem i prezydentem Andrzejem Dudą, złożyli w czwartek kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary reżimu komunistycznego, umieszczoną na budynku b. siedziby NKWD, a następnie b. Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Strzeleckiej na Pradze w Warszawie.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Polska pamięta o bohaterach walki z komunizmem. NASZA RELACJA

Spośród tych wielu miejsc, które są związane z okresem terroru komunistycznego to znajdujące się na warszawskiej Pradze przy ul. Strzeleckiej ma dla nas Polaków szczególne znaczenie, bowiem tutaj instalowała się władza Sowiecka, władza komunistyczna w Polsce. To tutaj urzędował generał Iwan Sierow (gen. NKWD), to w podziemiach, w piwnicach tego budynku przetrzymywano polskich patriotów

— przypomniał wiceprezes IPN.

Dziś jesteśmy tutaj po to, żeby powiedzieć pamiętamy o naszych bohaterach, jesteśmy tutaj z panem prezydentem po to, żeby dać osobiste świadectwo naszej pamięci i myślę, że to kolejna historyczna chwila

— podkreślił w rozmowie z PAP Szwagrzyk.

W piwnicach budynku przy ul. Strzeleckiej 8 w okresie stalinowskim więziono, brutalnie przesłuchiwano i mordowano żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego. W latach 1944-45 mieściła się tam Kwatera Główna NKWD w Polsce, a w okresie 1945-48 Areszt Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.

W 2014 r. na budynku przy ul. Strzeleckiej 8 odsłonięto tablicę upamiętniającą tragiczne losy żołnierzy podziemia antykomunistycznego - ofiar NKWD i komunistycznych władz w Polsce po 1945 r.

O siedzibie komunistycznych władz przy ul. Strzeleckiej można przeczytać m.in. w wydanym w 2013 r. przez Instytut Pamięci Narodowej albumie „Śladami zbrodni” - pierwszej po II wojnie światowej próbie skatalogowania miejsc zbrodni komunizmu w Polsce.

W albumie znajduje się meldunek jednej z siatek wywiadowczych Delegatury Sił Zbrojnych o kryptonimie „Pralnia II”, w którym czytamy:

Dom jest na zewnątrz ogrodzony drutem kolczastym (…). Wieczorem budynek oświetlają cztery silne reflektory oraz strzegą wzmocnione straże zewnętrzne. Mieszkańcy sąsiednich domów opowiadają, że z budynku władz Bezpieczeństwa dochodzą stałe jęki, a nawet podobno odgłosy salw, związanych z wykonywaniem wyroków śmierci. Jest w każdym razie faktem, że w piwnicach budynku umierają ludzie na skutek bicia, podczas badania przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa.

W zbiorach IPN zachowały się także wspomnienia jednego z więźniów aresztu, Jerzego Skorupińskiego „Bema”, który opowiadał o przesłuchaniach.

NKWD chciało się dowiedzieć, kim naprawdę jest pan Miński. Katowali go w nieludzki sposób, aby się przyznał, do jakiej należy organizacji i po co przyjechał ze Śląska do Warszawy. Powiedziano mu, że dostanie 200 batów. Wymierzono mu karę wstępną 200 batów, miał sobie wybrać pałkę i tą pałą okładało go leżącego dwu bojców, inni stali mu na rękach i nogach. Dodatkowo nakazano mu liczyć, gdyż jak się pomyli mieli zacząć od nowa

— wspominał Skorupiński.

1 marca został ustanowiony przez Sejm w 2011 r. Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Data nawiązuje do rocznicy wykonania w 1951 r. wyroków śmierci na kierownictwie IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. W więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie stracono wówczas Łukasza Cieplińskiego, Adama Lazarowicza, Mieczysława Kawalca, Józefa Rzepkę, Franciszka Błażeja, Józefa Batorego i Karola Chmiela.

ems/PAP