Już za 12 lat w większości polskich gmin - bo w aż 1664 na 2478 jednostek - co piąty mieszkaniec będzie miał powyżej 65 lat. Do 2030 r. liczba samorządów, w których odsetek seniorów będzie tak wysoki, wzrośnie kilkunastokrotnie

— pisze „Dziennik Gazeta Prawna”, prezentując wnioski z najnowszego raportu demograficznego, zaprezentowanego na posiedzeniu posiedzeniu Komitetu Społecznego Rady Ministrów (KSRM).

Eksperci ostrzegają, że wkrótce będziemy musieli zmierzyć się z problemem peryferyjnych gmin, zamieszkałych głównie przez seniorów, co radykalnie odbije się na lokalnym rynku pracy i planach inwestycyjnych samorządów.

CIR poinformowało, że we wtorek podczas drugiego posiedzenia KSRM omówiono wybrane wyzwania demograficzne, przed którymi stoi nasz kraj.

Mądra polityka społeczna wymaga długofalowej strategii i dużej konsekwencji. Dziś jeszcze nie widać skutków wieloletnich zaniedbań w tym obszarze, dlatego problem ten może wydawać się nieistotny. Jednak to dziś jest właściwy czas na podjęcie działań zaradczych

— powiedziała przewodnicząca Komitetu Społecznego Rady Ministrów wicepremier Beata Szydło.

Podczas spotkania najnowszy raport demograficzny za lata 2016-2017 zaprezentowała przewodnicząca Rządowej Rady Ludnościowej (RRL) prof. Józefina Hrynkiewicz. Jak zaznaczyła, obecnie na emigracji przebywa od 2 do 3 mln Polaków, z których połowa nie zamierza powrócić.

Nadal mamy ok. 1,5 mln osób, o które warto zawalczyć

— zwróciła uwagę.

Przewodnicząca RRL omówiła też problem wyludniania się Polski oraz różnicy w średniej długości życia kobiet i mężczyzn.

W nieodległej przyszłości będziemy musieli zmierzyć się z rosnącą liczbą peryferyjnych gmin, które zamieszkiwać będą głównie starsze osoby

— przewiduje profesor.

Taki stan rzeczy będzie wymuszał m.in. dostosowanie infrastruktury do potrzeb osób starszych, a także przemodelowanie systemu opieki zdrowotnej. Wyludnianie niektórych gmin może też doprowadzić do niewydolności finansowej samorządów

— dodała.

Prof. Hrynkiewicz zwróciła uwagę, że demografia ma wpływ na gospodarkę.

Nie możemy planować tak, jakbyśmy mieli nieograniczone zasoby pracy. Projekty inwestycyjne muszą być silnie skorelowane z sytuacją demograficzną

— podkreśliła.

W 2016 roku tylko w 107 polskich gminach osób w wieku 65+ było więcej niż 20 proc. Według prognoz, w 2030 roku takich gmin będzie aż 1664 – ponad 15 razy więcej. Zgodnie z przewidywaniami wiele gmin położonych we wschodniej i północno-wschodniej Polsce, na Pomorzu Zachodnim oraz obszarach górskich południowo-zachodniej Polski, znajdzie się w niezwykle trudnej sytuacji spowodowanej odpływem młodych ludzi.

Skutkiem tego będzie przewaga zgonów nad urodzeniami i starzenie się społeczeństwa

— zaznaczyło CIR.

GUS alarmuje, że zmiany będą w najbliższych latach wpływać na pogłębianie się podziału kraju na „centra” i „peryferia”.

Wyzwaniem jest jednak nie tylko zachęcenie Polaków do powiększania rodzin, ale także poprawa i wyrównanie poziomu życia w poszczególnych gminach oraz inicjowanie rozwiązań ułatwiających łączenie obowiązków zawodowych i rodzinnych

— napisano w komunikacie.

„Dziennik Gazeta Prawna”, powołując się na opinię ekspertów, ostrzega, że „peryferyjne gminy” będą musiały sobie poradzić nie tylko ze wzrostem kosztów, ale również z mniejszymi wpływami podatkowymi, co może prowadzić do błędnego koła.

Samorządy bowiem będą miały coraz mniej środków, by modernizować lub uatrakcyjniać swoje tereny, przez co będzie im trudniej przyciągać nowych mieszkańców lub chociaż zatrzymać emigrację do większych ośrodków

— czytamy.

Wraz z odpływem młodych i powiększającym się gronem seniorów nie będzie miał kto z nich korzystać. A utrzymanie obiektów takich jak hale sportowe, aquaparki, stadiony, boiska, będzie bardzo kosztowne, czasem wręcz nieopłacalne

— wskazał Paweł Strzelecki z Instytutu Statystyki i Demografii SGH.

Jak podkreśla „DGP”, rząd już teraz próbuje pomóc, powołując specjalny zespół ds. strategii polityki społecznej i przyjmując projekt ws. wprowadzenia do obowiązkowej oceny skutków regulacji (OSR) badania jej wpływu na sytuację ekonomiczną i społeczną rodzin, w tym osób niepełnosprawnych i starszych.

Rządy PiS pokazały, że można wprowadzić skuteczne programy społeczne przy zachowaniu stabilności finansowej państwa. Komitet Społeczny Rady Ministrów będzie kontynuował tę odważną politykę. Jego skuteczność gwarantuje szerokie spojrzenie na sprawy społeczne – Komitet działa bowiem międzyresortowo i łączy poziom lokalny z centralnym

— zaznaczono w komunikacie CIR.

ak/DGP/PAP