Telewizyjne deklaracje Obamy: Propozycja Rosji "potencjalnie przełomowa". Senat przekłada głosowanie ws. ataku na Syrię

Najnowsza propozycja Rosji w sprawie nadzoru nad syryjską bronią chemiczną jest potencjalnie przełomowa, ale musi być traktowana sceptycznie - ocenił prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama. Podkreślił, że pojawiła się jako efekt groźby, że USA użyją siły.

Prezydent Obama udzielił w poniedziałek wywiadu sześciu stacjom telewizyjnym, w których był pytany o najnowszą propozycję Rosji w sprawie utworzenia systemu międzynarodowego nadzoru na bronią chemiczną w Syrii.

Sądzę, że należy podchodzić do niej (propozycji) początkowo ze szczyptą soli. Stanowi jednak potencjalnie pozytywne wydarzenie

- powiedział Obama w wywiadzie dla telewizji NBC. 
W wywiadzie dla CNN prezydent ocenił, że propozycja jest "potencjalnie przełomowa" a rząd USA "podejdzie do niej poważnie". Podkreślił, że fakt, iż propozycja w ogóle się pojawiła jest zasługą Stanów Zjednoczonych.

Jest wysoce nieprawdopodobne, byśmy doszli do tego  bez zagrożenia użycia siły (ze strony USA)

- powiedział Obama.

Pytany w telewizji ABC o możliwość "przerwy" w przygotowaniach do  uderzenia w Syrię gdyby syryjska broń chemiczna została zabezpieczona, Obama odpowiedział, że "to możliwe, jeśli do tego dojdzie".

Prezydent we wszystkich wywiadach zastrzegał, że do propozycji rosyjskiej należy podchodzić sceptycznie zważywszy na ostatnie dwa lata wojny domowej w Syrii. Mówił, że propozycja jest kolejnym dowodem, że należy podtrzymywać presję na reżim Baszara el-Asada i dlatego Kongres powinien udzielić poparcia planom administracji.

Jeśli nie podtrzymamy wiarygodnego zagrożenia wojskową presją, nie myślę, byśmy uzyskali porozumienie jakie chcielibyśmy uzyskać

- powiedział Obama.
Dodał, że sekretarz stanu John Kerry ustali ze stroną rosyjską jak dalece poważna jest ich najnowsza propozycja. Podkreślił, że wszelkie działania dyplomatyczne nie mogą jedynie odwlekać lub hamować nacisku na władze w Damaszku. Obama ujawnił też, że o możliwym dyplomatycznym rozwiązaniu sytuacji w Syrii rozmawiał z prezydentem Rosji Władimirem Putinem na szczycie G20.

Tymczasem lider demokratycznej większości w Senacie Harry Reid wycofał poparcie dla planowanego na środę głosowania otwierającego formalną debatę przed głosowaniem nad rezolucją o operacji w Syrii - podały w poniedziałek media tłumacząc, że ma to związek z nową rosyjską propozycją.

Reid zmienił swoje stanowisko zaledwie kilka godzin po tym, jak wcześniej w poniedziałek zapewniał, że chce, by w środę odbyło się głosowanie w sprawie formalnego rozpoczęcia debaty o interwencji w Syrii. To otworzyłoby drogę do głosowania Senatu nad rezolucją upoważniającą prezydenta do ograniczonej interwencji w Syrii w odpowiedzi na użycie tam broni chemicznej.

Jednak w poniedziałek wieczorem Reid poinformował, że zmienił zdanie. Powołując się na jego współpracowników, amerykańskie media twierdzą, że Reid chce by przed głosowaniem wyjaśniła się sytuacja z rosyjską propozycją w sprawie nadzoru nad zasobami broni chemicznej w Syrii.

Reid zdecydował się odłożyć głosowanie, bo nie chce wiązać senatorom rąk

- poinformowała telewizja CNN.

Rosyjska propozycja, jak oceniają komentatorzy, zmienia dotychczasową dynamikę wydarzeń wokół planowanej przez USA ograniczonej interwencji w Syrii w odpowiedzi na użycie 21 sierpnia broni chemicznej, co spowodowało śmierć ponad 1400 cywilów.
Obama uważa, że interwencja wojskowa leży w interesie bezpieczeństwa narodowego USA, ale zwrócił się o "zielone światło" w tej sprawie do Kongresu. Analizy dotychczasowych wypowiedzi kongresmenów sugerują jednak, że Obama mógłby nie dostać zgody na interwencję.

Prezydent przyznał w wywiadzie dla NBC, że bierze pod uwagę, że może przegrać głosowanie.

Nie powiedziałbym, że jestem pewny (wyniku głosowania). Ale jestem pewien, że deputowani traktują tą kwestię bardzo poważnie

- powiedział. Kolejny raz uchylił się jednak od ujawnienia jak postąpiłby w takim przypadku.

Minister spraw zagranicznych Rosji - głównego sojusznika Syrii - Siergiej Ławrow zaproponował w poniedziałek umieszczenie syryjskiej broni chemicznej pod kontrolą międzynarodową w celu jejpóźniejszego zniszczenia. Syria natychmiast "pozytywnie przyjęła" tę propozycję - jak poinformował szef syryjskiej dyplomacji Walid el-Mualim.
Wskazując na trwające "międzynarodowe dyskusje" wokół Syrii, lider większości demokratycznej w Senacie Harry Reid wycofał w poniedziałek swoje poparcie dla planowanego na środę głosowaniaotwierającego formalną debatę przed głosowaniem nad rezolucją o operacji w Syrii. Powołując się na jego współpracowników, amerykańskie media twierdzą, że Reid chce by przed głosowaniem wyjaśniła sięsytuacja z rosyjską propozycją.

PAP/ansa