Negocjacje w Brukseli zakończyły się sukcesem dla Polski, jednak niektóre media w naszym kraju informują o sprzecznych wypowiedziach premiera Mateusza Morawieckiego i unijnych liderów ws. praworządności. Tymczasem komentarze w zachodnich mediach mówią zupełnie coś innego.

CZYTAJ TAKŻE:

— Sukces Polski i Węgier! Zachodnie media rozczarowane wynikiem szczytu UE: bez twardego mechanizmu dot. „praworządności”

— Premier: Otwieramy nowy rozdział obecności Polski w UE. Mamy możliwość dogonienia państw, które wydawały się poza zasięgiem

— Bezprecedensowy sukces Polski na szczycie UE. Szymański: Nasza pozycja została znacznie wzmocniona. To duży wysiłek premiera

Unijny szczyt budżetowy

We wtorek zakończył się unijny szczyt budżetowy. Jak informował wcześniej w Brukseli szef rządu, zawarte nad ranem porozumienie daje Polsce na najbliższe siedem lat (do 2027 r.) ponad 124 mld euro w bezpośrednich dotacjach, a razem z uprzywilejowanymi pożyczkami - w sumie 160 mld euro w cenach bieżących. 27-ka uzgodniła powołanie funduszu odbudowy gospodarki po pandemii koronawirusa (jego wartość to 750 mld euro). Z tej sumy 390 mld euro będą stanowiły granty, a 360 mld euro pożyczki. Wartość budżetu UE na kolejną siedmiolatkę wyniesie 1 bln 74 mld euro.

Premier Morawiecki tuż po zakończeniu szczytu powiedział, że „nie ma bezpośredniego połączenia między tak zwaną praworządnością a środkami budżetowymi”. Jednak zdaniem RMF FM mechanizm powiązania unijnego budżetu z przestrzeganiem zasad praworządności został wpisany do dokumentu z wnioskami końcowymi szczytu.

Co w tym temacie mają do powiedzenia zagraniczne media?

Deutsche Welle: Nadzwyczajne czasy wymagają nadzwyczajnych środków UE

Jedyną wadą był brak wykorzystania dźwigni finansowej, aby powstrzymać Polskę i Węgry. Mechanizm łączący wypłatę środków z przestrzeganiem praworządności jest zbyt miękki. Ale to była cena, jaką trzeba było zapłacić, by nie zagrażać całemu kompromisowi. Rozwiązanie problemu Polski i Węgier bezlitośnie wykorzystujących solidarność innych będzie musiało poczekać. Szczyt w Brukseli nie mógł wypełnić wszystkich luk

— informuje Deutsche Welle.

The Guardian: Porozumienie na szczycie UE: co zostało uzgodnione i dlaczego było to takie trudne?

Węgry i Polska wyłaniają się jako najwięksi zwycięzcy. Te rządy, w przypadku których UE prowadzi dochodzenie w sprawie podważania niezależności sądownictwa, skutecznie walczyły z powiązaniem funduszy UE z praworządnością. Przywódcy UE uzgodnili, że propozycja zostanie złożona innego dnia

— tak o negocjacjach pisze z kolei The Guardian.

Reuters: UE opóźnia wprowadzenie rygorystycznych wymogów prawa dla funduszu naprawczego

Daniel Hegedus z think-tanku German Marshall Fund powiedział, że sytuacja jest bardziej zniuansowana. Szczyt „nie uzgodnił konkretnego mechanizmu warunkowania praworządności… ale twierdzenie Morawieckiego i Orbana, że są oni zwolennikami wprowadzenia warunkowości w nowym budżecie, nie jest zgodne ze stanem faktycznym” - powiedział Reuterowi Hegedus

— informuje Reuters.

Hirado.hu: Węgry, Polska „chroniły dumę narodową” podczas rozmów

Przemawiając na konferencji prasowej, która odbyła się wspólnie z polskim premierem Mateuszem Morawieckim w polskiej ambasadzie w Brukseli, węgierski premier Orbán powiedział, że próby powiązania funduszy unijnych z rządami prawa zostały „udaremnione”

— podaje węgierski portal Hirado.hu.

REMIX: Polska i Węgry odnoszą wielkie zwycięstwo na szczycie UE, zachowując weta w sprawie przestrzegania praworządności

Zdaniem Morawieckiego i węgierskiego premiera Viktora Orbána nie ma bezpośredniego powiązania funduszy unijnych z przestrzeganiem praworządności, dzięki czemu zarówno Polska, jak i Węgry uniknęły politycznej kontroli UE

— informuje REMIX.

RT: Węgry i Polska wygrywają, ponieważ UE opóźnia praworządne warunki uzyskania środków na odbudowę

Polska, Węgry i Holandia odniosły we wtorek zwycięstwo po szczycie Unii Europejskiej, który pozostawił otwartą kwestię, w jaki sposób nowy fundusz odbudowy po koronawirusie może być powiązany z wartościami demokratycznymi członków. „W naszych konkluzjach jesteśmy zobowiązani zaakceptować i chronić… zasady poszanowania praworządności” - powiedziała kanclerz Niemiec Angela Merkel

— pisze na swoich łamach Russia Today.

Financial Times: Po maratonie przywódcy UE osiągają porozumienie w sprawie funduszu naprawczego w wysokości 750 mld euro

Kolejnym punktem zapalnym podczas rozmów było powiązanie pieniędzy z poszanowaniem zasad państwa prawa. Nacisk na trudne warunki doprowadził do gróźb ze strony węgierskiego premiera Viktora Orbana, aby zablokować cały pakiet naprawczy. W tej kwestii grupa przywódców pod przewodnictwem kanclerz Merkel i premiera Łotwy Karinsa pracowała nad kompromisowym planem, który pozwoliłby ważonej większości rządów UE na blokowanie płatności na rzecz danego kraju w związku z naruszeniem zasad państwa prawa. Po szczycie Merkel powiedziała, że mechanizm państwa prawa nie będzie „wyróżniał jednego lub dwóch krajów” - nawiązała do sprzeciwu Polski i Węgier, że plan ma na celu usankcjonowanie ich rządów

— podaje Financial Times.

Fundusz naprawczy UE: jak będzie działać plan

Przywódcy walczyli również o nowy mechanizm, który zmusiłby państwa członkowskie do przestrzegania podstawowych wartości demokratycznych UE i zasad praworządności w celu utrzymania przepływu pieniędzy. Nieliberalny premier Węgier Viktor Orban sprzeciwił się tym propozycjom, w wyniku czego przywódcy częściowo przekazali Komisji odpowiedzialność za zaprojektowanie nowych zabezpieczeń budżetowych, jednocześnie zgadzając się, że ważona większość rządów może blokować płatności dla kraju zgodnie z zasadą praworządności

— dodaje Financial Times.

NYT: UE przyjmuje przełomowy bodziec do walki z recesją związaną z koronawirusem

Ale transakcja ta miała wysoką cenę w postaci progresywnych celów związanych z wartościami i normami Unii Europejskiej. Aby zaangażować Węgry i Polskę, przywódcy Unii Europejskiej postanowili złagodzić zastrzeżenie, uzależniając finansowanie od kryteriów praworządności, które rządy obu narodów naruszają. W kolejnej koncesji dla Polski, najbardziej zależnego od węgla kraju bloku, zrezygnowano z wymogu, który zobowiązywałby kraj do neutralności węglowej do 2050 r. , aby wykorzystać część funduszy

— zwraca uwagę New York Times.

Emerging Europe: Węgry i Polska ogłaszają zwycięstwo nad praworządnością

Wydaje się, że przynajmniej na razie udało im się osiągnąć cel: kompromis uzgodniony przez przywódców odkłada na kolejny dzień opracowanie mechanizmu praworządności, choć co najważniejsze, zostanie on uzgodniony kwalifikowaną większością głosów państw członkowskich, co oznacza, że Węgry i Polska nie będą mogły skorzystać z ich weta. Polska będzie również zadowolona z osłabienia popytu na powiązanie funduszy na rzecz transformacji ekologicznej z przystąpieniem do unijnych celów klimatycznych na rok 2050. Polska, która ma być jednym z największych beneficjentów dotacji z funduszu naprawczego, a także potencjalnie kolejne miliardy z „sprawiedliwego funduszu transformacji”, który ma odejść od węgla, jest jedynym krajem członkowskim UE, który nie podpisał zobowiązania do zerowej emisji dwutlenku węgla do 2050 roku

— informuje Emerging Europe.

Balkan Insight: „Historyczny” budżet szczytu UE podoba się przywódcom Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej

Polska i Węgry przedstawiły wspólny front, aby uniknąć porozumienia, które uczyniło poszanowanie praworządności - o których naruszanie przez Brukselę wielokrotnie zarzucano - warunkiem otrzymania środków

— podaje Balkan Insight.

FAZ: Czy tak wyglądają zwycięzcy?

Premier Węgier powiedział po szczycie, że bronił narodowej dumy. Orban jest koronnym spekulantem nie tylko w wewnętrznych rozgrywkach politycznych. (…) Jednak w ostatnich tygodniach szczególnie państwa południowe, które cierpią z powodu pandemii, coraz wyraźniej dawały do zrozumienia, że kompromis, który daje im więcej pieniędzy jest dla nich ważniejszy niż ścisła regulacja rządów prawa. Merkel i Macron również uznali, że kompromis ws. funduszu jest ważniejszy niż sankcje wobec Polski i Węgier

— podkreśla niemiecki Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Deutsche Welle: UE zgadza się na pakiet finansowy zwalczający skutki wirusa

Kwestia rządów prawa była przedmiotem gorącej debaty w ciągu ostatnich 4 dni. Ponieważ węgierski premier Viktor Orban zagroził zawetowaniem całego budżetu, decyzje podjęte na szczycie zawierają jedynie bardzo ogólne odniesienie do praworządności jako kryterium dla wypłat budżetowych. Orban świętował to jako „zwycięstwo” (…). UE oskarża Węgry, a także Polskę, o podważanie i lekceważenie rządów prawa i wartości

— zwraca uwagę Deutsche Welle.

wkt