„ŚMIERĆ BRAMĄ ŻYCIA” – nowa wystawa w Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku

Nakłania do refleksji nad sensem życia, przemijaniem i znaczeniem śmierci w dzisiejszych czasach. Wystawę „Mors ianua vitae - Śmierć bramą życia” od 27 października 2012 r. można oglądać w Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku.

Podejście człowieka do śmierci ulega ciągłym zmianom. Dawne kultury wytworzyły model „śmierci oswojonej” – ludzie umierali w domach, otoczeni najbliższymi, pogodzeni z tym faktem. Wiek dziewiętnasty przyniósł załamanie się tego modelu. Zmianie uległa relacja między umierającym, a otoczeniem. Dziś śmierć została niejako usunięta z przestrzeni życia publicznego. W cywilizacji nastawionej na sukces i wolność, witalność i energię życiową, jeśli nie można jej pokonać, musi podlegać zignorowaniu. Wizerunek śmierci ukazywany przez środki masowego przekazu ulega odrealnieniu – staje się bezosobowa, mechaniczna, często przybierając formy rozrywki.

Wystawa „Mors ianua vitae (Śmierć bramą życia). Chrześcijańskie obyczaje pogrzebowe” ma na celu pokazanie fragmentu prawdy o śmierci poprzez obiekty, które jej towarzyszyły, obrazowały lub miały z nią związek w czasach, kiedy była ona jeszcze nieodłączną częścią życia.

- Ekspozycja poprowadzi zwiedzającego od śmierci Chrystusa, którą chrześcijanie rozumieją jako Bramę Życia, poprzez śmierć męczenników za wiarę, do śmierci indywidualnej, która kończy biologiczne życie ciała, a uwalnia duszę. Następnie powiedzie drogą ciała (poprzez obrzędy pogrzebu, pochówek i jego upamiętnienie) i drogą duszy, aż do rzeczy ostatecznych takich jak: niebo, piekło, czyściec i sąd ostateczny – mówi kurator wystawy, dyrektor Muzeum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie ks. prałat dr Jacek Maciej Wojtkowski. - Naszą intencją jest także pokazanie dziedzictwa historycznego Warmii i Mazur. Dlatego obok opowieści o obrzędzie pogrzebowym Kościoła rzymskokatolickiego są zabytki związane z obrzędem pogrzebowym Kościoła ewangelicko-augsburskiego – tłumaczy ks. Wojtkowski.

Chronologiczny zakres wystawy oraz dokumentujących ją obiektów obejmuje czasy od końca XV do początku XX wieku. Wśród zasługujących na szczególną uwagę eksponatów znalazły się m.in.: krucyfiks z roku 1700, z kościoła p.w. Nawiedzenia NMP w Błudowie, dwie dziewiętnastowieczne trumny z kościoła p.w. św. Stanisława w Waplewie i kościoła p.w. św. Katarzyny w Brąswałdzie, chorągwie pogrzebowe ze zbiorów Muzeum w Kętrzynie. Unikatem, nie tylko w skali Polski, jest gotyckie łoże z początku XVI wieku.

- Eksponaty zgromadzone na wystawie mówią nie tylko o śmierci, ale także o nadziei na życie po śmierci – mówi bp dr Jacek Jazierski, wikariusz generalny archidiecezji warmińskiej.

– Wskazują na nieśmiertelność, na przezwyciężenie tego co nas wszystkich spotyka w chwili śmierci. Na tej wystawie trzeba szukać znaków nadziei chrześcijańskiej.

Znakiem graficznym wystawy jest detal z epitafium kanonika Adama Zygmunta Konarskiego (1685 r.) z katedry p.w. Wniebowzięcia NMP we Fromborku. Emblemat, przedstawiający trzy czaszki ludzkie dźwigające książkę i uskrzydloną klepsydrę uzmysłowić ma widzom, że śmieć leży u podstaw naszej ziemskiej egzystencji, a księga doczesnego życia zostanie zamknięta, kiedy tylko minie nasz, tak błyskawicznie upływający czas.

Ekspozycję w dawnym Pałacu Biskupim na wzgórzu katedralnym we Fromborku będzie można oglądać do października 2013 r. Za realizację wystawy odpowiada firma Apella S.A.