"W Polsce od wielu lat ani szkoła, ani wojsko, ani większość mediów, ani dom nie uczą i nie wychowują w duchu patriotyzmu i odpowiedzialności za kraj"

Carl von Clausewitz, autor podręcznika „O wojnie” tak pisał o Polakach:

…ich nikczemne obyczaje państwowe i niezmierzona lekkomyślność szły ręka w rękę i w ten sposób pędzili w przepaść,

a Aleksander hrabia Fredro

…nie pomoże męstwo, gdzie przezorność mała, samobójcze skłonności Polska ma i miała.

 

Usypiają nas

Wniosek nasuwa się sam. Największym zagrożeniem dla własnego bezpieczeństwa jest własna słabość wynikająca często z błędnego przeświadczenia, że nikt nam nie zagraża.

Niestety, kategoria bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa ekonomicznego państwa i narodu coraz rzadziej pojawia się w debatach publicznych. Z drugiej strony coraz częściej padają zapewnienia ze strony rządzących o naszym całkowitym bezpieczeństwie w wymiarze międzynarodowym. Ten stan rzeczy w kontekście globalnego kryzysu ekonomicznego i zmian w układzie sił politycznych na świecie niepokoją, mam nadzieję, nie tylko mnie.

 

Sami widzieliśmy

Tak niedawno byliśmy świadkami rozpadu systemu, którego siła militarna i polityczna zdawała się być niepodważalna.

Byliśmy także świadkami wojen na terenie Europy, co dla wielu zdawało się przeszłością, która nigdy nie powinna powrócić.

 

Potoczne rozumienie tematu

Można się zgodzić, że termin „bezpieczeństwo ekonomiczne” wymaga nowej definicji i opisu. Zmieniła się sytuacja międzynarodowa – Polska jest w Unii Europejskiej, zmieniła się sytuacja wewnętrzna – znaczna część majątku wytworzonego przez Polaków jest własnością kapitału zagranicznego.

Odkładając na bok spory definicyjne proponuję potoczne rozumienie tego pojęcia. Będzie to wielkość potencjału ekonomicznego, stan świadomości obywateli oraz przedstawicieli organów państwa, które pozwalają samodzielnie decydować o kierunku, celach i dynamice rozwoju gospodarczego oraz skutecznie zapobiegać zagrożeniom.

Bezpieczeństwo ekonomiczne to zatem bycie gospodarzem we własnym kraju. To taki stan państwa i jego instytucji, który ze względu na siłę własnego potencjału wyklucza ryzyko ataku z zewnątrz.

Wszyscy autorzy zajmujący się problematyką bezpieczeństwa podkreślają, że sfera świadomości obywatelskiej i poczucia odpowiedzialności struktur politycznych i instytucji państwowych jest czynnikiem decydującym.

 

Złe wychowanie

Tymczasem w Polsce od wielu lat ani szkoła, ani wojsko (po zlikwidowaniu obowiązkowej służby wojskowej), ani większość mediów, ani dom nie uczą i nie wychowują w duchu patriotyzmu i odpowiedzialności za kraj.

Sfery polityczne, które przez wiele lat uczestniczą w sprawowaniu władzy, swą postawą i przyzwoleniem na rabunkową wyprzedaż majątku, korupcję, prywatę, działaniem w imię własnych ambicji i korzyści – dały dowody, że odpowiedzialność za państwo i naród jest dla nich pustym frazesem.

 

Tak niestety jest

W sferze realnej wewnętrzne bezpieczeństwo ekonomiczne warunkowane jest przede wszystkim udziałem we własności majątku i wynikającym stąd wpływem na decyzje tego majątku dotyczące.

Dane, które przytoczę, zmuszają do refleksji, więcej – smutnej konstatacji, że przestaliśmy być gospodarzem we własnym kraju.

Na koniec 2007 roku własnością kapitału zagranicznego w Polsce były: banki w 70%, przemysł przetwórczy w 48%, budownictwo w 32%, handel i usługi w 54%, hotele i restauracje w 35%, transport i łączność w 20%.

Prawa do zysku zostały w lwiej części przeniesione w ręce kapitału zagranicznego. Jeśli dodać, że poziom płac w Polsce jest kilkukrotnie niższy niż w krajach wysoko rozwiniętych, a wydajność pracy zbliżona do poziomu światowego, to jasne jest, że zyski przedsiębiorstw zagranicznych są ogromne.

Bezpieczeństwo wewnętrzne uwarunkowane jest też skalą obrotów i powiązaniami podziemia gospodarczego z urzędnikami i politykami. Według różnych szacunków nieudokumentowany obrót gospodarczy, którego celem jest unikanie płacenia podatków systematycznie rośnie i stanowi od 10% do 20% oficjalnych obrotów gospodarczych. Z afer: hazardowej, Amber Gold, widać, że podziemie gospodarcze swymi mackami sięga na salony władzy.

dr Dariusz Grabowski