Zmarł Jędrzej Tucholski, wybitny historyk i archiwista, walczący o ujawnienie prawdy o Zbrodni Katyńskiej

Zmarł Jędrzej Tucholski, wybitny historyk i archiwista, badacz Zbrodni Katyńskiej, walczący o ujawnienie o niej prawdy, pracownik IPN.

Jędrzej Tucholski (ur. 24 III 1932 r. w Poznaniu, zm. 22 V 2012 r. w Warszawie), mgr inż.; syn zamordowanego w Katyniu por. rez. dr. Tadeusza Tucholskiego. Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej. Był długoletnim pracownikiem Instytutu Elektrotechniki w Warszawie. W październiku 1989 roku współzałożyciel Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej, który następnie przekształcił się w Niezależny Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyńskiej. Po 1989 r. działał w Stowarzyszeniu Rodzina Katyńska (Federacja Rodzin Katyńskich) w Warszawie oraz Zarządzie Polskiej Fundacji Katyńskiej jako jej przewodniczący. Uczestniczył w ekshumacji ofiar katyńskich w Charkowie i Miednoje w 1991 roku oraz w Katyniu w 1994 roku. Do końca grudnia 1995 r. doradca ministra spraw wewnętrznych Andrzeja Milczanowskiego. W latach 1995–2000 wicedyrektor Centralnego Archiwum, później Archiwum MSWiA. Od czerwca 2000 r. do lipca 2001 r. p.o. dyrektora Archiwum MSWiA, jednocześnie doradca ministra spraw wewnętrznych i administracji Marka Biernackiego. Od 2000 do 2005 roku zastępca dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN, następnie do maja 2008 r. główny specjalista BUiAD. Po odejściu z IPN na emeryturze. W okresie pracy w MSWiA i IPN pozyskał w archiwach Białorusi, Litwy, Rosji i Ukrainy wiele materiałów dotyczących represjonowanych Polaków. Był członkiem grup roboczych: polsko-białoruskiej, polsko-rosyjskiej i polsko-ukraińskiej. 8 kwietnia 2008 r. Rada Polskiej Fundacji Katyńskiej uhonorowała go Medalem Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Był Członkiem Rady Programowej półrocznika „Pamięć i Sprawiedliwość” Instytutu Pamięci Narodowej, redaktorem naukowym i członkiem komitetu redakcyjnego serii „Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku”, a także konsultantem filmu fabularnego „Misja specjalna” (1987 r.). 24 marca 2011 roku Prezydent RP odznaczył go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w upowszechnianiu prawdy katyńskiej. Opublikował m.in. Cichociemni 1941–1945: sylwetki spadochroniarzy, Warszawa 1984 (cztery wydania), Halifax JD 154 nie wrócił, Warszawa 1984 (współautor), Powracali nocą, Warszawa 1988, Spadochronowa opowieść, Warszawa 1991, Mord w Katyniu. Kozielsk – Ostaszków – Starobielsk. Lista ofiar, Warszawa 1991, Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2003 (współautor) i Cichociemni i spadochroniarze 1941–1956, Warszawa 2009.

Oprac. Marcin Majewski, IPN