ZAREMBA o GOREJĄCYM KRZEWIE Holland: Nigdy dosyć przypominania, czym był komunizm

Czym bardziej zacietrzewione bywają polityczne wypowiedzi Agnieszki Holland, tym bardziej chciałbym ją odesłać do jej własnych filmów. Jest wśród nich parę niewypałów, ale przeważają dzieła spokojne, mądre, niejednoznaczne. I nikogo nie stygmatyzujące, co zdarza się jej samej, gdy zbiera jej się na komentowanie rzeczywistości.

Trzyczęściowy serial „Krzew gorejący” nakręcony przez czeską telewizję HBO wraca do czasów komunizmu. Konkretnie do jednego z najbardziej strasznych epizodów okupacji Czechosłowacji przez Sowietów i resztę bloku komunistycznego rozpoczętej 1968 roku. W styczniu roku następnego w Pradze spalił się na oczach przechodniów 21-letni student Jan Palach. Dla mojego pokolenia był symbolem. Pamiętam piosenki o nim wygrywane na gitarze na studenckich obozach w czasach Jaruzelskiego, a więc w kilkanaście lat później.

Akurat zmagania z dokumentowaniem komunistycznej rzeczywistości nie zawsze się, moim zdaniem, Holland udawały. Nakręcony na Zachodzie w latach 80. „Zabić księdza” o historii mordu na warszawskim kapłanie Jerzym Popiełuszce był robiony za bardzo pod zachodnich widzów. Czuło się w nim brak wyczucia polskich realiów widzianych z odległości, a choć w intencji Holland miał ilustrować także komplikacje zachodzące w duszy mordercy, mnie wydawał się nazbyt plakatowy, efekciarski.

Tym razem jest całkiem inaczej. Nie znam realiów czeskich, ale mam wrażenie, że udało jej się oddać klimat smutnej szarości miasta spacyfikowanego przez sowiecką i inne „bratnie” armie, a przedtem pacyfikowanego przez kilkadziesiąt lat komunizmu.

Czytaj dalej recenzję Piotra Zaremby filmu "Gorejący krzew" o walce Czechów z komunizmem. Tylko na wNas.pl!