Rząd nie wycofuje się z kontrowersyjnej reformy. Co dalej z prokuraturą?

Prokurator generalny Andrzej Seremet przedstawił ministrowi sprawiedliwości Cezaremu Grabarczykowi swoje zastrzeżenia i uwagi do nowego regulaminu urzędowania prokuratury - poinformował rzecznik prasowy Prokuratury Generalnej Mateusz Martyniuk.

Martyniuk dodał, że uwagi zostały przekazane podczas wtorkowego spotkania prokuratora generalnego z szefem resortu sprawiedliwości, kolejnego już po objęciu w końcu września urzędu przez Grabarczyka.

Głównie rozmawiano o regulaminie i skutkach wejścia w życie tego rozporządzenia, zwłaszcza w kontekście możliwego radykalnego zwiększenia liczby postępowań w prokuraturach okręgowych i apelacyjnych

— zaznaczył.

Nowy regulamin urzędowania prokuratury, podpisany przez poprzedniego ministra sprawiedliwości Marka Biernackiego, ma wejść w życie od początku przyszłego roku. Już projekt dokumentu wzbudził krytyczne oceny m.in. Seremeta i części środowiska prokuratorskiego. Podnoszono m.in., że duża część spraw, którymi zajmowały się prokuratury rejonowe, zostanie przeniesiona do prokuratur wyższego szczebla; chodzi np. o sprawy korupcyjne i gospodarcze.

Jak powiedział Martyniuk, wtorkowe spotkanie poświęcono właśnie omówieniu przepisów związanych z planowaną zmianą właściwości rzeczowej prokuratur.

W związku z tym rozważana ma być nowelizacja, bądź przedłużenie vacatio legis nowego regulaminu

— powiedział Martyniuk. Dodał, że spotkania ministra z prokuratorem generalnym „z całą pewnością będą kontynuowane” i „do kolejnego dojdzie w niedługim czasie”.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowując nowy regulamin, wskazywało, że ma on dostosować funkcjonowanie prokuratury do nowych zadań związanych z wprowadzaną od lipca 2015 r. wielką reformą procesu karnego: sędzia ma się stać arbitrem rozsądzającym spór między oskarżycielem a obroną - co nosi nazwę kontradyktoryjności. Ograniczona zostanie inicjatywa dowodowa sądu, a rozszerzona - rola stron. Prokurator, który był autorem aktu oskarżenia, ma osobiście występować w danej sprawie w sądzie. Dziś często do sądu przychodzą w zastępstwie prokuratorzy nieznający dobrze danej sprawy.

Regulamin przewiduje m.in. zmianę obciążenia różnych szczebli prokuratur sprawami i przeniesienie części z nich z poziomu prokuratur rejonowych do prokuratur wyższych szczebli. Prokuratury apelacyjne mają prowadzić sprawy o korupcję, o przestępstwa przeciw pokojowi i ludzkości, przeciw państwu oraz o oszustwa znacznej wartości, w tym komputerowe. Prokuratury okręgowe mają prowadzić śledztwa o przestępstwa przeciw obrotowi gospodarczemu i pieniędzmi, o przestępstwa skarbowe oraz inne poważne przestępstwa kryminalne i gospodarcze. Dotychczas wiele drobniejszych spraw z tych kategorii prowadzone jest w prokuratorach rejonowych.

Nasze wnioski są takie, że prokuratury okręgowe i apelacyjne mogą nie być w stanie udźwignąć radykalnego wzrostu liczby postępowań

— zaznaczył Martyniuk. Zaznaczył, że „dowolność w kształtowaniu struktur poszczególnych prokuratur może doprowadzić do chaosu organizacyjnego”.

Dodał, że Prokuratura Generalna zwróciła się do prokuratur apelacyjnych w kraju o szacunkowe dane dotyczące możliwego wzrostu liczby spraw w prokuraturach wyższego szczebla.

Regulamin stanowi także, że do udziału w procesie w obu instancjach ma być wyznaczany prokurator, który prowadził śledztwo lub pisał akt oskarżenia. Zarazem wprowadzona ma zostać - jeśli będzie przemawiało za tym dobro śledztwa - instytucja tzw. współreferenta, czyli drugiego prokuratora znającego daną sprawę, co ma zapewnić obsługę spraw - także w sądach - przez prokuratorów dobrze z nimi zaznajomionych. Przewiduje się też, że w skomplikowanych śledztwach ich obsługa mogłaby być rozłożona na zespół śledczych.

Prokurator generalny zwrócił ministrowi uwagę, iż udział w postępowaniu odwoławczym prokuratora prowadzącego śledztwo jest rozwiązaniem dysfunkcjonalnym i niecelowym. Ponadto regulamin szczegółowo nie określa kwestii działania zespołów prokuratorskich oraz tego, jak ma wyglądać współpraca między prowadzącym śledztwo a współreferentem

— powiedział rzecznik prasowy PG o uwagach Seremeta przekazanych Grabarczykowi.

KL,PAP