Drugi dzień "wizytacji" Komisji Weneckiej w Polsce. W planach spotkania między innymi z RPO i HFPC

Członkowie Komisji Weneckiej są bardzo dobrze zorientowani w polskim systemie prawnym oraz w szczegółach „kryzysu konstytucyjnego 



— ocenili przedstawiciele Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz instytutu Ordo Iuris.

Wiceprezes zarządu HFPC Maciej Nowicki powiedział, że rozmowa dotyczyła przede wszystkim grudniowej nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. 



Przekazaliśmy nasze podstawowe zastrzeżenia, wątpliwości i niepokoje związane z tą nowelizacją, które zresztą są znane



— dodał.

Według niego zastrzeżenia HFPC dotyczą przede wszystkim trybu procedowania, jak również kształtu ustawy i potencjalnych skutków, jakie ustawa może wywołać dla funkcjonalności prac TK.

Jeśli chodzi o tryb procedowania nad tą ustawą, to skupiliśmy się przede wszystkim na bardzo szybkim tempie przyjęcia tej ustawy, braku odpowiednich konsultacji 



— powiedziała prawnik HFPC Małgorzata Szuleka. 



Dodała, że zostały podniesione także kwestie związane z wymogiem ustawy, by orzeczenia TK zapadały większością 2/3 głosów oraz wprowadzoną zasadą rozpatrywania spraw zgodnie z kolejnością wpływu.

>Naszym zdaniem wprowadzenie tych dwóch przepisów może spowodować paraliż w pracy Trybunału i spowoduje zablokowanie na wiele lat spraw, które do Trybunału Konstytucyjnego wpływają

— powiedziała Szuleka.

Z kolei prezes zarządu Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris Jerzy Kwaśniewski ocenił, że wymóg rozpatrywania przez TK spraw zgodnie z kolejnością wpływu jest koniecznością. 

Relacjonował, że podczas spotkania z KW wskazywał na upolitycznienie TK, nacjonalizację otwartych funduszy emerytalnych i kwestię klauzuli sumienia.

Przedstawiciele obu organizacji podkreślali, że członkowie KW są bardzo dobrze zorientowani w polskim systemie prawnym oraz w szczegółach „kryzysu konstytucyjnego”.

Delegacja Komisji Weneckiej przebywa w Polsce na zaproszenie szefa MSZ Witolda Waszczykowskiego.

W poniedziałek delegaci rozmawiali z władzami Sądu Najwyższego, Krajowej Rady Sądownictwa, prezydiami Sejmu i Senatu; szefa delegacji przyjął prezydent Andrzej Duda. 

Natomiast we wtorek rano w Warszawie rozpoczęło się spotkanie przedstawicieli Komisji Weneckiej z rzecznikiem praw obywatelskich Adamem Bodnarem. Wizyta Komisji w Polsce wiąże się ze zmianami składu Trybunału Konstytucyjnego i ustawy o TK.

Rozmowy dotyczyły kwestii zmiany składu Trybunału Konstytucyjnego związanej z uchwałami Sejmu unieważniającymi poprzedni wybór sędziów Trybunału oraz grudniowej nowelizacji ustawy o TK. Delegaci pytali także o przyczynę nieodebrania przez prezydenta ślubowania od sędziów wybranych jesienią przez Sejm poprzedniej kadencji.

Ze strony Komisji Weneckiej w spotkaniach poza jej przewodniczącym Giannim Buquicchio uczestniczą szef wydziału sprawiedliwości konstytucyjnej w sekretariacie Komisji Schnutz Rudolf Duerr z Austrii, członkowie Christoph Grabenwarter z Austrii i Jean-Claude Scholsem z Belgii.

Waszczykowski zwrócił się do Komisji Weneckiej w grudniu ub.r. w związku z nowelizacją ustawy o TK, która zawiera m.in. przepis, że Trybunał co do zasady ma orzekać w pełnym składzie liczącym co najmniej 13 spośród 15 sędziów TK (zgodnie z poprzednimi przepisami pełny skład to co najmniej 9 sędziów). W składzie siedmiu sędziów będą badane m.in. skargi konstytucyjne i pytania prawne sądów. Orzeczenia pełnego składu będą zapadać większością 2/3 głosów, a nie jak do tej pory zwykłą. Terminy rozpatrywania wniosków wyznaczane będą w TK według kolejności wpływu.

Projekt nowelizacji złożyli w Sejmie 15 grudnia posłowie PiS, izba uchwaliła ją 22 grudnia po burzliwej debacie, 24 grudnia Senat nie wprowadził do niej poprawek. Prezydent podpisał nowelizację 28 grudnia, tego samego dnia została ona opublikowana i weszła w życie.

24 grudnia MSZ poinformowało, że szef MSZ zwrócił się dzień wcześniej do Komisji Weneckiej o opinię „na temat zagadnień prawnych będących przedmiotem prac nad nowelizacją ustawy o Trybunale Konstytucyjnym”. Wniosek do Komisji Waszczykowski uzasadniał przekonaniem, iż „Trybunał Konstytucyjny jest jednym z ważnych elementów ładu instytucjonalnego Rzeczpospolitej i należy jak najszybciej zakończyć narosłe wokół niego kontrowersje”. 

O zbadanie sytuacji TK występowały wcześniej do Komisji także polskie organizacje pozarządowe.

Wypracowany przez delegację projekt opinii będzie przedmiotem obrad kolejnej sesji plenarnej Komisji Weneckiej. Komisja zbierze się 11-12 marca w Wenecji. Opinia Komisji nie jest wiążąca, MSZ zapowiadało jednak, że „zostanie wzięta bardzo poważnie pod uwagę” i „stanie się przedmiotem merytorycznej refleksji”



K.R/PAP


CZYTAJ TEŻ: W co gra prezes Rzepliński? Zaprzysiężeni przez prezydenta Dudę sędziowie TK nie zostali wpuszczeni na spotkanie z Komisją Wenecką! Sprawdź ich stanowisko!