Obraz po taśmach: katastrofalne oceny NBP, spadek zaufania do państwa, stracił nawet Komorowski. Nic się nie stało?

Notowania Narodowego Banku Polskiego, które przez ostatnie cztery lata można było określać mianem stosunkowo stabilnych, od marca tego roku pogorszyły się, co nie zmienia jednak faktu, że nadal wypadają one raczej korzystnie

— napisano w oficjalnym komentarzu do sondażu CBOS.

Komentarz lukruje rzeczywistość, bo - jak czytamy w tym samym komunikacie - po opublikowaniu nielegalnie zarejestrowanych rozmów polityków i urzędników państwowych aż o 16 punktów proc. (w porównaniu z marcem) zmalał odsetek osób pozytywnie oceniających NBP.

Dodano, że na wyniki badania „mogło” wpływać ujawnienie przez tygodnik „Wprost” nielegalnie zarejestrowanej rozmowy prezesa NBP prof. Marka Belki z szefem resortu spraw wewnętrznych Bartłomiejem Sienkiewiczem.

W tej sytuacji to niemal cud, że pracę banku centralnego nadal dobrze ocenia 43 proc. respondentów. Negatywnie NBP ocenia 17 proc. pytanych (wzrost o 4 pkt proc.), a odpowiedź „trudno powiedzieć” wskazało 40 proc. respondentów (wzrost o 12 pkt proc.).

CBOS zwrócił uwagę, że pozytywnie o NBP stosunkowo częściej wypowiadają się osoby w dobrej sytuacji materialnej, o lewicowych poglądach politycznych, pracujący w zawodach rolniczych, a także najmłodsi.

W połowie czerwca „Wprost” opublikował nagrania rozmów m.in. Sienkiewicza z Belką. Na nagraniu, które według tygodnika powstało w 2013 r., słychać jak Sienkiewicz rozmawia z Belką o hipotetycznym wsparciu przez NBP budżetu państwa kilka miesięcy przed wyborami, które może wygrać PiS; Belka w zamian za wsparcie stawia warunek dymisji ówczesnego ministra finansów Jacka Rostowskiego oraz nowelizacji ustawy o banku centralnym.

Sondaż przeprowadzono 3-9 lipca na losowej reprezentatywnej próbie 943 dorosłych mieszkańców.

W ostatnim miesiącu pogorszyły się również notowania prezydenta Bronisława Komorowskiego oraz obu izb parlamentu. W lipcu działalność prezydenta dobrze ocenia 69 proc. badanych, Sejmu - 19 proc., Senatu - 21 proc.

CBOS odnotowuje, że pogorszenie notowań obu izb parlamentu może wynikać ze spadku zaufania do klasy politycznej po wybuchu tzw. afery taśmowej, ale - zaznacza ośrodek - lipcowe notowania obu izb nie należą do najgorszych spośród zarejestrowanych w tym roku.

Od czerwca zwiększył się odsetek badanych źle oceniających działalność Sejmu (o 5 pkt proc., do 65 proc.) i Senatu (o 4 punkty, do 50 proc.). Respondenci zadowoleni z pracy izby niższej stanowią obecnie 19 proc. badanych (spadek o 4 pkt proc.), a z pracy izby wyższej - 21 proc. (spadek o 4 pkt).

Jak zauważa CBOS, dobrze o funkcjonowaniu Sejmu relatywnie częściej wypowiadają się zwolennicy PO i SLD, natomiast najwięcej głosów krytycznych odnotowuje się wśród wyborców Nowej Prawicy Janusza Korwin-Mikkego oraz Prawa i Sprawiedliwości.

Odsetek Polaków dobrze oceniających prezydenturę Bronisława Komorowskiego zmniejszył się od ubiegłego miesiąca o 6 pkt proc., do poziomu 69 proc., co oznacza, że oceny działalności prezydenta powróciły do poziomu sprzed rekordowo wysokich notowań czerwcowych (75 proc.) - według CBOS - związanych prawdopodobnie z pozytywną recepcją obchodów 25. rocznicy wyborów z 4 czerwca 1989 r.

W ciągu ostatniego miesiąca o 3 pkt proc. wzrósł odsetek badanych wyrażających niezadowolenie z działalności prezydenta (z 15 proc. do 18 proc.).

Dobre opinie o działalności prezydenta są deklarowane najczęściej przez respondentów w wieku od 55 do 64 lat, mieszkańców małych miast, rolników oraz osoby o lewicowych poglądach politycznych. Sprzyja im również dobra sytuacja materialna badanych. Natomiast ankietowani znajdujący się w złej sytuacji finansowej, a także uczestniczący w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu, częściej od pozostałych krytykują sposób sprawowania urzędu przez Bronisława Komorowskiego – odnotowuje CBOS.

Pozytywnie o obecnej prezydenturze wypowiada się zdecydowana większość wyborców SLD, PO oraz PSL. Częściej dobrze niż źle oceniają ją również zwolennicy PiS, natomiast badani identyfikujący się z ugrupowaniem Janusza Korwin-Mikkego są na ogół przeciwnego zdania.

Sposób sprawowania urzędu prezydenta przez Bronisława Komorowskiego aprobuje ogromna większość jego wyborców z drugiej tury wyborów prezydenckich, natomiast w ówczesnym elektoracie Jarosława Kaczyńskiego liczba pozytywnych i negatywnych ocen jest zbliżona - wynika z sondażu CBOS.

W lipcu poprawiły się opinie Polaków na temat funkcjonowania władz samorządowych. Obecnie 63 proc. badanych (wzrost o 4 pkt proc.) deklaruje zadowolenie z pracy władz lokalnych w swojej miejscowości, natomiast 26 proc. (spadek o 4 pkt) ocenia ją źle.

Pozytywnie o pracy samorządów częściej wypowiadają się mieszkańcy wsi niż największych aglomeracji, a także, częściej niż inni, ankietowani najsilniej zaangażowani w praktyki religijne. Z kolei relatywnie najwięcej krytyki wobec samorządów odnotowujemy wśród respondentów z małych miast i badanych o lewicowej orientacji politycznej.

Badanie przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo w dniach 3-9 lipca roku na liczącej 943 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych.

Ubyło też pozytywnych ocen sądów i prokuratury. Pracę sądów źle ocenia 42 proc., a prokuratury 39 proc. respondentów; ubyło pozytywnych ocen obu instytucji. - wykazał lipcowy sondaż CBOS, przeprowadzony po opublikowaniu przez tygodnik „Wprost” nagrań nielegalnie podsłuchanych rozmów polityków i innych osób publicznych.

Według CBOS Polacy częściej niż cztery miesiące temu mają trudności, by w sposób jednoznaczny odnieść się do funkcjonowania sądów i prokuratury, jednak obie instytucje straciły w opinii respondentów.

W lipcowym sondażu działalność sądów dobrze oceniła ponad jedna czwarta (28 proc.) badanych - o 5 punktów procentowych mniej niż w marcu. Źle oceniło sądy ponad dwie piąte (42 proc.) ankietowanych - o 2 punkty mniej niż przed czterema miesiącami.

Pozytywną opinię o pracy prokuratury wyraził co czwarty ankietowany (26 proc.) - spadek o 7 punktów procentowych w porównaniu do marca, a negatywną - niemal dwie piąte (39 procent) - o jeden punkt więcej niż w poprzednim sondażu.

Dobrym ocenom działalności obu tych instytucji sprzyjają młody wiek badanych i zadowolenie z własnej sytuacji materialnej.

Badanie z cyklu „Aktualne problemy i wydarzenia” Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło 3-9 lipca metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo na 943-osobowej reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.

PAP/JKUB