Obecna konstytucja nie jest w pełni doskonała. Myślę tutaj przede wszystkim o suwerenności. Jestem przekonany, że polska suwerenność powinna być w Konstytucji mocniej akcentowana, mocniej gwarantowana i silniej zabezpieczona

— mówił Andrzej Duda w Zakopanem podczas spotkania z wyborcami, na którym przedstawił koncepcję zmiany konstytucji RP tak, by gwarantowała Polsce suwerenność, wzmacniała demokrację i zabezpieczała prawa podstawowe obywateli.

Dzisiaj 3 maja – święto naszej narodowej dumy. Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja – niezwykle nowoczesnej jak na owe czasy. Drugiej na świecie, pierwszej w Europie. Tą pierwszą była konstytucja Stanów Zjednoczonych zaledwie 4 lata wcześniej. To pokazuje jak nowoczesna była wtedy Polska, myśl polityczna i myśl propaństwowa, bo wielkim dziełem tej konstytucji, tego spójnego aktu prawnego, regulującego całokształt spraw politycznych, państwowych, było połączenie tradycji z nowoczesnością, przy uwzględnieniu praw jednostki, próba budowy silnego państwa

— powiedział Duda, przypominając czemu miała służyć Konstytucja 2 Maja, uchwalona 224 lata temu.

Twórcy Konstytucji nawiązywali do błędów lat poprzednich, mówili że wyciągają z nich wnioski, tworząc nową konstytucję dla budowy przyszłego państwa, silnej Rzeczpospolitej Obojga Narodów

— dodał.

Dziś, w tę rocznicę, ważne jest byśmy o tamtym dziele pamiętali, żeby to była nasza tradycja, czynienia wszystkiego, by nasze państwo było silne, by uwzględniało prawa jednostki, aby każdy człowiek czuł się w państwie doceniany, aby władza umiała budować wspólnotę obywateli w poczuciu poszukiwania dobra państwowego, jak najlepszego dobra wspólnego

— podkreślał kandydat PiS na prezydenta, wskazując że o tej istocie należy myśleć zawsze, kiedy jest się u władzy.

Trzeba pamiętać, mówiąc o polskiej konstytucji, także o zapisie traktatu UE, że Unia szanuje tożsamość państw narodowych, opartą na instytucjach politycznych i konstytucyjnych. Pamiętając o tym, mieć cały czas na względzie, że kto nie szanuje siebie, ten nie będzie szanowany przez innych. Szacunku do siebie należy się twardo domagać, na tym polega także budowanie własnej siły, własnej pozycji, również w przestrzeni międzynarodowej

— mówił Duda, podkreślając że należy dziś zadać kluczowe pytani o to czy potrzebna jest nowa konstytucja, kolejny krok w przód w rozwijaniu myśli propaństwowej.

Trzeba wziąć pod uwagę specyfikę obecnych czasów i przez ten pryzmat spojrzeć na konstytucję z 97 roku. Kto ją wtedy tworzył? Tworzyli ją ludzie pokolenia, które było wychowane w czasach, kiedy Polska nie była państwem niepodległym, suwerennym. Znajdowaliśmy się w radzieckiej strefie wpływów. W istocie czuliśmy się zniewoleni. Ci ludzie walczyli przez cały czas o polską niepodległość

— mówił Duda, wskazując że ich największym sukcesem było wybicie się na niepodległość . Jego zdaniem stworzona przez nich konstytucja nie do końca odpowiada naszym czasom.

Wydaje się, że dziś jest wielka szansa na to, by stworzyć nową konstytucję, zastępując tę z 1997 roku. Stworzyć ją wspólnie. Ludzie z młodszego pokolenia z ludźmi starszego pokolenia. Ci, którzy mają to doświadczenie przemian ustrojowych z ludźmi młodymi, którzy często utożsamiają Polskę z członkowstwem w Unii Europejskiej, w NATO

— zaproponował Duda, przypominając, że „konstytucja z 97 roku powstała w czasach, gdy nie byliśmy ani członkiem UE, ani Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Nowa ustawa zasadnicza te kwestie powinna uwzględniać. Powinna wzmacniać te obszary

— dodał.

Obecna konstytucja nie jest w pełni doskonała. Myślę tutaj przede wszystkim o suwerenności. Jestem przekonany, że polska suwerenność powinna być w Konstytucji mocniej akcentowana, mocniej gwarantowana i silniej zabezpieczona

— podkreślił, wskazując że gdy powstawała, nie spodziewano się zagrożeń utraty suwerenności.

**Dzisiaj, kiedy czas się zmienia, kiedy przez te 18 lat tyle na świecie się zdarzyło i tyle dzieje się wokół, wydaje się że jest konieczność wzmocnienia podstawowych gwarancji o profilu państwowym i to także powinien być jeden z elementów konstytucji, a także wzmocnienia elementów demokratycznych, jak choćby wzmocnienie procesu wyborczego, tak żeby była ta pewność wśród obywateli, ze wybory są uczciwie przeprowadzane

— wyliczał Andrzej Duda, podkreślając że to, co najważniejsze, czego najbardziej brakuje w kształcie konstytucji 1997 roku to kwestia silnych gwarancji dla podstawowych praw obywatelskich. Na dowód słabości tej strony obecnej konstytucji kandydat PiS wskazał przykłady.

Każdy może  z mocy konstytucji zorganizować zgromadzenie publiczne  i w nim uczestniczyć, ale już nie ma w konstytucji żadnego zapisu, który gwarantowałby faktyczną możliwość odbycia tego zgromadzenia, np. poprzez zobowiązanie dla instytucji państwowych aby udostępniać na takie zgromadzenia sale należące do majątku publicznego

— wskazał Duda.

Każdy ma prawo do ochrony zdrowia. Państwo ma zapewnić każdemu obywatelowi na równych zasadach dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków państwowych. Czy się to dzisiaj dzieje? Czy to prawo obywatelskie może być rzeczywiście realizowane przez tych, którzy tego potrzebują? To prawo ma w dużym stopniu charakter iluzoryczny

— mówił Duda, wskazując luki także w aspekcie pomocy socjalnej.

Wreszcie powinna być realizowana zapisana w konstytucji zasada, że to naród jest suwerenem i to naród wykonuje w państwie władzę albo poprzez swoich przedstawicieli albo bezpośrednio. Ten zapis w konstytucji jest, ale popatrzmy, czy w rzeczywistości może być realizowany, jeśli mamy zapis, ze referendum ogólnokrajowe zarządzić może Sejm albo Senat na wniosek prezydenta RP

— podkreślił Andrzej Duda, przypominając ile razy obywatelskie wnioski były przez Sejm odrzucane, a referendów nie pozwolono przeprowadzić.

Czy to jest dobra sytuacja?

— pytał, wskazując że decyzję o tym czy będzie referendum, podejmuje partia, a wręcz lider partii.

Proponuję, aby w nowej konstytucji znalazły się jasny i czytelny zapis, że jeżeli obywatele zbiorą milion podpisów pod obywatelskim wnioskiem o referendum, to musi się ono odbyć i wtedy nie ma żadnego znaczenia co o tym sądzi większość sejmowa czy lider partii. Istotny jest tutaj głos obywateli i ich wola przeprowadzenia referendum,a władze muszą się ich głosowi podporządkować .

Jako drugi problem wskazał obywatelskie projekty ustaw, które są odrzucane przez Sejm, często w pierwszym czytaniu.

Potrzebna jest jedna, absolutna zmiana. Jeżeli 1 proc. osób uprawnionych do głosowania, podpisze się pod obywatelskim projektem ustawy, to muszą się odbyć w Sejmie co najmniej dwa czytania tego projektu, aby obywatele nie mieli poczucia że nie szanuje się ich woli, wysiłku i pracy

— podkreślił Duda. Wskazał także na drugi element, nieodzowny dla demokracji.

W każdej uczciwej demokracji opozycja ma prawa gwarantowane. Dziś jest z tym bardzo źle w polskim Sejmie

— powiedział, wskazując na złe zapisy i obyczaje, co uniemożliwia opozycji działanie.

Dlatego jedną z propozycji, którą z całą pewnością chciałbym, mam nadzieję jako przyszły prezydent, zgłosić do przyszłej konstytucji, nowej konstytucji, jaką będzie miała - wierzę w to- Rzeczpospolita, jest uprawnienie lidera opozycji, aby zabierać głos bezpośrednio po premierze w czasie każdej debaty

— dodał Andrzej Duda.

mall