Wszystkie kluby poparły w czwartek w Sejmie rządowy projekt wykreślenia z Kodeksu karnego karalności publicznego znieważenia lub poniżenia konstytucyjnego organu RP (np. Sejmu, Senatu, rządu). Projekt trafi do sejmowej komisji kodyfikacyjnej.

Podczas debaty wskazywano, że zapis ten jest reliktem przeszłości, a instytucje państwa same muszą wypracować sobie autorytet u obywateli, którzy mają prawo do ich krytyki w ramach nieskrępowanej wolności słowa. Część posłów krytykowała zaś pozostawienie w Kk karalności znieważenia prezydenta RP.

Obecnie w Kk istnieje przepis przewidujący karę grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku za znieważenie funkcjonariusza publicznego, a do dwóch lat - za publiczne znieważenie organu konstytucyjnego RP: Sejmu, Senatu, Rady Ministrów, Trybunału Konstytucyjnego, KRRiT, NIK, RPO.

W sierpniu rząd przyjął projekt aby nie można już było więcej ścigać obywateli za znieważenie konstytucyjnego organu kolegialnego; pozostanie zaś możliwość ścigania za znieważenie funkcjonariusza publicznego - czyli posła, ministra, sędziego TK czy członka KRRiT (jeśli zniewaga ta nastąpiła podczas i w związku z wykonywaniem danej funkcji publicznej - tak jak karane jest znieważenie policjanta, sędziego, komornika itp.).

Powodem zmiany jest "powszechne uznanie prawa do krytyki organów demokratycznego państwa i pełnego wyrażania poglądów na temat ich funkcjonowania". W uzasadnieniu rząd powołał się też na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, z którego wynika, że funkcjonowanie demokratycznego społeczeństwa wymaga, aby granice dopuszczalnej krytyki dotyczące polityków były szersze niż w przypadku osób prywatnych.

Jednocześnie rząd przyjął, że w Kk pozostanie karalność znieważania prezydenta RP (za co grozi do 3 lat więzienia), choć początkowo planowano wykreślenie także i tego zapisu. Szef Kancelarii Prezydenta RP uznał, że przyczyniłoby się to do "brutalizacji form debaty publicznej". Rząd uwzględnił też argument, że doprowadziłoby to do nierównomiernej ochrony prezydenta Polski oraz głów państw obcych (za których znieważenie w Polsce także grozi do 3 lat więzienia). Ponadto karalności znieważenia prezydenta RP nie zakwestionował Trybunał Konstytucyjny.

Wiceminister sprawiedliwości Wojciech Węgrzyn powiedział posłom, że liczba skazanych prawomocnie w latach 2002-2011 za znieważenie konstytucyjnego organu RP wynosi 25 osób. W 2011 r. za znieważenie funkcjonariuszy publicznych skazano zaś prawomocnie 14,6 tys. osób.

PAP/Skaj