Zmiana konstytucji 25 lat temu była symbolicznym i realnym końcem PRL, a także początkiem III Rzeczypospolitej - mówił prezydent Bronisław Komorowski w 25. rocznicę tego wydarzenia. Nowelizując konstytucję Sejm przywrócił nazwę Rzeczpospolita Polska i godło z orłem w koronie.

Dzisiaj mija równo 25 lat od momentu, w którym Sejm, jeszcze tzw. Sejm kontraktowy, podjął decyzję, która w zasadzie kończyła istnienie PRL

— przypomniał Komorowski, który wspólnie z grupą uczniów wziął udział w uroczystym zapaleniu iluminacji przedstawiającej orła w koronie na fasadzie Pałacu Prezydenckiego. Prezydent podkreślił, że zmiana konstytucji, m.in. ze względu na towarzyszące jej głębokie zmiany ustrojowe w Polsce, „oznaczała koniec PRL-u i oznaczała początek III Rzeczpospolitej”.

Przeprowadzenie zmian w konstytucji PRL - mówił Komorowski - nie tylko symbolicznie, ale także realnie zamykało „okres walki i okres przekształcania Polski po upadku systemu komunistycznego po zwycięstwie wyborczym 4 czerwca 1989 roku”. Podkreślił też, że 25 lat temu do konstytucji, która „była zaprzeczeniem suwerenności państwa” dodano zapisy, „które oznaczały, że Polska stawała się państwem suwerennym, niepodległym, państwem ludzi wolnych, państwem demokratycznym”.

Nowelizacją ustawy zasadniczej z 29 grudnia 1989 r. Sejm zmienił nazwę państwa na Rzeczpospolita Polska i przywrócił godło z orłem w koronie.

29 grudnia 1989 roku za nowelizacją głosowało 374 posłów, 11 wstrzymało się od głosu, a tylko jeden był przeciwny - poseł z PZPR. Artykuł pierwszy znowelizowanej konstytucji głosił:

Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.

Z konstytucji usunięto m.in. ideologiczny wstęp, zdania o socjalizmie i gospodarce planowej oraz regulacje dotyczące przewodniej roli Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Suwerenem stawał się Naród, rozumiany jako wspólnota równoprawnych obywateli, który „sprawuje władzę przez swych przedstawicieli wybieranych do Sejmu, Senatu i do rad narodowych; sprawowanie władzy następuje także poprzez wyrażanie woli w drodze referendum”.

Odnosząc się do partii politycznych, konstytucja stwierdzała, że zrzeszają one „na zasadach dobrowolności i równości obywateli Rzeczypospolitej Polskiej w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa”.

W kolejnych artykułach zagwarantowano m.in. udział samorządu terytorialnego w sprawowaniu władzy oraz swobodę działalności gospodarczej bez względu na formę własności.

Czytaj również: 25 lat temu została zmieniona nazwa państwa. PRL stał się Rzeczpospolitą Polską

AM/PAP