Paweł Kowal: Albo umowa stowarzyszeniowa Ukrainy z UE, albo unia celna Ukraina-Rosja

Przewodniczący Delegacji Parlamentu Europejskiego do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Ukraina Paweł Kowal przedstawił na dzisiejszym posiedzeniu Grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów sprawozdanie o stanie negocjacji układu stowarzyszeniowego UE-Ukraina.

Na wstępie Paweł Kowal zauważył, że prace nad umową stowarzyszeniową oraz umową o strefie wolnego handlu rozpoczęły się formalnie w 2008 roku. Zdaniem europosła PJN, "jest to w istocie oferta połowicznego członkostwa z wyłączeniem aspektów politycznych".

Paweł Kowal podkreślił także, że proces negocjacyjny dobiega końca i do rozwiązania zostały kwestie najbardziej kontrowersyjne: sektor rolny i przemysłowy. W opinii Komisji Europejskiej, liberalizacja stawek celnych na najbardziej wrażliwe produkty rolne może nastąpić tylko w ramach kontyngentów taryfowych, natomiast Ukraina zainteresowana jest jak największą liberalizacją w tym zakresie. Ukrainie zależy także na obronie rynku przemysłowego, co stoi w sprzeczności z postulatami KE. Zdaniem Pawła Kowala, sprawa sektora przemysłowego jest wykorzystywana przez Kijów jako argument w negocjacjach nad dopuszczeniem na unijny rynek ukraińskich produktów rolnych.

Paweł Kowal wyraził także pogląd, że Grupa EKR zajmowała najbardziej pragmatyczne i zbalansowane stanowisko w kwestii ukraińskiej, oddzielając sympatie i poglądy polityczne od interesów obu stron. Zdaniem europosła PJN, obóz "Pomarańczowych" - w tym Blok Julii Tymoszenko - związał się blisko z Europejską Partią Ludową, z kolei Partia Regionów Wiktora Janukowycza nawiązała dobre kontakty z Socjalistami, w wyniku czego przedstawiciele dwóch największych frakcji w PE stali się ofiarami wewnętrznej walki partyjnej na Ukrainie, transmitując na forum Parlamentu poglądy ukraińskich partii politycznych.

Paweł Kowal wyraził także nadzieję, że negocjacje umowy stowarzyszeniowej zakończą się podczas polskiej prezydencji w Unii Europejskiej. Jednocześnie zauważył, że jej parafowanie najprawdopodobniej będzie w tym okresie niemożliwe ze względu na konieczność przetłumaczenia umowy na wszystkie języki krajów członkowskich.

Paweł Kowal podkreślił także, że pomimo oficjalnie neutralnego stanowiska Rosji wobec umowy stowarzyszeniowej UE-Ukraina, Moskwa zaprezentowała Kijowowi konkurencyjną propozycję. Jednak zdaniem Kowala, "nie jest możliwe podpisanie umowy stowarzyszeniowej Unii Europejskiej z Ukrainą przy jednoczesnym zawarciu unii celnej pomiędzy Ukrainą i Rosją."

W opinii Pawła Kowala, zarówno prezydent Wiktor Janukowycz jak i ukraiński rząd chcą zakończyć negocjacje z UE. Pojawia się jednak zagrożenie w postaci konfliktu wewnętrznego między władzą, a opozycją. Konieczne jest zatem zaangażowanie opozycji w proces europejski Ukrainy.

Paweł Kowal zakończył swoje wystąpienie optymistycznym akcentem podkreślając, że Wiktor Janukowycz postawił na poprawę relacji z Unią Europejską - złagodzenie reżimu wizowego oraz podpisanie umowy stowarzyszeniowej.