Święczkowski: Jeśli fala imigracji dotknie Polskę w sposób nieplanowany, to nie można być optymistą. NASZ WYWIAD

W Polsce nie ma żadnego programu dotyczącego migracji. Nie ma przygotowanych rozwiązań ani strategicznych ani taktycznych. Nikt z rządzących nie wypowiadał się nigdy o takim programie

— mówi portalowi wPolityce.pl Bogdan Święczkowski, były szef ABW.

wPolityce.pl: Przecieki z Brukseli mówią, że Polska może zostać zmuszona do przyjęcia około 10 tys. imigrantów. Ich fala zalała Unię Europejską. Czy polskie służby są w obecnych warunkach w stanie przeprowadzić selekcję, by do Polski nie trafili ludzie np. powiązani z terroryzmem?

Bogdan Święczkowski, były szef ABW: Musimy rozróżnić dwie kwestie. Państwo powinno wypracować w ramach strategii demograficznej politykę imigracyjną, program, który musi odpowiadać na pytania: czy Polska chce przyjmować imigrantów, jakich, w jaki sposób ich integrować itd. Zapewne przy normalnie funkcjonującej administracji taki program byłby gotowy. Przecież z Polski wyjechało bardzo wiele ludzi, emigracja jest ogromna. To powoduje choćby problemy z pozyskiwaniem fachowców. Tę lukę można wypełnić przede wszystkim stwarzając warunki do powrotu wielu polakom. Gdyby to było niemożliwe, można też posiłkować się imigrantami. Program rządowy powinien więc pokazać, w jaki sposób sięgać po tych ludzi zza granicy, skąd ich brać i jakie dziedziny życia czy gospodarki powinni oni zasilać. Należy wypracować taki szczegółowy plan. Państwo powinno określić np., że lepiej, by lekarze przyjeżdżali do pracy do Polski z Ukrainy czy Białorusi, a nie z Bliskiego Wschodu. To jednak zależy od decyzji władz politycznych.

Widzi Pan taki program w Polsce?

W Polsce nie ma żadnego programu dotyczącego migracji. Nie ma przygotowanych rozwiązań ani strategicznych ani taktycznych. Nikt z rządzących nie wypowiadał się nigdy o takim programie.

Co z kwestią bezpieczeństwa? Służby powinny zabezpieczać takie działania? Powinny być ujęte w tym programie?

Jednym z elementów tego programu powinna być rola służb specjalnych w kontrolowaniu i sprawdzaniu, czy i kto powinien znaleźć się w naszym państwie, a kto zgody na wjazd dostać nie może. Dziś jednak Polska nie jest przygotowana, polskie służby nie są przygotowane do działania według wcześniej ustalonego, zweryfikowanego oraz skoordynowanego planu. Nie są gotowe do działania zgodnie z polityką władz państwowych, ponieważ takiej polityki nie ma. A skoro tak, to tym bardziej służby i państwo nie poradzi sobie z niespodziewaną fala migracji, która dotyczy na razie innych krajów Unii. Jeśli ta fala dotknie Polskę, w sposób nieplanowany, to nie można być optymistą. Jeśli polskie służby nie mają wypracowanych długofalowych rozwiązań, nie będą w stanie działać, gdy zostaną zaskoczone sytuacją.

Dlaczego? Działania spontaniczne nie mogą być skuteczne?

Służby nie mają przecież możliwości wywiadowczych, kontrwywiadowczych, nie mają odpowiedniej agentury, środków technicznych, stosownych do tej sytuacji i zagrożeń. Pamiętajmy, że budżety służb specjalnych od dawna są zmniejszane. Również w zakresie zwalczania zagrożeń terrorystycznych, czy w obszarze budowy ochrony kontrwywiadowczej. Tymczasem w grupie migrantów poza uchodźcami politycznymi którzy zasługują na pomoc, są imigranci ekonomiczni i co najgorsze ludzie, którzy mogą mieć powiązania z terroryzmem. Uchodźcom należy pomóc dopóki grożą im represje w ich kraju. Imigrantom ekonomicznym można pomóc gdy jest to w interesie populacyjnym czy gospodarczym kraju. Ale ewentualni terroryści czy osoby, które mają przygotowywać bazy logistyczne dla działań terrorystów, powinni być szybko identyfikowani i neutralizowani. Polskie służby jednak zdają się nie być na to przygotowane. Mówię i o służbach porządku publicznego i o służbach specjalnych.

W lutym brytyjska prasa pisała, że Państwo Islamskie informuje, że będzie wykorzystywało falę migracji do lokowania w Europie swoich bojowników.

Tak, to jasne.

Co zatem Europa powinna zrobić w obecnej sytuacji?

Dziś warto pamiętać, że Europa sama sobie zgotowała ten los, podejmując takie a nie inne działania związane z tzw. wiosną ludów na Bliskim Wschodzie, czy też działając w Afganistanie czy Iraku. Europa powinna, wraz z USA, podjąć więc działania na rzecz stabilizacji sytuacji politycznej w państwach, z których pochodzą imigranci. To przede wszystkim te państwa powinny dbać o szczelność swoich granic i tak prowadzić polityki wewnętrzne aby obywatele nie musieli i nie chcieli uciekać. Unia musi z kolei uszczelnić granice zewnętrzne UE, by nie dochodziło do masowego przekraczania zewnętrznej granicy Unii. Nie wiem, czemu łodzie przemytników są kierowane do portów włoskich, greckich czy hiszpańskich, a nie są zawracane do portów państw imigrantów.

Co z tymi ludźmi, którzy są już w UE?

W ramach UE należy rozpocząć skoordynowane działania służb, by prześwietlać wszystkie osoby, które przedostały się na teren Unii. Każdego podejrzewanego o działania terrorystyczne, czy choćby próby takiej działalności trzeba cofać do kraju pochodzenia lub i inny sposób neutralizować. To są rzeczy podstawowe dla mnie, jako byłego szefa służby specjalnej. Politycy oczywiście mogą inaczej na to patrzeć, mogą podejmować inne działania. Jeśli jednak tymi sprawami się nie zajmiemy, exodus będzie trwał. I zapewne skończy się na tym, że do Europy będą trafiać ludzie z kolejnych państw. To jest z kolei pożywka dla organizacji terrorystycznych. One będą to wykorzystywały do lokowania komórek terrorystycznych czy logistycznych w Europie.

Może zatem łatwiej wszystkich z terenu Unii Europejskiej wyrzucić?

Nie można przesadzać. W masie imigrantów są osoby prześladowane, którym należy pomóc. Nie możemy wykazywać się brakiem empatii, choć musimy znać skalę zagrożenia. Kiedyś Polacy korzystali z pomocy, byli uchodźcami politycznymi, więc nie można dziś wrzucać wszystkich do jednego worka. O tym również musimy pamiętać.

Rozmawiał Stanisław Żaryn