Odwołanie prezesów sądów krakowskich jest kolejnym przykładem działania, które stanowi zaprzeczenie standardów demokratycznego państwa prawa - podkreślono w stanowisku Zarządu Stowarzyszenia Sędziów Themis przekazanym we wtorek PAP.

Jak podkreślono, „odwołanie to nastąpiło bez podania przyczyn”, a jedynym uzasadnieniem jest medialne oświadczenie zamieszczone na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Uzasadnienie to przedstawia krakowskie sądy w nieprawdziwym i krzywdzącym świetle, a wskazane w nim dane statystyczne są nieścisłe i nie dają powodów do tak głębokich zmian. Samo odwołanie zostało dokonane jednocześnie z akcją organów ścigania, w postaci zatrzymania niektórych dyrektorów sądów, co ma niedwuznacznie sugerować opinii publicznej związek między działaniami tych osób

— czytamy w stanowisku Stowarzyszenia.

Jak oceniono, „taki sposób postępowania jest niemoralny i godny napiętnowania”.

Należy pamiętać, że decyzja o odwołaniu prezesów sądów dotyczy osób będących czynnymi członkami Stowarzyszenia Sędziowskiego Themis, które otwarcie krytykowało niekonstytucyjność działań Ministra Sprawiedliwości

— zauważa Stowarzyszenie.

W stanowisku przypomniano, że przed Sądem Okręgowym w Krakowie toczą się głośne sprawy medialne „i w ten sposób konsekwentnie próbuje się wywierać na sędziów nacisk, poprzez dymisję prezesów, zagrożenia postępowaniami dyscyplinarnymi czy karnymi za wydawanie niezależnych orzeczeń sądowych”.

W naszej ocenie ma to na celu wywołanie tzw. efektu mrożącego

— podkreślono.

Według Stowarzyszenia „decyzja o odwołaniu prezesów sądów zagraża także prawidłowemu działaniu Sądu Okręgowego w Krakowie, gdyż wobec odwołania Prezesa i dwóch wiceprezesów, pozostawia go praktycznie bez kierownictwa”.

W związku z powyższym wskazujemy na konieczność zdecydowanego przeciwstawienia się takim działaniom, jako zgubnym dla przyszłości sądów i całego Państwa

— czytamy w stanowisku Zarządu Stowarzyszenia Sędziów Themis.

W poniedziałek resort sprawiedliwości poinformował o odwołaniu trzech prezesów sądów z Krakowa, w tym - sądu okręgowego. Odwołano też siedmiu zatrzymanych w poniedziałek dyrektorów sądów z okręgu krakowskiego. Decyzje mają związek m.in. z poniedziałkowymi zatrzymaniami przez CBA w śledztwie dotyczącym podejrzenia korupcji w sądach.

Minister Sprawiedliwości podjął decyzję o natychmiastowym odwołaniu dyrektorów: Sądu Okręgowego w Krakowie, Sądu Rejonowego w Wadowicach, Sądu Rejonowego w Oświęcimiu, Sądu Okręgowego w Tarnowie, Sądu Okręgowego w Nowym Sączu, Sądu Rejonowego w Chrzanowie oraz Sądu Rejonowego w Olkuszu.

Minister odwołał też ze stanowiska prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie sędzię Beatę Morawiec. W ocenie MS, jako ówczesny zwierzchnik służbowy dyrektora, nie sprawowała ona odpowiedniego nadzoru nad działalnością administracyjną SO.

Decyzja, powodowana troską o dochowanie najwyższych standardów w tym sądzie, wynika także z niskiej efektywności Sądu Okręgowego w Krakowie i podległych mu sądów rejonowych

— podało MS.

Według komunikatu, analiza ewidencji spraw i podstawowych wskaźników wykazała, że w rankingu 45 sądów okręgowych w Polsce krakowski sąd zajął 40. miejsce.

Szczególnie niepokojąca jest przewlekłość spraw karnych, które w Sądzie Okręgowym w Krakowie czekają na rozpoznanie średnio ponad 2,5 roku, co daje temu sądowi 42. miejsce wśród sądów okręgowych

— podano. W związku z tym istnieje obawa przedawnienia części postępowań m.in. dotyczących dużych afer gospodarczych - podkreśliło MS.

Jak podał resort, niską efektywność w przypadku spraw cywilnych wykazuje ponadto Sąd Rejonowy dla Krakowa Nowej Huty.

W związku z tym Minister Sprawiedliwości podjął również decyzję o odwołaniu prezesów obu krakowskich sądów rejonowych

— poinformowano. Na stanowisko prezesa SR dla Krakowa Podgórza powołano sędzię Irenę Bochniak, a SR dla Krakowa Nowej Huty - sędziego Bartłomieja Migdę. Obowiązki prezesa SO w Krakowie, zgodnie z ustawą o ustroju sądów powszechnych, przejął wiceprezes Mieczysław Potejko.

Odwołanie prezesów sądów z okręgu krakowskiego zapowiedział w poniedziałek rano minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro w związku z zatrzymaniami przez CBA m.in. dyrektora krakowskiego sądu okręgowego. CBA zatrzymało 10 kolejnych osób w śledztwie dotyczącym podejrzenia korupcji w Sądzie Apelacyjnym w Krakowie.

12 sierpnia w życie weszła nowelizacja Prawa o ustroju sądów powszechnych, która m.in. zwiększyła uprawnienia ministra sprawiedliwości przy powoływaniu i odwoływaniu prezesów sądów. Nowelizacja odstąpiła od modelu powoływania prezesów sądów apelacyjnych i okręgowych przez ministra sprawiedliwości po uzyskaniu opinii zgromadzeń ogólnych sądów. Przepis przejściowy ustawy przewiduje, że prezesi i wiceprezesi sądów „mogą zostać odwołani przez ministra sprawiedliwości, w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy” - bez zachowania wymogów w niej określonych.

gah/PAP