"Staję pod krzyżem Chrystusa, aby na polskiej ziemi odprawiać nadzwyczajny jubileusz Roku Odkupienia". 30 lat temu Jan Paweł II przybył do Polski z II pielgrzymką

O godz. 17.00 uderzyły dzwony wszystkich kościołów w Warszawie i całej Polsce. Papież Jan Paweł II wylądował na lotnisku Okęcie w Warszawie. W imieniu władz państwowych witał go przewodniczący Rady Państwa prof. Henryk Jabłoński, w imieniu Episkopatu – Prymas Polski Józef kardynał Glemp.

W powitalnym przemówieniu Ojciec Święty mówił o Polsce we wzruszających słowach:

Polska jest matką szczególną. Niełatwe są jej dzieje, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich stuleci. Jest matką, która wiele przecierpiała i wciąż na nowo cierpi. Dlatego też ma prawo do miłości szczególnej.

Witany przez entuzjastyczne tłumy przejechał na Stare Miasto, kierując pierwsze kroki do Katedry i grobu Prymasa Tysiąclecia. Przypomniał, że kard. Wyszyński „był człowiekiem wolnym – i uczył nas, swoich rodaków, prawdziwej wolności.” Dziękował też Trójcy Przenajświętszej za „wielką posługę Prymasa Tysiąclecia”, wspominając, że „Opatrzność Boża zaoszczędziła mu bolesnych wydarzeń, które łączą się z datą 13 grudnia 1981 r”. To zdanie komunistyczna cenzura wyrzuciła z tekstu papieskiego, opublikowanego nazajutrz w prasie.

Wraz z wszystkimi moimi Rodakami – zwłaszcza z tymi, którzy najboleśniej czują cierpki smak zawodu, upokorzenia, cierpienia, pozbawienia wolności, krzywdy, podeptanej godności człowieka staję pod krzyżem Chrystusa, aby na polskiej ziemi odprawiać nadzwyczajny jubileusz Roku Odkupienia

– mówił Jan Paweł II podczas homilii w katedrze św. Jana Chrzciciela, 16 czerwca.

Papieża witały w stolicy tłumy, wznosząc do góry palce na znak zwycięstwa w kształcie litery „V”, której, jak powiedział gen. Jaruzelski, nie ma w polskim alfabecie.

Władze musiały czuć się niepewnie, gdy tysiące ludzie przemaszerowało sprzed katedry Krakowskim Przedmieściem i Nowym Światem obok gmachu KC PZPR skandując złowróżbne dla rządzących  hasła: „So-li-dar-ność”, „De-mo-kra-cja”. 

Drugą pielgrzymkę do Ojczyzny Jan Paweł II odbył w czasie trwającego stanu wojennego, ogłoszonego przez juntę gen. Wojciecha Jaruzelskiego.

Choć stan wojenny został zawieszony, społeczeństwo nadal było załamane i smutne po zdelegalizowaniu  przez komunistów „Solidarności” i ograniczeniu swobód obywatelskich.  W dalszym ciągu  kilkuset działaczy pozostawało w więzieniach. Dlatego opozycja ostrzegała, że komuniści będą chcieli  wykorzystać pielgrzymkę papieską do celów politycznych, jako legitymizację słuszności swoich działań.

Ojciec Święty miał przyjechać do Polski w sierpniu 1982 r.,  na sześćsetlecie cudownego obrazu na Jasnej Górze. Władze PRL, obawiając się, że obecność Jana Pawła II mogłaby ośmielić jego rodaków do manifestacji i protestów antypaństwowych, opóźniły termin pielgrzymki. Aparat bezpieczeństwa, aby zdyskredytować „Solidarność” ostrzegał przed rzekomymi 350 grupami terrorystycznymi.

Pielgrzymkę poprzedziły burzliwe momentami rozmowy strony kościelnej i państwowej. Komuniści nie wyrazili zgody, aby na trasie znalazł się Lublin, bo leży za blisko granicy ze Związkiem Radzieckim, oraz Szczecin i Gdańsk, miasta kojarzone z porozumieniami sierpniowymi z 1980 r., gdzie – jak się obawiali – mogłoby dojść do pro-solidarnościowych demonstracji.

Ze względu na niezadowolenie społeczne władze PRL zintensyfikowały działania w celu zneutralizowania opozycji oraz odważnych wobec reżimu księży. Dokumenty PRL-owskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych mówią o 62 tysiącach tajnych współpracownikach, którzy przekazali informacje o 161 tysiącach osób ze środowisk opozycyjnych.

Przed pielgrzymką w ramach akcji „Zorza ‘83” Służba Bezpieczeństwa skaptowała 350 tłumaczy z ponad 400 zatrudnionych do obsługi dziennikarzy zachodnich akredytowanych w Polsce, zainstalowała podsłuchy w 184 mieszkaniach korespondentów zagranicznych.

W tym kontekście w sposób szczególny wybrzmiewa przemówienie Wojciecha Jaruzelskiego, wygłoszone do Ojca Świętego w dniu jego przybycia do Ojczyzny:

 

 

Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego zaprasza na wystawę plenerową dostępną od 2 czerwca do 15 listopada 2013 r. na terenie kompleksu Centrum Opatrzności Bożej przy ul. Prymasa Hlonda 1. Przedsięwzięcie to jest integralnym elementem szerszego projektu Muzeum poświęconego 30. rocznicy II pielgrzymki Ojca Świętego do Ojczyzny, obejmującego również konferencję naukową i cykl działań edukacyjnych.