Wystawa „Germania. Niemiecka polityczność na Górnym Śląsku 1871–1945” będzie prezentowana w Willi Caro w Gliwicach (ul. Dolnych Wałów 8a) od 27 kwietnia do 30 września 2012 r. Ekspozycja powstała we współpracy Muzeum w Gliwicach oraz Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Kuratorzy wystawy: Sebastian Rosenbaum (IPN Katowice) oraz Bogusław Tracz (IPN Katowice) i Anna Kulczyk (Muzeum w Gliwicach).

Ekspozycja jest próbą rekonstrukcji niemieckich symboli politycznych, nurtów ideologicznych, organizacji ideowych, czynnych na Górnym Śląsku od momentu zjednoczenia Niemiec, aż po krach niemieckiej władzy w roku 1945. Niemiecka polityczność to jeden z kluczowych tematów w dziejach Górnego Śląska tego okresu. Wszak Niemcy, dysponując w regionie władzą administracyjną i dominacją w elitach społecznych i kulturowo-politycznych, nadawali ton w ówczesnej polityce, kulturze i gospodarce. To oni budowali dominujące dyskursy ideologiczne i związane z nimi decyzje stricte polityczne. Ten oczywisty fakt nie był jak dotąd w odpowiednim stopniu ukazany, ani w historiografii, ani w muzealnictwie. Pokazywano jedynie wybiórczo pewne elementy niemieckiej polityczności, zwykle te, które pozostawały w konflikcie z rodzącym się od schyłku XIX w. ruchem narodowym polskim.

Celem wystawy jest natomiast możliwie całościowa rekonstrukcja przemian niemieckiej ideologii i polityki na Górnym Śląsku w omawianym okresie. Towarzyszy temu ukazanie środowisk społecznych będących owej ideologii nośnikami (junkrzy, mieszczaństwo, część kleru), jak i organizacji, realizujących patriotyzm i myśl narodową zjednoczonej Rzeszy, takich jak organizacje kombatanckie. Zaprezentowano także zróżnicowanie w obozie niemieckim: wszak obok narodowych liberałów czy konserwatystów obóz ten konstytuowany był także przez polityczny katolicy z Partii Centrum.

Na wystawie znajdzie się wiele obiektów, będących nośnikami treści politycznych. Zaliczyć tu należy m.in. bogaty zbiór plakiet żeliwnych z wizerunkami władców, wybitnych polityków i wojskowych niemieckich oraz motywami symbolicznymi, wykonanych w Odlewni Żeliwa w Gliwicach. Ważną część obiektów stanowią nie pokazywane dotychczas odznaki i sztandary niemieckich organizacji społeczno-politycznych oraz liczne medale i odznaczenia militarne i cywilne. Innym elementem wystawy są militaria i elementy umundurowania, pamiątki z wojen i służby wojskowej. Istotnym elementem wystawy jest ikonografia – pocztówki, zdjęcia z epoki, fotografia portretowa i reportażowa, w większości po raz pierwszy prezentowana publicznie. Militaryzacja codzienności, niemieckie jednostki wojskowe i paramilitarne czasu powstań, propaganda polityczna – to główne tematy polityczne tego zbioru ikonograficznego. Symbolicznym zakończeniem wystawy są fotografie i przedmioty związane z represyjnymi funkcjami ostatniej formy ustrojowej państwa niemieckiego, czyli nazistowskiej Trzeciej Rzeszy.

Wernisaż wystawy 27 kwietnia 2012 r. godz. 17.00 –Willa Caro