Słynny czeski festiwal filmowy Febiofest odebrał Nemanji Emirowi Kusturicy nagrodę, którą reżyser otrzymał w 2017 roku.

Odebrano ją serbskiemu reżyserowi za poparcie reżimu Władimira Putina. Z inicjatywą odebrania nagrody za całokształt twórczości reżyserowi, który jest byłym studentem słynnej Akademii Filmowej w Pradze, wyszedł założyciel festiwalu Fere Fenič.

Powodem jest niedawna decyzja Kusturicy o przyjęciu stanowiska dyrektora moskiewskiego Teatra Rosyjskiej Armii.

Wiadomość o zaangażowaniu reżysera w Moskwie ukazała się dwa dni po tym, jak ta sama armia rosyjska czyjej teatrem ma on kierować, przeprowadziła agresję na Ukrainę.

Decyzja Kusturicy o przyjęciu oferty z Moskwy nie jest zaskoczeniem dla tych, którzy znają jego twórczość. Reżyser, urodzony w Sarajewie w bośniackiej rodzinie, później ochrzczony w serbskiej Cerkwi Prawosławnej, a teraz mianujący się Serbem (przyjął imię Nemanja), zawsze fascynował się Putinem. Pisałem o tym w tekście, który ukazał się kilka lat temu we „Frondzie - miesięczniku Grzegorza Górnego”.

CZYTAJ TAKŻE Pociąg do ciemności. „Po Sarajewie, rodzinnym mieście reżysera Emira Kusturicy, niedawno zaczęła krążyć niewiarygodna historia”

Po tym, jak Władimir Putin zaanektował Krym, Kusturica poparł go otwarcie w serbskich mediach. Przywódca Rosji już od dłuższego czasu jest jego bohaterem, czego dowodem był jego udział w inauguracji prezydenckiej w 2012 r. w Moskwie.

Wcześniej fascynowały go postacie serbskich zbrodniarzy politycznych, takich jak Slobodan Miloszević czy Radovan Karadzić, pośrednio wspierał nawet serbską agresję na Chorwację oraz Bośnię i Hercegowinę.

Fascynacje Kusturicy

Kusturica nigdy nie krył swoich fascynacji mocnymi, skłonnymi do przemocy osobowościami. Na nich budował swoją artystyczną poetykę. Popierał Miloszevicia tylko dlatego, że ocenił, iż jest on najsilniejszy

— powiedział mi kiedyś publicysta z Sarajewa Senad Avdić, który dobrze poznaje Kusturicę.

To niewątpliwie utalentowany reżyser, a niektóre z jego filmów to arcydzieła (przede wszystkim film „Czy pamiętasz Dolly Bell?” z 1981 r.), jako człowiek na ogół miał kiepskie osądy polityczne. Świat kina w dużej mierze ignorował jego zachowania, ale więcej tego nie zrobi.

Ferič wezwał inne festiwale do odebrania nagrody Kusturicy. Biorąc pod uwagę, że Serb jest zdobywcą nagród z Cannes i Wenecji, ciekawie jak zareagują te festiwale.