ZESPÓŁ WSPIERANIA RADIA MARYJA w służbie Bogu, Kościołowi, Ojczyźnie i Narodowi Polskiemu wyróżniony Złotą Odznaką Radia Maryja z Diamentem 30-523 Kraków, ul. Zamoyskiego 56

Szanowna Pani  Prof. Irena Lipowicz

Rzecznik Praw Obywatelskich

aleja Solidarności 77 00-090 Warszawa

SKARGA

w związku z dyskryminowaniem odbiorców katolickiej Telewizji Trwam przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji podczas procedury przyznawania koncesji na nadawanie programu telewizyjnego w systemie DVB-T

Zespół Wspierania Radia Maryja z uwagą obserwował działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (dalej: KRRiT) przy wypełnianiu przez nią zadania przydzielania koncesji na dostęp do multipleksu. W naszym „Komunikacie” z dnia 1 października 2011 r. stwierdziliśmy, iż „Wykluczenie Telewizji Trwam z udziału w takim przekazie [tj.: dostępu do platformy cyfrowej] odbieramy jako kolejną dyskryminację katolików w Polsce. Dziękujemy wszystkim tym, którzy takie stanowisko wyrazili już w masowo przesyłanych protestach do KRRiT”. Wcześniej zaś – w piśmie z sierpnia 2011 r. do przewodniczącego KRRiT – nasz Zespół wskazał na widoczne dyskryminowanie katolickiego nadawcy przez KRRiT. Wtedy też Fundacja Lux Veritatis skierowała do KRRiT odwołanie od ogłoszonej z końcem lipca 2011 r. decyzji KRRiT o nieprzyznaniu Telewizji Trwam dostępu do multipleksu, który umożliwia cyfrowe nadawanie naziemne jej programu.

Brak rozpatrzenia odwołania w terminie określonym przez KPA, przede wszystkim zaś widoczne dyskryminowanie Telewizji Trwam w procedurze koncesyjnej, wywołało protesty szerokich kręgów społecznych kierowane do KRRiT. Oprócz stowarzyszeń i ruchów katolickich w obronie równego traktowania katolickiej stacji wystąpili jeszcze w ubiegłym roku przedstawiciele wielu partii politycznych, organizacji skupiających środowiska dziennikarskie (obok Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy również Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich), Helsińska Fundacja Praw Człowieka i wiele innych, które swoje wystąpienia przekazywały również opinii publicznej. Wobec braku do końca ubiegłego roku reakcji ze strony KRRiT na odwołanie Fundacji Lux Veritatis rozpoczęło się przesyłanie do KRRiT (z kopią do Biura Radia Maryja) imiennych listów-protestów od obywateli z żądaniem odstąpienia przez KRRiT od dyskryminowania Telewizji Trwam przy przyznawaniu dostępu do multipleksu. Codziennie napływały setki listów z zawartymi w nich setkami imiennych protestów.

W tym czasie również Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski w swym oświadczeniu wydanym dnia 16 stycznia 2012 r. zaapelowała do KRRiT o „przyznanie Telewizji Trwam miejsca w cyfrowym multipleksie” oraz wyraźnie podkreśliła, że „wykluczenie stacji o charakterze religijnym w procesie koncesyjnym narusza zasadę pluralizmu oraz równości wobec prawa”. Wcześniej zaś Ojciec Święty Benedykt XVI w liście wystosowanym przez Sekretarza Stanu Stolicy Apostolskiej z okazji 20. rocznicy rozpoczęcia działalności ewangelizacyjnej przez Radio Maryja (z dnia 1 grudnia 2011 r.) zwrócił również uwagę na ważną i niezastąpioną przez innych nadawców telewizyjnych rolę Telewizji Trwam w przekazywaniu nauczania papieskiego. Ksiądz kardynał Tarcyzjusz Bertone napisał tam m.in.: „Ojciec Święty Benedykt XVI wyraża swą radość z faktu, że dzięki Radiu Maryja i związanej z nim Telewizji Trwam Jego podróże apostolskie, audiencje środowe i inne wystąpienia mogą być odbierane w Polsce w języku ojczystym. Jest to wyraźny wkład w przybliżanie Misji Piotrowej w waszym Kraju i wśród waszych Rodaków na obczyźnie”.

W przywołanych w naszej „Skardze” i w wielu innych wystąpieniach podkreślano, iż decyzja KRRiT odbierana jest jako dyskryminująca katolików w Polsce. W tej sytuacji KRRiT zdecydowała się wcześniej, niż uprzednio zapowiadała, bo 17 stycznia 2012 r., ogłosić, iż podtrzymuje decyzję o nieprzyznaniu Telewizji Trwam miejsca na multipleksie. Argumentacja słowna przedstawiona przez KRRiT świadczyła wyraźnie, iż KRRiT wydała decyzję nie tylko „z naruszeniem podstawowych zasad postępowania administracyjnego, niezgodną z zebranymi w sprawie materiałami i w oderwaniu od złożonych przez Fundację i pozostałych wnioskodawców dokumentów”. Na powyższe zwróciła uwagę Fundacja Lux Veritatis w swym oświadczeniu w dniu 18 stycznia 2012 r.

Negatywna decyzja KRRiT odnośnie do odwołania Fundacji Lux Veritatis i podtrzymanie uniemożliwienia Telewizji Trwam dostępu do multipleksu powoduje, iż nadal napływają listy z protestami od obywateli. Świadczy to dobitnie o przeświadczeniu olbrzymiej liczby Polaków, iż w opisywanej sprawie występuje ewidentnie naruszenie zasad równego traktowania i wyraźne dyskryminowanie odbiorców katolickiej telewizji.

W obowiązującej ustawie o radiofonii i telewizji z dnia 29 grudnia 1992 r. (z uwzględnieniem późniejszych zmian) wyraźnie - w art. 6.1 - stwierdza się, że „Krajowa Rada stoi na straży wolności słowa w radiu i telewizji […] oraz zapewnia otwarty i pluralistyczny charakter radiofonii i telewizji”, a w przyjętej w ubiegłym roku (30 czerwca 2011 r.) ustawie o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej, w art. 7 ust. 1 ustawodawca jednoznacznie zobowiązuje przewodniczącego KRRiT, aby brał pod uwagę „w szczególności konieczność zapewnienia różnorodności programowej w ofercie programów telewizyjnych rozpowszechnianych w sposób cyfrowy drogą rozsiewczą naziemną”. Podjęte przez KRRiT decyzje wyraźnie świadczą o naruszeniu wymagań ustawowych przez ten konstytucyjny organ. Naruszenie to zaś jednoznacznie świadczy o dyskryminowaniu katolików w dostępie do katolickiej telewizji. Nadmieniamy również, iż podparcie przez KRRiT uzasadnienia swej decyzji brakiem odpowiedniego zabezpieczenia finansowego przez nadawcę Telewizji Trwam stoi w sprzeczności z rzeczywistością. Wykazane to zostało wyraźnie w wystąpieniu dyrektora finansowego Fundacji Lux Veritatis na posiedzeniu senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu w dniu 18 stycznia 2012 r. (por. „Nasz Dziennik” z 20.01.2012, s. 12 i 13). Argument KRRiT dotyczący braku finansowego zabezpieczenia wnioskodawcy szczególnie razi nieobiektywnością, gdy porówna się dobrą sytuację Telewizji Trwam, której koncesji odmówiono, z brakiem realnego zabezpieczenia finansowego nadawców, którym koncesję przyznano. 
Szanowna Pani Profesor, 
zwracamy się do Pani jako Rzecznika Praw Obywatelskich, korzystając z uprawnień zapisanych w ustawie o Rzeczniku Praw Obywatelskich z dnia 15 lipca 1987 r. (z późniejszymi zmianami), prosząc o podjęcie czynności, zgodnie z art. 9 pkt 1 tejże ustawy. Spodziewamy się, że występując w obronie dyskryminowanych obywateli, zwróci się Pani do Sejmu o zlecenie Najwyższej Izbie Kontroli przeprowadzenia kontroli w KRRiT w odniesieniu do procesu przydzielania przez nią koncesji na korzystanie z multipleksu. Chodzi w szczególności o zbadanie przez niezależny organ, uprawniony do tego konstytucyjnie, czy występuje odczuwane przez tak wielką rzeszę obywateli dyskryminowanie Telewizji Trwam w tym procesie, a więc „traktowanie [Telewizji Trwam oraz katolików jako odbiorców programu tego nadawcy] mniej korzystnie, niż traktowani są inni wnioskodawcy” (z definicji pojęcia „dyskryminacja” podanej na stronie internetowej RPO).

Szanowna Pani Rzecznik Praw Obywatelskich,

nadmieniamy, że w niedawnej przeszłości Sejm musiał zajmować się zagadnieniem dyskryminowania katolików przez KRRiT. W dniu 15 grudnia 1999 r. Sejm podjął uchwałę zlecającą NIK przeprowadzenie szczegółowej kontroli w KRRiT w zakresie realizacji koncesji dla Radia Maryja. Wobec potwierdzenia przez NIK zarzutów o dyskryminowaniu Radia Maryja przy przyznawaniu częstotliwości i mocy stacji nadawczych Sejm w dniu 26 kwietnia 2001 r. przyjął uchwałę, w której zobowiązał KRRiT „do podjęcia wszelkich działań mających na celu niezwłoczne usunięcie nierównej pozycji Radia Maryja w stosunku do pozostałych nadawców ogólnopolskich”. Tak więc droga przeciwdziałania dyskryminacji w opisanym zakresie została już „przetarta”. Zdajemy sobie sprawę, iż podjęcie uchwały przez Sejm wymaga uzyskania większości, czyli udziału w przyjęciu tej uchwały posłów z partii reprezentowanych obecnie w KRRiT. Jeśli KRRiT oraz współtworzące ten organ partie uważają, iż w procesie przyznawania koncesji nie wystąpiła dyskryminacja opisana przez nas, to uwzględnią wniosek o zbadanie tego procesu przez niezależny i uprawniony do takiego badania organ konstytucyjny, jakim jest NIK. Mamy nadzieję, że również Pani powinno zależeć na dogłębnym rozpoznaniu tej sprawy, a o to właśnie Pani może wnioskować. Mamy nadzieję, że zechce Pani w trybie pilnym skierować odpowiedni wniosek do Sejmu RP.

Z poważaniem

W imieniu Zespołu

Przewodniczący

Prof. dr hab. inż. Janusz Kawecki

Kraków – Warszawa, 23 stycznia 2012 r. Skład Zespołu Wspierania Radia Maryja: prof. dr hab. inż. Włodzimierz Bojarski - Warszawa prof. dr hab. inż. Janusz Kawecki - Kraków prof. dr hab. Andrzej Kaźmierczak - Warszawa prof. dr hab. Aleksander H. Krzymiński - Warszawa prof. dr hab. Janina Marciak-Kozłowska - Warszawa prof. dr hab. Wacław Leszczyński dr h.c. - Wrocław prof. dr hab. inż. Piotr Małoszewski - Monachium prof. dr hab. Janina Moniuszko-Jakoniuk - Białystok prof. dr hab. Kazimierz Tobolski - Poznań prof. dr hab. Ludwika Sadowska - Wrocław prof. dr hab. Jerzy Wojtczak-Szyszkowski - Warszawa dr inż. Antoni Zięba - Kraków 
Z Zespołem stale współpracuje Grupa Wspomagająca licząca ponad 1200 osób i organizacji. 
Do wiadomości: 
1. Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Pan Jan Dworak 2. JE Ksiądz Arcybiskup Józef Michalik - Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski 3. Przewielebny Ojciec Prowincjał Janusz Sok, Prowincja Warszawska Ojców Redemptorystów 4. Fundacja Lux Veritatis - Zarząd 5. Przewielebny Ojciec Tadeusz Rydzyk - Dyrektor Radia Maryja 6. Środki przekazu