"Wielki Janie Kochanowski, wszędy pełno Ciebie". Para Prezydencka na Narodowym Czytaniu 2025! "Pięknie łączy Polaków"

Para Prezydencka otworzyła finał tegorocznej odsłony akcji „Narodowe Czytanie”. W tym roku cała Polska sięga do twórczości Jana Kochanowskiego. Dobór fragmentów utworów, które odczytali Karol i Marta Nawroccy jest niezwykle aktualny! „Poezja Jana Kochanowskiego jest ‘kapsułą czasu’. Daje nam możliwość sięgnięcia do wieków, okoliczności, miejsc i języka, którego my, współcześni, nie moglibyśmy poznać, gdyby nie Jan Kochanowski, nasi poeci i nasi twórcy” - podkreślił prezydent Karol Nawrocki. „W tym roku, jako gospodarze, inaugurujemy, wspieramy i kontynuujemy tę wspaniałą inicjatywę, która tak pięknie łączy Polaków na całym świecie”- powiedziała Pierwsza Dama Marta Nawrocka, która przypomniała, że rok temu wspólnie z mężem uczestniczyła w akcji Narodowego Czytania - na zaproszenie ówczesnej Pary Prezydenckiej.

W Ogrodzie Saskim utwory Kochanowskiego czytać będą aktorzy: Marta Alaborska, Olga Bończyk, Filip Gurłacz, Maja Hirsch, Joanna Orleańska, Marcin Przybylski, Jan Wieczorkowski i Mirosław Zbrojewicz. Rolę narratora pełni Przemysław Babiarz, a oprawę muzyczną zapewniają pianista Krzysztof Dys, perkusista Tomasz Popowski, klarnecista Paweł Szamburski oraz kontrabasista Ksawery Wójciński.

Akcję zainaugurowała Para Prezydencka.

„Wielki Janie Kochanowski, wszędy pełno ciebie”

Po raz pierwszy inaugurujemy „Narodowe Czytanie” jako Para Prezydencka, ale nie po raz pierwszy bierzemy udział w tej pięknej akcji. W tamtym roku byliśmy tutaj z państwem na zaproszenie ówczesnej Pary Prezydenckiej. W tym roku, jako gospodarze, inaugurujemy, wspieramy i kontynuujemy tę wspaniałą inicjatywę, która tak pięknie łączy Polaków na całym świecie

— powiedziała Pierwsza Dama Marta Nawrocka.

Dziś sięgamy po twórczość Mistrza z Czarnolasu. Ten wyjątkowy poeta jest przedstawicielem polskiego renesansu, nazywany jest również „ojcem polszczyzny”. W jego utworach znajdziemy zachwyt nad polską przyrodą czy rozmowy z Panem Bogiem. Przekazuje on również bolesne doświadczenia, takie jak śmierć swojej ukochanej córki. Uczy nas, jak godnie przyjmować, co przyniesie los. Życzę państwu miłych wrażeń wspólnej lektury

— dodała.

Wielki Janie Kochanowski, wszędy pełno ciebie, dzisiaj, 6 września 2025 r. Pełno dzisiaj w całej Polsce naszego wielkiego mistrza Jana Kochanowskiego i bardzo się z tego cieszę jako prezydent Polski i dziękuję tym, którzy to wydarzenie przygotowali

— podkreślił z kolei prezydent Karol Nawrocki.

Dzięki Narodowemu Czytaniu, które jest już tradycją podtrzymywaną przez kolejnych prezydentów, sięgamy do poezji mistrza Jana Kochanowskiego, który - mimo że mija blisko 5 wieków od jego narodzenia, jest wciąż z nami, jest z Polakami. Jest ojcem polskiego języka poetyckiego, który przetrwał kolejne wieki. I taka jest właściwie istota naszej wspaniałej literatury i dziedzictwa narodowego. Poezja Jana Kochanowskiego jest „kapsułą czasu”. Daje nam możliwość sięgnięcia do wieków, okoliczności, miejsc i języka, którego my, współcześni, nie moglibyśmy poznać, gdyby nie Jan Kochanowski, nasi poeci i nasi twórcy

— dodał.

Literatura, poezja, treny i fraszki Jana Kochanowskiego były także kapsułą czasu która pomogła nam przetrwać okres zniewolenia wieku XIX, bo to w literaturze polskiej zapisana była nasza tożsamość i to, co mogliśmy zamknąć w niepodległym państwie po roku 1918

— zwrócił uwagę.

Co daje nam twórczość Jana Kochanowskiego?

Chciałbym też odnieść się do mojego osobistego doświadczenia i zwrócić się do dzisiejszej młodzieży. Literatura daje nam także głęboką możliwość poruszenia naszej wyobraźni, zobaczenia świata, który być może nie był nam pisany, a którego możemy stać się częścią

— powiedział Nawrocki.

Takie jest moje doświadczenie jako prezydenta Polski dzięki literaturze, dzięki Janowi Kochanowskiemu, który przyglądał się dworowi w XV wieku i dzięki innym twórcom literatury. Jako młody człowiek, któremu nie było pisane, że zostanie szybko prezydentem Polski lub że będzie oglądał ten wielki świat z bliska, dzięki literaturze, dzięki poezji, dzięki polskim twórcom mogłem zobaczyć, że gdzieś tam jest świat, którego być może kiedyś stanę się częścią

— dodał.

Niech żyje wielki mistrz Jan Kochanowski, niech żyje Polska

— podsumował.

Prezydent zwrócił uwagę, że „polszczyzna Jana Kochanowskiego jest bardzo wymagająca”.

Prosimy więc wspólnie z małżonką o życzliwość i uśmiech

— zakończył.

Ciekawy dobór utworów Mistrza z Czarnolasu!

Para Prezydencka odczytała fragmenty - wciąż aktualne - kilku utworów Jana Kochanowskiego.

Trzeba pracą wycierpieć, niewczas podejmować,

Prze ojczyznę na koniec krwie swej nie żałować.

Tak do nieba przychodzą; k temu, synu miły,

Obróć wszytko staranie i twe wszytki siły.

(„O śmierci Jana Tarnowskiego, kasztelana krakowskiego, do syna jego Jana Krzysztofa, hrabie z Tarnowa, kasztelana wojnickiego”)

Niechaj drudzy, jako chcą, prawo rozumieją,

Niechaj pisać i mówić roztropnie umieją:

Za fraszkę ten wasz rozum stanie na ulicy,

Jesli nie będzie pewny żołnierz na granicy.

(„Satyr albo Dziki mąż”)

Może kto ręką sławy dostać w boju,

Może wymową i rządem w pokoju;

Lecz jesli żona męża nie ozdobi,

Mąż prózno robi.

Kto z gospodarstwa, a kto zaś z wysługi

Zbierze pieniądze i z kupiectwa drugi,

Jesli sie żona nie przyłoży k temu,

Zginąć wszytkiemu.

(„Pieśń X”)

Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym,

A Ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym,

Pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością,

Obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością.

(„Na dom w Czarnolesie”)

Ty nie miej za stracone,

Co może być wrócone:

Siła Bóg może wywrócić w godzinie;

A kto Mu kolwiek ufa, nie zaginie.

(„Pieśń IX”)

Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 r. Została zainicjowana przez Bronisława Komorowskiego wspólną lekturą „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Podczas następnych edycji czytano m.in. dzieła Aleksandra Fredry, Henryka Sienkiewicza, „Lalkę” Bolesława Prusa, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, nowele, „Balladynę” Juliusza Słowackiego, „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej, „Ballady i romanse” Mickiewicza, „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej, „Kordiana” Słowackiego. Związane z akcją wydarzenia odbywają się w całej Polsce; organizują je także polskie placówki dyplomatyczne, konsulaty, instytuty kultury i grupy polonijne.

CZYTAJ TAKŻE: Dziś w całej Polsce Narodowe Czytanie. Prezydent Karol Nawrocki wraz z małżonką zaprezentują poezję Jana Kochanowskiego

jj/Prezydent.pl, PAP, staropolska.pl, wolnelektury.pl