W XXI wieku informacja ma kluczowe znaczenie. Jednak w mediach coraz częściej możemy zaobserwować zjawisko, które w prymitywny, ale skuteczny sposób może wpływać na otaczającą nas rzeczywistość – „fake news”.

Czym jest „fake news”? Najprościej można to wyrażenie zdefiniować jako fałszywa informacja. Ja dodałabym jeszcze, że takie informacje są pisane i publikowane w jakimś celu. A konkretnie, w celu wprowadzenia w błąd, a nawet uzyskania korzyści – szczególnie tych politycznych.

Ktoś, być może, zapyta, jak z tym walczyć, skoro zjawisko to jest – nie ukrywajmy – niebezpieczne? Do walki postanowiła włączyć się Komisja Europejska. Co prawda, w listopadzie uruchomiono konsultacje publiczne w sprawie dezinformacji w sieci i rozprzestrzeniania nieprawdziwych informacji, ale na wiosnę zapowiedziano gotową strategię walki z „fake newsami”.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Komisja Europejska rozpoczyna walkę z fake newsami. Uruchomiono konsultacje publiczne, wiosną ma być gotowa strategia

Do walki z „fake newsami” przygotowuje się również Polska. Przypomnę, że w październiku minister cyfryzacji Anna Streżyńska zapowiedziała, że ma powstać specjalna ustawa, która ma ograniczyć agresję i manipulacje w internecie. Podkreśliła, że wcale nie chodzi o cezurę, tylko o przywrócenie prawdziwej wolności słowa w sieci.

Zdaję sobie sprawę z tego, że te działania mogą nie wystarczyć, ale jest to dobry początek. Myślę, że trudno o dobre narzędzie, które pozwoli wyeliminować wszystkie zagrożenia, ale każde działania zwalczające „fake newsy” to działania potrzebne.

A jak sprawa z „fake newsami” wygląda na naszym rodzimym podwórku? Trzeba przyznać, że zeszły rok był bardzo obfity w takie „informacje”. Dlatego – w ramach swoistego podsumowania 2017 roku - postanowiłam przypomnieć kilka „fake newsów”, które miały swoje pięć minut w mediach.

1. ODMOWA PRZYJĘCIA PRZEZ RZĄD 10 SIEROT Z ALEPPO

3 lutego 2017 roku Radio Zet poinformowało, że polski rząd odmówił przyjęcia 10 sierot z Aleppo. Temat natychmiast został pochwycony przez opozycję i sprzyjające jej media, które nie szczędziły słów krytyki. Temat najbardziej spodobał się prezydentowi Sopotu Jackowi Karnowskiemu, który zadeklarował, że umieści sieroty w sopockim domu dziecka „Na Wzgórzu”. Jak zapewniał w liście do ówczesnej premier Beaty Szydło, Syryjczycy będą mieli zapewnione wyżywienie, dach nad głową oraz opiekę medyczną. Problem w tym, że Karnowski od wielu lat tnie wydatki na utrzymanie dzieci we wspomnianym domu dziecka. Temat podchwyciła również aktora Maja Ostaszewska – to ta, która protestuje z każdego możliwego powodu, byle tylko pokazać się na ulicy. W histerycznym liście do premier Szydło apelowała o człowieczeństwo…

Rzecznik rządu dementuje: To nieprawda, że rząd odmówił przyjęcia dzieci z Aleppo. Żadna decyzja w tej sprawie nie zapadła

Posłanka PO grzmi: „Nieprzyjęcie 10 sierot z Syrii to już okrucieństwo”. W ramach protestu… idzie do Aleppo

Ks. prof. Cisło: Wczoraj pokazaliśmy tym, którzy chcą robić politykę na krzywdzie sierot z Aleppo, jak można pomagać

Histeryczny list Ostaszewskiej do premier Szydło: „Apeluję o człowieczeństwo…Czy naprawdę uważa Pani że te dzieci są i mogą być zagrożeniem?!”

Karnowski dalej swoje: „Mam nadzieję, że rząd pod wpływem Kościoła zmieni zdanie. Samorządy są gotowe przyjąć uchodźców”

Janina Ochojska zadaje kłam insynuacjom pod adresem rządu: W społeczeństwie muzułmańskim nie ma sierot. Sprowadzanie ich do Polski nie ma sensu

Co prawda w maju 2017 Radio Zet przeprosiło za tego „fake newsa”, ale wiele osób powiązanych z totalną opozycją potrafi wykorzystywać tę „informację” po dzień dzisiejszy.

Radio ZET przeprasza premier Szydło za kłamliwą informację i dodaje: „Stacja kieruje się zasadami wiarygodności i rzetelności”

=======================================

2. MARINE LE PEN RAZEM Z JAROSŁAWEM KACZYŃSKIM BĘDZIE DEMONTOWAĆ UE

13 marca 2017 roku „Rzeczpospolita” dumnie obwieściła na swoich łamach, że Marine Le Pen, ówczesna kandydatka w wyborach prezydenckich we Francji, chce wraz z Jarosławem Kaczyńskim demontować Unię Europejską. Rzekomo takie słowa miały paść podczas spotkania szefowej Frontu Narodowego z dziennikarzami z różnych krajów Europy. Spotkanie odbyło się 8 marca i była na nim obecna dziennikarka portalu wPolityce.pl Aleksandra Rybińska, która nagrała całość występu Marine Le Pen.

Okazało się, że takie stwierdzenie w ogóle nie padło, a dziennikarz „Rzeczpospolitej” dopuścił się manipulacji.

CZYTAJ WIĘCEJ: Marine Le Pen chce współpracy z Jarosławem Kaczyńskim przy „demontażu UE”? Dziennikarka wPolityce.pl prostuje medialną plotkę

UJAWNIAMY. Co naprawdę powiedziała Marine Le Pen? O wspólnym „demontażu” Unii z Kaczyńskim ani słowa. PEŁNA TREŚĆ rozmowy. POSŁUCHAJ

Propaganda PO bez skrupułów! Wykorzystuje zmanipulowaną wypowiedź Le Pen, byle tylko uderzyć w PiS. Kolejny już raz…

==================================

3. POLSKA WYCHODZI Z EUROKORPUSU

Taką informację podało radio RMF FM 28 marca 217 roku, powołując się na unijnego dyplomatę zajmujący się sprawami obronności. Miał on stwierdzić, że „minister Macierewicz oficjalnie poinformował swoich kolegów o wycofaniu się z Eurokorpusu”.

Eurokorpus miałoby opuścić stopniowo około 120 polskich oficerów. Powodem ma być zwiększanie naszego zaangażowania na flance wschodniej NATO.

ZOBACZ TAKŻE: Polska wycofuje się z Eurokorpusu? W tym roku mieliśmy zostać jego krajem ramowym, zaś w 2019 objąć rotacyjne dowodzenie

Sprawę szybko zdementowało Ministerstwo Obrony Narodowej, które w komunikacie poinformowało, że chodzi o rezygnację z ubiegania się o status państwa ramowego w dowództwie EC oraz stopniową redukcję swojego wkładu w perspektywie 3-4 lat.

Polska zachowa jednak dalej status państwa stowarzyszonego i będzie się angażować w stopniu odpowiednim do tego statusu i zaangażowania innych państw europejskich.

ZOBACZ RÓWNIEŻ: MON przecina spekulacje. Polska nie wycofuje się z Eurokorpusu. Jedynie rezygnuje z ubiegania się o status państwa ramowego

Wrzawa wokół Eurokorpusu. Wiceminister Kownacki ucina: „Uważamy, że ważniejsza jest flanka wschodnia. Trzeba racjonalnie gospodarować siłami”

NASZ WYWIAD. Wiceminister Szatkowski tłumaczy, co dalej z Polską w Eurokorpusie: „Wszystko odbywa się w porozumieniu z partnerami”

Kownacki dementuje doniesienia ws. Eurokorpusu: „To nieprawdziwa informacja”. Agencja AFP uważa inaczej

====================================

4. ZASYPANIE STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH W BOCHNI Z POWODU PRZYJAZDU PREZYDENTA I PREMIER

To kolejny efekt radosnej twórczości Radia Zet, który wyszedł na światło dzienne 24 kwietnia 2017 roku. Z „ustaleń” rozgłośni wynikało, że na rzekomy przyjazd Andrzeja Dudy i premier Beaty Szydło do tej małopolskiej miejscowości, należało zasypać wykopaliska archeologiczne.

Bzdurę rozgłośni zdementował portal wPolityce.pl i ujawnił, że prezydent Duda nawet nie otrzymał zaproszenia na uroczystości do Bochni. Z kolei premier Beata Szydło wyjaśniła, że 19 maja ma przebywać na Dalekim Wschodzie. W sprawie „fake newsa” wypowiedziały się władze Bochni, ostatecznie kompromitując antyrządową rozgłośnię.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: UJAWNIAMY. Archeolodzy zasypują wykopaliska przed przybyciem prezydenta i premier do Bochni? Bzdura! Andrzej Duda i premier Szydło nawet się tam nie wybierali

Władze Bochni kpią z bzdury Radia Zet o wykopaliskach i prezydencie: „Miś nie będzie latał nad miastem i nie malujemy trawy na zielono”

================================

5. PROBLEMY Z PAMIĘCIĄ SŁAWOMIRA NOWAKA I WEZWANIE PRZED KOMISJĘ AMBER GOLD

Tu z kolei popisało się radio RMF FM, które 9 maja 2017 roku stwierdziło, że naczelny zegarmistrz kraju Sławomir Nowak nie dostał wezwania na przesłuchanie przed komisją śledczą ds. Amber Gold. Jednak jak wynika z informacji, do których dotarł portal wPolityce.pl, wezwanie na przesłuchanie odebrała jego żona…

CZYTAJ RÓWNIEŻ: UJAWNIAMY, jak manipulował Sławomir Nowak przed komisją ds. afery Amber Gold. ZOBACZ DOKUMENTY

Najpierw kręcił, a teraz histeryzuje! Sławomir Nowak: „Będę zeznawał, ale komisja śledcza motywowana jest politycznie”. Czego boi się pupil Tuska?

Pupil Tuska ukrywa się przed komisją Amber Gold? Wassermann: „Sławomir Nowak nie odbiera od nas telefonu i nie odpisuje na sms”

Bohater afery zegarkowej robi sobie kpiny z komisji. Nowak do Wassermann: „Pani Małgosiu, Pani napisze smska, to oddzwonię. Ściskam mocno”

TYLKO U NAS. Nowak kłamie w sprawie wezwania przed komisję? Mamy potwierdzenie, że żona odebrała zawiadomienie. ZOBACZ DOKUMENT!

============================

6. SPOTKANIA JAROSŁAWA KACZYŃSKIEGO I LECHA WAŁĘSY Z DONALDEM TRUMPEM

Autorem tych „fake newsów” był portal onet.pl, który poinformował o spotkaniach, o których dowiedział się od swoich „źródeł”. Jakie to były źródła – nie wiemy, ale raczej nierzetelne.

Presja ma sens. Onet Rano przeprasza za fake newsa o spotkaniu Wałęsy z Trumpem

Onet.pl: Trump spotka się z Kaczyńskim w cztery oczy. Do rozmowy ma dojść w hotelu Marriot

=============================

7. ODEBRANIE EMERYTURY POWSTAŃCOWI WARSZAWSKIEMU

To „dzieło” mogliśmy podziwiać na Onet.pl 29 sierpnia 2017 roku. W momencie, kiedy obchodzona była kolejna rocznica Powstania Warszawskiego „odnaleziono” 95-letniego powstańca, który w latach 70. pracował w przychodni MSW jako lekarz. W jego imieniu ktoś napisał list do RPO Adama Bodnara z prośbą o interwencję z powodu rzekomo obniżonej emerytury na podstawie ustawy dezubekizacyjnej. RPO interweniował do szefa MSWiA, a sprawa została podchwycona przez media, które przez ponad tydzień oskarżały rząd o „polowanie na czarownnice”.

Okazało się jednak, że cała sprawa była wymyślona i 95-letniemu powstańcowi nigdy nie wydano żadnej decyzji obniżającej emeryturę. Co więcej, nie obejmowała go ustawa dezubekizacyjna.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: MSWiA obniżyło emeryturę powstańcowi warszawskiemu? Kasprzyk: „Ten człowiek nie występuje w spisach powstańców i kombatantów”

Nie mogą znieść końca przywilejów? Tak powstało medialne kłamstwo o obniżeniu emerytury powstańcowi warszawskiemu

Bodnar wolał zmyślić historię o powstańcu z obniżoną emeryturą, niż bronić prawdziwego bohatera, wyrzuconego z mieszkania przez mafię reprywatyzacyjną

Skandal w Biurze Adama Bodnara! RPO przyznaje się do fake newsa o powstańcu, któremu rzekomo obniżono emeryturę

MSWiA: Nie wydano decyzji o obniżeniu emerytury 95-letniego powstańca. Błaszczak: Dezubekizacja dotyczy tylko SB i UB

===================================

8. WYWIAD Z POLKĄ ZGWAŁCONĄ W RIMINI

Wywiad z rzekomą ofiarą gwałtu na plaży w Rimini ukazał się na łamach „La Repubblica” 31 sierpnia. Lewicowa gazeta opublikowała na swoich łamach wywiad z Polką - ofiarą gwałtu w Rimini. Informacja szybko została zdementowana przez biuro prasowe Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Co ciekawe, fałszywy wywiad podchwyciły też niektóre polskie media, które pomimo dementi ze strony Ministerstwa Spraw Zagranicznych, dalej grały tragedią.

CZYTAJ WIĘCEJ: Kolejny „fake news”! Wywiad z ofiarą gwałtu w „La Repubblica” był zmyślony. Niektóre media w Polsce bezmyślnie grają tragedią

Zbigniew Ziobro dla wPolsce.pl o gwałcie w Rimini: „Apeluję do wszystkich mediów, aby nie ujawniać tożsamości pokrzywdzonych”. WIDEO

Apel do dziennikarzy: „uszanujcie prywatność pary dotkniętej dramatem w Rimini”. Zaradkiewicz: Nie pogłębiajmy ich traumy

=====================================

9. KOŚCIÓŁ MEDIATOREM W „SPORZE” PREZYDENTA DUDY Z JAROSŁAWEM KACZYŃSKIM

Taką informację mogliśmy przeczytać na stronie internetowej radia RMF FM 5 października 2017 roku. Jednak okazało się to „fake newsem”, co potwierdził portal wPolityce.pl. RMF FM podało, że biskupi chcieli zorganizować 26 sierpnia na Jasnej Górze spotkanie pojednawcze między obu politykami, po zawetowaniu przez prezydenta ustaw o SN i KRS. nie doszło jednak do spotkania, bo Jarosław Kaczyński nie przyjął na nie zaproszenia.

Pierwsze słyszę o takiej inicjatywie, nie brałem w niej udziału i nie słyszałem o niej

— powiedział portalowi wPolityce.pl abp Henryk Hoser. ‎

Informacje portalu wPolityce.pl potwierdził również rzecznik Konferencji Episkopatu Polski.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: NASZ NEWS. Skandaliczna manipulacja mediów! Abp Hoser zaprzecza, że biskupi chcieli jednać prezydenta i prezesa PiS: „Pierwsze słyszę o takiej inicjatywie”

Rzecznik Episkopatu potwierdza doniesienia wPolityce.pl! „Kościelna mediacja polityczna to fake news”

==============================

10. ANTONI MACIEREWICZ BLOKOWAŁ WYLOT PREZYDENTA DUDY DO KUWEJTU

Ten swoisty ranking zamyka „Fakt” z informacją o tym, że rzekomo minister obrony narodowej Antoni Macierewicz miał blokować wylot prezydenta na spotkanie z żołnierzami w Kuwejcie. Czym miało się to objawiać? Dowodem na złą wolę MON ma być fakt, że samolot, którym do Kuwejtu polecieć mieli funkcjonariusze BOR i pracownicy BBN, był niesprawny. A innej sprawnej maszyny nie było, bo wszystkie poleciały z Antonim Macierewiczem do Afganistanu.

Te doniesienia zostały zdementowane przez rzeczniczkę MON oraz wiceministra Bartosza Kownackiego.

ZOBACZ TEŻ: „Fakt” znów jątrzy. Tym razem oskarżają Antoniego Macierewicza o blokowanie wyjazdu prezydenta do Kuwejtu

Rzecznik MON: Informacje zawarte w artykule „Faktu”, przypisujące resortowi działania na niekorzyść BBN i BOR, są kłamstwem

Wiceszef MON dementuje doniesienia „Faktu”. Kownacki: Informacje ws. wylotu samolotu zabezpieczającego wizytę są kłamstwem

To tylko 10, albo aż 10 przykładów na to, jak media bezmyślnie produkują i powielają nieprawdziwe informacje.

Jak z tym walczyć? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ale w rozwiązanie problemu na pewno powinna być włączona edukacja i poszukiwanie wiarygodnych źródeł. Jeszcze nie tak dawno temu, potrzebne nam informacje znajdowaliśmy w encyklopediach. Dziś wielu młodych użytkowników internetu zapewne nie wiedziałoby, jak z niej korzystać, bo mogą wszystko znaleźć w sieci. Może więc czas to zmienić?