Nie mamy możliwości prowadzenia prac na terenie państwa ukraińskiego. To jest coś, czego nie potrafimy zrozumieć

— powiedział prof. Krzysztof Szwagrzyk w programie „Minęła dwudziesta” na antenie TVP Info.

Prof. Szwagrzyk i jego ekipa planują przeprowadzić ekshumacje ciał ofiar zbrodni wołyńskiej. Rozpoczęcie prac utrudnia państwo ukraińskie.

Do dziś nie wiadomo ilu Polaków zostało zamordowanych przez Ukraińców. Historycy do dziś spierają się co do liczb.

To pokazuje, że jedna z największych zbrodni w dziejach narodu polskiego wciąż jest nieudokumentowana. Trudno uwierzyć, że dziś możemy się poruszać między liczbami tak bardzo od siebie odległymi. Cieszę się, że mamy dziś sytuację, że możemy publicznie mówić o zbrodni wołyńskiej. Mamy bardzo jasną postawę władz państwa polskiego, które mówi o zbrodni ludobójstwa. To zupełnie inna sytuacja niż kilka czy kilkanaście lat temu, gdy o tym co działo się na Kresach w ogóle nie mówiono, tę sprawę bardzo długi czas przemilczano. Jeżeli dziś mówi się o tym z tak wielkimi emocjami, to jest to skutek zaniedbań przez wiele lat w Polsce

— powiedział prof. Szwagrzyk.

Profesor tłumaczy dlaczego wciąż nie rozpoczęły się prace polskich archeologów na Ukrainie.

W ciągu minionego roku stworzyliśmy w ramach Instytutu Pamięci Narodowej Biuro Poszukiwań i identyfikacji. Ważną częścią tego biura jest wydział kresowy, który stworzyliśmy właśnie po to, by na dawnych Kresach Rzeczpospolitej realizował zadania państwa polskiego. Odnajdywał miejsca, gdzie znajdują się szczątki naszych bohaterów, naszych rodaków zamordowanych przez Ukraińców. 28 kwietnia była gotowa do wyjazdu, strona ukraińska wstrzymała nam zezwolenie na wjazd na Ukrainę, wstrzymała wszelkie prace poszukiwawcze. Do dziś nie możemy powrócić na Ukrainę i prowadzić tam żadnych działań. Strona ukraińska jako powód swoich działań podała fakt zdarzeń, które miały miejsce w Hruszowicach, gdzie kilka miesięcy temu został zburzony pomnik upamiętniający Ukraińską Powstańczą Armię. Ten pomnik nie został postawiony członkom UPA, był to pomnik ku czci UPA. To zupełnie inna sytuacja

— stwierdził.

Nie mamy możliwości prowadzenia prac na terenie państwa ukraińskiego. To jest coś, czego nie potrafimy zrozumieć. Musimy wierzyć w to, że znajdziemy rozwiązanie tej trudnej sytuacji. Naszym obowiązkiem jest powrót na Kresy i odnalezienie mogił pomordowanych przez UPA

— dodał.

Drugi gość programu, Tadeusz Płużański mówił o tym, co zrobić w tej sprawie powinno państwo polskie.

Pamiętajmy, że to tylko wycinek naszych problemów związanych z Ukrainą. Stanowisko ich IPN-u jest wielce nam nieprzychylne. Oni zaprzeczają wręcz zbrodniom na Wołyniu. Powstają ulice i pomniki Bandery. Państwo polskie ma szereg sposobów reagowania. Musimy powiedzieć Ukraińcom, że bez spojrzenia w przeszłość, bez rozliczenia się ze zbrodni ludobójstwa na Polakach nie może być normalnych stosunków z państwem polskim. Powinien być to nasz warunek jasno deklarowany

— powiedział.

Mly/tvp.info