Ponad 50 obrazów i rysunków malarza Jana Chrzana, na których przede wszystkim można zobaczyć walczące w powstaniu kobiety, a także widoki ruin i zniszczenia miasta, znalazło się na wystawie dostępnej dla zwiedzających w Muzeum Powstania Warszawskiego.
W 2004 r. Muzeum Powstania Warszawskiego kupiło ponad 100 obrazów malarza Jana Chrzana, a dwa lata później otrzymało w darze kolejne ponad 120 sztuk. Cała kolekcja malarstwa i rysunku to – jak podkreślają przedstawiciele muzeum - przejmujący notatnik z czasów wojny i powstania. Zbiór obrazów olejnych, akwareli, rysunków i szkiców powstawał zarówno w trakcie walk, jak i wiele lat po ich zakończeniu.
Obrazy i rysunki Jana Chrzana znajdują się w naszej kolekcji od dawna, przez lata były poddawane konserwacji i obecnie możemy zaprezentować na wystawie przynajmniej część tego bogatego, bo liczącego ponad 200 dzieł zbioru. Na wystawie znalazło się 51 obrazów, głównie ze zbiorów muzeum. Jeden, autoportret artysty, pochodzi z kolekcji jego rodziny. Obrazy są przedstawione w nowoczesnej, oszczędnej scenerii z towarzyszącymi im opisami poszczególnym grup
- opowiadała PAP Anna Grzechnik, główny inwentaryzator zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego.
Jak zaznaczyła, zaprezentowane na wystawie "Powstanie Warszawskie w malarstwie Jana Chrzana" obrazy są bezpośrednim świadectwem tego, co się działo podczas walk. "To swoisty pamiętnik artysty, który przedstawiał na obrazach to, czego był świadkiem i co go najbardziej uderzało w czasie zrywu. Na obrazach znalazły się przede wszystkim kobiety walczące w powstaniu, to był temat, który szczególnie go interesował. Można na nich zobaczyć także ruiny i widoki zniszczonego miasta, jednak przede wszystkim przedstawiają one ludzi, ich przeżycia, walkę, reakcje na powstańczą rzeczywistość" - dodała Grzechnik.
Jan Chrzan urodził się 1905 r. w Woli Piaseckiej. Pochodził z niezamożnej rodziny i ciężko pracował, by zdobyć wyższe wykształcenie. Uczył się rysunku i malarstwa w prywatnej Szkole Konrada Krzyżanowskiego, potem studiował w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych.
Podczas wojny działał w konspiracji, ratując dobra polskiej kultury przed wywozem. Był kierownikiem Działu Zabezpieczenia Dzieł Sztuki przy Delegaturze Rządu RP na Warszawę, rejon Śródmieście Północ.
Od października 1944 r. nadzorował ewakuację archiwów, bibliotek i warszawskich muzeów. Brał czynny udział w powstaniu warszawskim, budował barykady, ratował ludzi i pomagał w ewakuacji rannych, w wolnych chwilach szkicując rzeczywistość powstańczą.
Po wojnie działał w Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1957 r. założył i przez lata prowadził Salon Plastyki Współczesnej "Art" w Warszawie. W latach 70. zainicjował i współorganizował popularne wśród mieszkańców Warszawskie Kiermasze Sztuki. Tworzył do końca życia. Gdy po wylewie utracił sprawność w prawej dłoni, próbował malować lewą. W 1980 r. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za całokształt działalności artystycznej. Zmarł w 1993 r. w Warszawie.
Jan Chrzan pracował nad zbiorem prac o tematyce związanej z powstaniem warszawskim kilkadziesiąt lat. Nigdy ich publicznie nie wystawiał, uważając za zbyt cenne i osobiste. Rodzina artysty udostępniła je dopiero sześć lat po jego śmierci, większą część cyklu przekazując do Muzeum Powstania Warszawskiego.
Wystawa "Powstanie Warszawskie w malarstwie Jana Chrzana" będzie czynna od 31 lipca do 31 grudnia.
Ekspozycja jest częścią obchodów 69. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego, których patronem medialnym jest Polska Agencja Prasowa.
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/163127-mpw-wystawa-powstanie-warszawskie-w-malarstwie-jana-chrzana
