Dokładnie 80 lat temu, 10 grudnia 1945 r. w Zamościu urodził się Marek Grechuta - piosenkach, poeta, kompozytor, wykonawca takich utworów, jak „Dni, których nie znamy”, „Będziesz moją panią”, „Niepewność” czy „Hop, szklankę piwa”. W zeszłym tygodniu, z okazji 80. rocznicy urodzin artysty, Sejm podjął upamiętniającą Marka Grechutę uchwałę. „W uznaniu wybitnej twórczości Marka Grechuty oraz jego trwałego wpływu na polską kulturę Sejm wyraża wdzięczność oraz oddaje hołd artyście, upamiętniając 80. rocznicę jego urodzin” - napisano. Część posłów - wspólnie z wicemarszałek Moniką Wielichowską - zdecydowała się również na dość nietypową formę upamiętnienia.
Marek Grechuta był synem Zygmunta i Wandy z domu Stryjek – rodzice rozwiedli się, gdy miał 12 lat. Matka w swoim pamiętniku charakteryzowała syna jako „pełnego niepewności, braku wiary we własne siły”. W szkole był prymusem, spokojnym uczniem i synem. Mimo że nie należał do sportowców, był zafascynowany piłką nożną. W Krakowie studiował architekturę. Wraz z Janem Kantym Pawluśkiewiczem na przełomie lat 1966/67 Grechuta założył wraz „Kabaret Architektów Anawa”.
Zadebiutowali w 1967 r. na VI Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie, odnosząc podwójny sukces. Anawa została wyróżniona I nagrodą za aranżację, natomiast sam Grechuta dostał II nagrodę w kategorii wokalistów, ustępując tylko studentce warszawskiej AWF - Maryli Rodowicz. Kabaret wkrótce przekształcił się w zespół muzyczny towarzyszący Markowi Grechucie.
Od pierwszych sukcesów do ostatnich lat życia
Największe sukcesy miał w Opolu. Już w 1968 r. za „Serce” otrzymał nagrodę dziennikarzy. Rok później dostał nagrodę Telewizji Polskiej za piosenkę „Wesele”. Dwukrotnie wyśpiewał tam Nagrody Główne - za „Korowód” w 1971 r. i za „Hop, szklankę piwa” w 1977 roku. Na początku lat 70. artysta prowadził zespół WIEM, z którym nagrał dwa albumy: „Droga za widnokres” (1972) i Magia obłoków” (1974). Po rozpadzie grupy w 1975 r. Marek Grechuta rozpoczął współpracę z Piwnicą pod Baranami.
W grudniu 2001 r. dostał pierwszą Złotą Płytę za album „Dni, których nie znamy”, wydany w serii Złota Kolekcja, sprzedany w liczbie 50 tys. egzemplarzy. Ostatnia płyta Grechuty, zatytułowana „Niezwykłe miejsca”, ukazała się w 2003 r. W tym samym roku nagrał też z zespołem Myslowitz piosenkę „Kraków”. Podczas 43. Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki „Opole 2006” Marek Grechuta dostał Grand Prix za całokształt twórczości, a jego piosenki zaprezentowane zostały podczas koncertu „Świat w obłokach”. W Alei Gwiazd Polskiej Piosenki na opolskim Rynku wmurowano gwiazdę Marka Grechuty, którą odsłonił kompozytor największych przebojów artysty Jan Kanty Pawluśkiewicz. Choroba nie pozwoliła artyście przyjechać do Opola.
Marek Grechuta zmarł 9 października 2006 r. w Krakowie. Spoczywa w Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim.
Uchwała upamiętniająca Marka Grechutę
W piątek 5 grudnia Sejm jednogłośnie podjął uchwałę ws. upamiętnienia Marka Grechuty w 80. rocznicę urodzin.
W uznaniu wybitnej twórczości Marka Grechuty oraz jego trwałego wpływu na polską kulturę Sejm wyraża wdzięczność oraz oddaje hołd artyście, upamiętniając 80. rocznicę jego urodzin
— napisano.
Za uchwałą głosowało 429 posłów, nikt nie był przeciw oraz nikt nie wstrzymał się od głosu.
W 80. rocznicę urodzin Marka Grechuty Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd temu wybitnemu artyście, piosenkarzowi, poecie, kompozytorowi i malarzowi, który na trwałe zapisał się w historii polskiej kultury
— głosi uchwała.
Dodano, że „szczególne miejsce w jego twórczości zajmuje utwór »Wolność« — artystyczny manifest, w którym Marek Grechuta podkreślał, że prawdziwa wolność zaczyna się w człowieku, w jego myślach i postawach, a nie w zewnętrznych deklaracjach. Pieśń ta stała się jednym z symboli duchowego wymiaru wolności w polskiej kulturze końca XX wieku”.
W uchwale podkreślono, że „pamięć o nim najlepiej opisują słowa jego własnych piosenek”. „Któż nie pamięta, że »ważne są tylko te dni, których jeszcze nie znamy, ważnych jest kilka tych chwil, tych na które czekamy«. Któż nie nucił »Będziesz moją panią«, »Ocalić od zapomnienia« czy słów »Pani mi mówi: niemożliwe«. Swoimi utworami Marek Grechuta wyśpiewywał hymn pokolenia, które zrodziło »Solidarność«, co potwierdził udziałem w I Festiwalu Piosenki Prawdziwej w Gdańsku w 1981 r.” - zaznaczono.
Oceniono, że „jego muzyka i poezja ukształtowały wrażliwość kilku pokoleń Polek i Polaków, a jego przesłanie pozostaje żywe do dziś i z pewnością trwać będzie także w przyszłości”.
Jego twórczość wzbogaciła nasze postrzeganie świata, rozszerzyła przestrzeń duchową i ukształtowała gust muzyczny wielu z nas. Jak sam napisał: »Mądrych ludzi trzeba słuchać i jak skarb ich chronić«
— głosi uchwała Sejmu.
Jak napisano, „w uznaniu wybitnej twórczości Marka Grechuty oraz jego trwałego wpływu na polską kulturę Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża wdzięczność oraz oddaje hołd artyście, upamiętniając 80. rocznicę jego urodzin”.
„Dni, których nie znamy” w Sejmie
Dodajmy, że posłowie upamiętnili artystę w dość nietypowy dla Sejmu sposób. Po wygłoszeniu oświadczenia przez posła Marcina Józefaciuka, prowadząca obrady wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska (KO) powiedziała:
Myślałam, że ktoś z państwa w imieniu swojego klubu pokusi się o puszczenie fragmentu jakiejś piosenki. Nie wiem, „Nie dokazuj”, albo „Dni, których nie znamy”, albo „Będziesz moją panią”.
A tu nic, cisza, więc pozwólcie, że ja puszczę wam fragment Grechuty. Tak na dobry wieczór, przed 16 pytaniami, które nas czekają
— podkreśliła polityk.
Wielichowska odtworzyła z telefonu utwór „Dni, których nie znamy”. Grupa parlamentarzystów zaczęła delikatnie podrygiwać w rytm muzyki. Poseł Marcin Józefaciuk oraz parlamentarzysta KO Łukasz Ścieborowski zaczęli nawet klaskać w dłonie.
Mam nadzieję, że nie będziemy musieli ZAIKS-u zapłacić
— spuentowała wicemarszałek.
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/kultura/747926-grechuta-w-sejmie-marszalek-puscila-z-telefonu-znany-utwor
Dziękujemy za przeczytanie artykułu!
Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.