Muzeum w Pontevedra w hiszpańskiej Galicji zwróci Polsce dwa obrazy z XV w., które zostały skradzione przez nazistów w czasie II wojny światowej i które później trafiły do Hiszpanii – poinformował agencję EFE dyrektor muzeum Juan Manuel Rey.

Obrazy, które wrócą do Polski, to „Dolorosa” (Matka Bolesna) i „Ecce Homo”, pierwotnie tworzące ten sam dyptyk religijny autorstwa flamandzkiego malarza Dirka Boutsa.

Obrazy ze zbiorów Czartoryskich

Według przekazanej muzeum przez polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego dokumentacji, odnalezione w muzeum w Pontevedra dzieła sztuki należały do zbiorów Czartoryskich w Gołuchowie.

Spadkobierca rodzinnej kolekcji Czartoryskich oraz jego żona, księżniczka Maria de los Dolores de Borbon Dos Sicilias y Orleans po niemieckiej agresji na Polskę usiłowali ocalić dzieła sztuki i ukryli obrazy w piwnicy muzeum, znajdującego się za murami posiadłości. Zostali jednak zatrzymani podczas próby ucieczki z kraju, a naziści odkryli schowek i zagrabili najcenniejsze dzieła.

Obrazy zagrabione w 1944 r.

Obrazy zostały wywiezione z Warszawy w 1944 r. i pojawiły się na rynku dzieł sztuki w Madrycie w 1973 r., kiedy w wyspecjalizowanej galerii w Barcelonie lub Madrycie zakupił je do swojej kolekcji mecenas muzeum Fernando Lopez. W 1994 dyptyk nabyło muzeum za cenę stanowiącą obecnie równowartość 23 tys. euro.

Pod koniec marca muzeum otrzymało ostrzeżenie od polskiego ministerstwa kultury, że są to obrazy zrabowane przez nazistów.

Nie ma wątpliwości, że są to te same obrazy, o których mówi Polska

— powiedział dyrektor muzeum Juan Manuel Rey, cytowany w piątek wieczorem przez EFE.

Rey przyznał, że jest bardzo zadowolony z przyczynienia się do „historycznej reparacji” i wyjaśnił, że muzeum nie było świadome, skąd pochodziły obrazy, w związku z czym przy ich nabyciu nie doszło do nadużycia.

Dyrekcja muzeum poinformowała, że zanim obrazy zostaną zwrócone Polsce, będą wystawione po raz ostatni dla publiczności hiszpańskiej w styczniu. Tematem wystawy będą grabieże dzieł sztuki, do których dochodzi podczas wojen.

gah/PAP