Prokuratorzy mają już swój Zbiór Zasad Etyki Zawodowej. Jak szybko zaczną się do niego stosować?

Krajowa Rada Prokuratury uchwaliła Zbiór Zasad Etyki Zawodowej Prokuratorów. Dokument opisuje obowiązki wiążące się ze sprawowaniem urzędu prokuratora. Wylicza też ograniczenia osobiste w służbie oraz poza służbą - poinformował szef KRP prok. Edward Zalewski.

Jak powiedział w środę wieczorem w TVP Info, dokument zacznie obowiązywać w piątek. Został już
przesłany do prokuratorów apelacyjnych z prośbą o przekazanie go wszystkim podległym prokuratorom.

Prawo do uchwalenia Zbioru Zasad Etyki Zawodowej Prokuratorów i czuwania nad przestrzeganiem
przyjętych standardów dała Krajowej Radzie Prokuratury nowela ustawy o prokuraturze z marca 2010 r., na mocy której KRP została powołana.

W Zbiorze zasad podkreślono m.in., że prokurator przestrzega zasad obiektywizmu, bezstronności i sprawiedliwości, a także dobrych obyczajów, ma na uwadze prawa człowieka i podstawowe wolności, nie demonstruje swoich poglądów politycznych, a z konstytucyjnej wolności słowa korzysta oszczędnie.

KRP stoi na straży przestrzegania tego Zbioru, w związku z tym możemy rozpoznawać sprawy z zarzutu, iż nie był on przestrzegany

- powiedział Zalewski. Dodał, że zapisy uchwalonego dokumentu mogą być też wykorzystywane w postępowaniach dyscyplinarnych wobec prokuratorów.

Projekt dokumentu został upubliczniony w styczniu br. Podkreślono w nim, że prokuratorowi nie wolno wykorzystywać ani nadużywać swojego stanowiska lub funkcji zarówno w interesie własnym, jak i innych osób. Powinien zaś unikać wszelkich zachowań, które mogłyby podważyć zaufanie do jego obiektywizmu i bezstronności.

Jeden z punktów dokumentu stwierdza też, że prokurator zapewnia stronom i innym uczestnikom postępowania wystarczającą informację o ich sytuacji oraz o przysługujących im prawach i ciążących na nich obowiązkach. Przy udzielaniu takiej informacji prokurator ma uwzględnić stopień zdolności informowanej osoby do samodzielnego przedsiębrania czynności w postępowaniu, zważywszy na jej wiek, stan zdrowia, kondycję psychiczną i zaradność, a także umiejętność korzystania z pomocy innych osób, w tym przedstawiciela ustawowego, obrońcy lub pełnomocnika.

Jak powiedział Zalewski, uchwalony Zbiór nie różni się znacząco od projektu ze stycznia.

Zalewski ocenił też, że jednym z czynników, które mogłyby przywrócić zaufanie do prokuratury, byłoby uchwalenie nowej Ustawy o prokuraturze, która zmieniłaby obecny model jej funkcjonowania.

Prokurator nie jest śledczym. Prokurator jest wysokokwalifikowanym prawnikiem, dlatego KRP opowiada się za tzw. modelem sądowym prokuratury, a więc wycofaniem prokuratora z postępowania przygotowawczego i pozostawienie go przede wszystkim na polu sądowym

- powiedział w TVP Info.

Jak zaznaczył, prokuratorska odpowiedzialność powinna zaczynać się w momencie podpisania aktu
oskarżenia.

To prokurator powinien decydować, czy skierować w danej sprawie akt oskarżenia, a miejscem pracy prokuratora powinna być sala sądowa. Natomiast w ramach postępowania przygotowawczego prokurator powinien pełnić raczej funkcję sędziego śledczego, a więc organu nadzorującego policję. Policja powinna mieć więcej uprawnień w ramach postępowania przygotowawczego. W ten sposób otrzymalibyśmy model nowoczesnego wymiaru sprawiedliwości

- dodał.

W ubiegłym tygodniu Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało, że w ciągu trzech tygodni
przygotuje projekt nowej Ustawy o prokuraturze. Ma ona przewidywać m.in. likwidację Krajowej Rady Prokuratury i zwiększenie uprawnień Prokuratora Generalnego.

ansa/PAP