Pożegnanie wielkiej damy polskiej opery. Maria Fołtyn spoczęła na Starych Powązkach

Znakomita śpiewaczka, wielka propagatorka twórczości Stanisława Moniuszki, wytworna dama, niezwykła osobowość - tak Marię Fołtyn wspominali reprezentanci środowisk artystycznych i władz. Artystkę pożegnano w poniedziałek w Warszawie.

Obdarzona była pięknym głosem, wielką siłą charakteru i niezwykłą osobowością

- napisał minister kultury Bogdan Zdrojewski w liście odczytanym przez wiceminister Małgorzatę Omilanowską podczas poniedziałkowej uroczystości w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej, gdzie wystawiono trumnę z ciałem zmarłej śpiewaczki.

Do historii muzyki przejdą jej niepowtarzalne interpretacje moniuszkowskich arii, którym podarowała nowe życie na scenach operowych całego świata

- podkreślił minister.

Po ceremonii w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej odbyły się uroczystości pogrzebowe. Rozpoczęła je msza św. w kościele św. Karola Boromeusza. Maria Fołtyn spoczęła na warszawskich Starych Powązkach.

Dyrektor Teatru Wielkiego-Opery Narodowej Waldemar Dąbrowski wspominał pierwsze spotkanie ze słynną śpiewaczką pod koniec lat 70. w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Jak mówił, piękna i wytworna, oparta o ramię przystojnego mężczyzny, miała na sobie suknię, która "nadawała siermiężnej rzeczywistości tamtych lat wartość luksusu".

Gdybyśmy w Polsce dysponowali tytułem śpiewaczki narodowej, to właśnie Marii Fołtyn należałby się on przede wszystkim

- podkreślił prezes Związku Artystów Scen Polskich Olgierd Łukaszewicz nawiązując do faktu, że karierę związała z twórczością Stanisława Moniuszki. Jak przypomniał, artystka "urodziła się w Radomiu, w środowisku odległym od sztuki, a na drogę artystycznego powołania pomagali jej wyjść zwykli ludzie".

Reżyser Jerzy Karwowski poznał Fołtyn podczas niemieckiej okupacji w Radomiu w 1940 r.

Miałem wtedy 17 lat, mieszkałem z rodzicami. Wracając wczesną wiosną do domu usłyszałem na podwórzu śpiewający głos. Płynął on z mieszkania mojej koleżanki. Pobiegłem tam i w ten sposób poznałem Marię

- wspominał. Śpiewaczka ćwiczyła wówczas pieśń "Ave Maria", którą miała wykonać w kościele.

Wielki wkład Marii Fołtyn w propagowanie twórczości Moniuszki na świecie podkreśliła prapraprawnuczka kompozytora, Elżbieta Janowska-Moniuszko. Jak przypomniała, Fołtyn wyreżyserowała "Halkę" na Kubie z Yolandą Hernandez, ciemnoskórą śpiewaczką w roli tytułowej, a także w Japonii, Brazylii, Turcji i Meksyku.

Dziwiłam się, gdy w Meksyku zmieniła libretto. Zgodnie z jej życzeniem Jontek zabija Janusza z zemsty. Zapytałam ją, dlaczego tak zrobiła, odpowiedziała, że musiała dostosować operę do mentalności meksykańskiej

- mówiła potomkini kompozytora.

Do perfekcji opanowała technikę wokalną

- wspominała Fołtyn śpiewaczka Wanda Bargiełowska-Bargeyllo.

Maria, obok talentu wokalnego i reżyserskiego, była wielkim pedagogiem, wielkim przyjacielem młodych śpiewaków, wykształciła kilka wspaniałych śpiewaczek

- mówiła.

Miała na tyle rozwiniętą wyobraźnię wokalną, że choć sama była sopranem dramatycznym, doprowadziła sopran koloraturowy Annę Kutkowską-Kass do wielkich ról

- zaznaczyła Bargiełowska-Bargeyllo.

Maria Fołtyn urodziła się 28 stycznia 1924 r. w Radomiu, zmarła w niedzielę 2 grudnia w Warszawie. Studia wokalne odbyła pod kierunkiem Adama Didura w Katowicach, a po jego śmierci kształciła się u Wandy Hendrich i Adama Ludwiga w Sopocie. W późniejszym okresie korzystała jeszcze z wokalnej opieki Ady Sari w Warszawie i Giulli Tess w Vercelli.

Debiutowała na scenie w Gdańsku w 1949 r. tytułową rolą w operze "Halka" Stanisława Moniuszki.

Repertuar operowy artystki był bardzo rozległy. Oprócz partii moniuszkowskich odnosiła także sukcesy w sopranowych partiach dzieł Giacomo Pucciniego (rola tytułowa w "Tosce"), Piotra Czajkowskiego (Liza w "Damie Pikowej" i Tatiana w "Eugeniuszu Onieginie"), Giuseppe Verdiego (rola tytułowa w "Aidzie", Leonora w "Trubadurze", Abigail w "Nabucco"), Richarda Wagnera (Senta w "Holendrze Tułaczu", Elza w "Lohengrinie").

Zdobyła rozgłos występując na scenach na całym świecie. W 1971 r. zakończyła karierę wokalną. Po ukończeniu reżyserii w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie zajęła się reżyserią operową. Życiową pasją artystki stało się popularyzowanie muzyki Moniuszki w Polsce i za granicą. Jako reżyser zrealizowała wszystkie dzieła sceniczne kompozytora.

W latach 1978-98 Fołtyn była dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie Zdroju. W 1988 r. założyła w Warszawie Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki i została jego prezesem. W 1992 r. zainicjowała i została dyrektorem oraz jurorem Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki, który odbywa się co trzy lata w Warszawie.