Ostre starcie Semka - Gorzelik. Czy działalność RAŚ powinna budzić obawy?

Z dużą ciekawością odnotowaliśmy pojawienie się audycji „Plus Minus wieczorem” na antenie radia RDC. Dominik Zdort wraz z zespołem i publicystami znanymi z łamów weekendowego dodatku „Plus Minus” w piątkowe wieczory debatują nad istotnymi dla Polski i świata problemami.

Inaugurująca audycja była poświęcona problemom separatyzmu - zwłaszcza tego w wydaniu śląskim. Na łamach papierowej wersji „Plusa Minusa” szeroko pisze o tym Piotr Semka. I tak na falach RDC o wątpliwościach wobec celów i działalności Ruchu Autonomii Śląska debatowali właśnie Semka oraz Jerzy Gorzelik, szef RAŚ.

Gorzelik przyznał, że z dużym zainteresowaniem obserwuje to, co się dzieje w Szkocji ws. referendum.

To zapewne nie przyniesie wymiernego efektu w ponad 50% głosów za, ale Szkocka Partia Narodowa już wygrała. (…) Teraz już w zasadzie wiadomo, że w przypadku porażki zwolenników niepodległości Szkocji, będzie rozważana kwestia rozszerzenia szkockiej autonomii

— podkreślał.

Zapewniał przy tym, że politycy i działacze wokół RAŚ mają inne cele:

My mówimy o autonomii regionalnej, w kontekście decentralizacji całego państwa. Co wydaje się być godnym naśladowania w brytyjskim przypadku – to polityczna kultura rozwiązywania sporów. Brytyjczycy uznali, że nie ma co straszyć, dogadali się z władzami szkockimi ws. referendum i to nie pierwszy przykład polubownego rozwiązywania sporów

— zaznaczył, podając przykład Irlandii Północnej.

O co więc chodzi RAŚ? Poproszony o deklarację, że jego ruch nigdy nie będzie dążył do oderwania od Polski, odsyłał do statutu kierowanej przez siebie instytucji.

Jeżeli chodzi o RAŚ – sprawa jest jasna, w nazwie mamy autonomię, a nie secesję. (…) Nie domagamy się oderwania Śląska od Polski i jako RAŚ nie będziemy się tego domagali, ale nie wykluczam, że na Górnym Śląsku pojawią się kiedyś ugrupowania bardziej radykalne niż RAŚ

— przekonywał.

Piotr Semka nie zgodził się z tak postawionym problemem. Przekonywał, że działalność RAŚ jest szkodliwa z wielu powodów.

W każdym ugrupowaniu jest to, co mówią jego przedstawiciele i pewna otulina, którą można rozpoznawać – na przykład na forach internetowych, za pomocą pojawiania się obelżywych witryn. Na przykład słynna witryna – Gorole raus. Jerzy Gorzelik występuje w dwóch rolach – z jednej strony mówi o tym, że wszyscy w Polsce życzymy sobie autonomii, ale w żadnym z innych województw taki ruch nie istnieje, więc chodzi o Śląsk i jego specyficzny status

— tłumaczył.

I dodawał:

Odwoływanie się do autonomii śląskiej musi budzić obawy. Mój współrozmówca mówi tak: RAŚ nie domaga się, być może powstanie inna organizacja… I tego mogą się obawiać ludzie w sprawie oderwania Śląska: że na kolejnym etapie Jerzy Gorzelik powie: ja to już nie, ale moi młodsi koledzy… Już są takie grupy

— zaznaczył publicysta.

Jako jeden z wielu przykładów szkodliwych postulatów RAŚ wymienił podejście do historii Polski i Śląska.

Nie każdy chce podręczników historii regionalnej, gdzie powstania będą nazywane wojną domową albo wręcz dywersją

— mówił.

Gorzelik próbował odpierać zarzuty:

Narodowość śląska istnieje, bo taką deklaruje duża grupa ludzi. Fakt, że część mieszkańców Górnego Śląska łączy śląskość z polskością, a część z niemieckością, nie oznacza, że część osób o narodowości śląskiej nie może uznawać się za odrębną nację

— mówił.

I dodawał, że w wielu dziedzinach Warszawa ogranicza działania Śląska.

Problemem podstawowym nie jest to, że w podręcznikach regionalnych historii będą stwierdzenia, które niekoniecznie korespondują z tym, jak redaktor Semka ją interpretuje… (…) Owszem, Warszawa każe, bo są ustalane treści nauczania i one nie obejmują historii Górnego Śląska!

— irytował się Gorzelik.

Semka odpowiadał:

W programach szkolnych są zalecenia na temat prowadzenia lokalnych historii, lokalnych postaci. Są możliwości, aby uzupełniać ten program: tak samo jest w Gdańsku i w innych rejonach

— tłumaczył publicysta.

Zaznaczył przy tym, że RAŚ szantażuje w stylu: albo spełnicie nasze postulaty, albo będzie jeszcze gorzej, co - zdaniem Semki - jest nie do przyjęcia. Zwracał uwagę na podobny problem w Katalonii:

Punktem odniesienia dla katalońskich separatystów były rządy Franco. Problem był inny – duży margines swobód Katalończyków został wykorzystany do poszerzenia horyzontów żądań. Władze w Madrycie doszły do wniosku, że doszliśmy do kompromisu, a wtedy zaczęły się kolejne żądania. To słuszne porównanie do ruchomego horyzontu żądań środowisk homoseksualnych

— ocenił.

Szef RAŚ mówił dużo o wyjątkowości Śląska. Podkreślał, że problemy, z jakimi boryka się ten region Polski są wyjątkowe i na dużo większą skalę niż mieszkańców innych terenów.

Śląsk nie jest na garnuszku reszty Polski – oczywiście boryka się z olbrzymimi problemami i nie jest już kołem zamachowym polskiej gospodarki, ale wciąż jest od czego odcinać kupony

— ocenił Gorzelik.

Zapewnił, że autonomia, którą proponuje RAŚ, nie jest izolacją. Semka ripostował:

Śląsk sugeruje, że ma problemy nieporównywalne z całą Polską – podam pierwszy z brzegu przykład. Szczecin miał bardzo duże problemy z przemysłem stoczniowym i zmianą wiodących gałęzi przemysłu tego regionu. Wykonuje zmiany bez wymachiwania hasłem autonomii

— stwierdził.

I dodawał:

To, co mnie najbardziej oburza w przypadku RAŚ, to sugerowanie, że posłowie PO czy PiS są bezradnymi marionetkami Warszawy, którzy lekceważą Śląsk. „Pokazowy Ślązak” w kierunku Jerzego Buzka było tego najlepszym przykładem

— mówił.

Semka wymieniał przy tym polityków, którzy już w Warszawie zwracali uwagę na problemy Śląska. Mówił o Janie Olbrychcie, Jerzym Buzku i Jerzym Polaczku.

Te wysiłki dla RAŚ są natychmiast odrzucane. Powstaje myślenie: „Oni są sługusami Warszawy” – mnie tego typu stawianie sprawy oburza

— zaznaczył.

Całość rozmowy można odsłuchać na falach radia RDC.

lw